Volfqanq Motsartın musiqisinin möcüzəvi gücü haqqında illər ərzində deyilən hər şeyi bir araya toplasanız, onun əslində hansısa sehri olduğunu düşünə bilərsiniz.
 

Məsələn, deyirlər ki, Motsartın bəstələrini dinləmək həm böyüklərin, həm uşaqların, həm də embrionların intellektini artıra bilər. Motsartın bəstələrini dinləyən inəklərin daha çox süd verə biləcəyinə, toyuqların isə daha dadlı yumurta qoyacağına da inanılır. Hətta təkhüceyrəli orqanizmlər belə bu sehrli immunitetə ​​malikdirlər, bəzi tədqiqatçılar Motsart səsyazmasında “işləyərkən" bakteriyaların biokütləni daha tez parçaladığını iddia edirlər.
Reallığa qayıdaraq qeyd etmək yerinə düşər ki, bu iddiaların əksəriyyəti son onilliklərdə tamamilə təkzib edilib.
 

Sfera.az bildirir ki, əminliklə Motsartın IQ-nu artırmaq üçün “sehrli həb” olmadığını demək olar, əslində onu dinləmək asandır.
 

Eyni zamanda tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, bir ideya əslində digərlərindən xeyli uzun müddət davam edir. Söhbət Motsartın bəstələrinin epilepsiyaya təsirindən, daha doğrusu beyində epileptik aktivliyi azalda bilən spesifik əsərlərdən gedir, yəni:

D majorda iki piano üçün sonata;

23 nömrəli fortepiano konserti.

Bu fərziyyədə dəyərli bir şeyin olduğunun ilk təsdiqi yarım əsrin yarısı müddətdə ortaya çıxdı. Sonra 1998-ci ildə aparılan bir araşdırma göstərdi ki, klassik bəstəkarın təsiri zamanı və tutmalar arasında epileptik aktivliyin kəskin azalmasına səbəb ola bilər. Belə ki, tədqiqatın nəticələri göstərir ki, Motsart musiqisindən əvvəl 62% hallarda qıcolmalar müşahidə olunurdusa, sonra musiqi bu göstəricini 21,2%-ə qədər azaldıb. Musiqi dinlədikdən sonrakı dövrlərdə isə epilepsiya aktivliyi 50%-ə qədər azalıb. Tezliklə nəticələr dərc olunub və media tərəfindən toplanıb. Təsvirdə deyilirdi ki, Motsartın musiqisi əslində "epilepsiya xəstəliyinin müalicəsində həblərdən daha təsirli ola bilər".


Bu tədqiqatın nəticələri tədqiqatçılar Motsartın musiqisinin epileptik fəaliyyətə müsbət təsirini təsdiqləyən 2021-ci ilə qədər təkzibedilməz olaraq qaldı.
 

Lakin Vyana Universitetinin psixoloqları tərəfindən aparılan yeni meta-analiz bu iddianın da yalan olduğunu göstərir. Alimlər əvvəlki tədqiqatların nəticələrini yenidən yoxladılar, onları bir araya topladılar və belə nəticəyə gəldilər ki, Motsartın KV448 sonatasına (və ya hər hansı digər musiqiyə) qulaq asmağın epilepsiyaya müsbət təsir göstərdiyinə dair çox az sübut var.


Tədqiqat müəllifləri Sandra Oberleiter və Jakob Pitschnigin fikrinə görə, “Motsart musiqisinin möcüzəsi" ilə bağlı əvvəlki araşdırmaların "uğurları" əslində üçlü bir şeydir:

seçmə hesabat;
kiçik nümunə ölçüləri;
qeyri-adekvat tədqiqat metodları.
 

Yekun olaraq, elm adamları qeyd edirlər ki, bəşəriyyət Motsartın musiqisinin, təəssüf ki, bizi daha ağıllı etməyəcəyi və əlbəttə ki, epilepsiya tutmalarını sağalda bilməyəcəyi, hətta yüngülləşdirə bilməyəcəyi ilə barışmalı olacaq. Tədqiqat müəllifləri vurğulayırlar ki, Motsartın musiqisi gözəldir, lakin ondan sehrli effekt gözləməyə dəyməz.

Aynil
Sfera.az