Şirin qazlı içkilər uzun illərdir gündəlik istehlak məhsulu kimi təqdim olunsa da, son araşdırmalar bu içkilərin insan sağlamlığı üçün ciddi risklər yaratdığını göstərib.

Xüsusilə kola, aromalı limonadlar və enerji içkiləri yüksək şəkər tərkibi və kimyəvi qatqıları ilə həkimlərin və dietoloqların əsas narahatlıq obyektinə çevrilib.

Sfera.az xəbər verir ki, mütəxəssislərin araşdırmalarına əsasən, şirin qazlı içkilərin əsas problemi onların tərkibindəki həddindən artıq şəkər miqdarıdır. Orta ölçülü bir qazlı içkidə 6-10 çay qaşığı şəkər ola bilər ki, bu da gündəlik tövsiyə edilən normanı bir dəfəyə aşır. Bu cür şəkər yüklənməsi qanda qlükozanın sürətlə yüksəlməsinə səbəb olur, nəticədə insulin sistemi yüklənir və uzunmüddətli dövrdə 2-ci tip şəkərli diabet riski artır.

Araşdırmalar göstərib ki, şirin qazlı içkilər piylənmənin də əsas səbəblərindən biridir. Bu içkilər yüksək kalorili olmasına baxmayaraq toxluq hissi yaratmır. Nəticədə insan daha çox qida qəbul edir və çəki artımı sürətlənir. Xüsusilə uşaqlar və yeniyetmələr arasında qazlı içkilərə bağlı piylənmə halları son illər artmaqdadır. Ən təhlükəli qazlı içkilərin siyahısına ilk növbədə klassik kola içkiləri daxildir.

Bu məhsullar yüksək miqdarda şəkər, fosfor turşusu və kofein ehtiva edir. Daimi istifadə zamanı piylənmə, diş çürüməsi, sümük zəifliyi və şəkərli diabet riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır. İkinci yerdə enerji içkiləri, üçüncü risk qrupu aromatik limonadlar və meyvə dadlı qazlı içkilərdir. “Portağallı”, “limonlu”, “çiyələkli” adı ilə satılan bu içkilər təbii meyvə ilə əlaqəsi olmayan, əsasən şəkər və süni dadlandırıcılardan ibarət məhsullardır. Onlar uşaqlarda piylənmə və diş problemlərinin əsas səbəblərindən biri kimi göstərilir. Diş sağlamlığı da risk altındadır.

Qazlı içkilərin tərkibində olan turşular və şəkər diş minasını zəiflədir, çürüməni sürətləndirir və erkən diş itkisinə səbəb olur. Stomatoloqlar bu içkilərin müntəzəm istifadəsini diş problemlərinin əsas amillərindən biri kimi qiymətləndiriblər. Məsələ təkcə şəkərlə məhdudlaşmır. Kola tipli içkilərdə olan fosfor turşusu kalsiumun orqanizmdən sorulmasını azaldır. Bu isə uzun müddət ərzində sümük zəifliyinə səbəb olur. Xüsusilə qadınlar və uşaqlar bu baxımdan daha həssas qrup hesab olunur.

Enerji içkiləri isə daha təhlükəli kateqoriyaya daxil edilib. Onların tərkibində həm yüksək miqdarda şəkər, həm də kofein var. Bu qarışım ürək döyüntüsünün sürətlənməsi, təzyiqin yüksəlməsi, yuxu pozuntuları və sinir sistemində gərginlik yaradır. Həkimlər xəbərdarlıq edir ki, enerji içkilərinin tez-tez qəbulu bəzi hallarda ciddi ürək-damar fəsadlarına qədər aparıb çıxara bilər. Mütəxəssislər bildirib ki, şirin qazlı içkilər “susuzluğu yatıran” məhsul kimi təqdim edilsə də, əslində orqanizmin su balansını pozur və asılılıq yaradır. Bu səbəbdən də bu içkilərin gündəlik rasiondan çıxarılması, əvəzində adi su, şəkərsiz içkilər və təbii alternativlərə üstünlük verilməsi tövsiyə olunur.

Bəsti Rəfizadə

Sfera.az

Ən təhlükəli qazlı içki BU İMİŞ...