Halloween deyildikdə ağla gələn ilk şeylərdən biri balqabaq oymalarıdır, bu da “cek-o'-lanterns” kimi tanınır. Lakin bu ənənə heç də balqabaqla başlamayıb. Əslində, onun mənşəyi hətta şeytanı belə aldadan "Xəsis Cek" adlı bir kişinin İrlandiya hekayəsindədir.

Gəlin bu qorxulu, lakin maraqlı ənənənin necə yarandığına nəzər salaq.

Sfera.az mövzu ilə bağlı maraqlı yazı təqdim edir.

Hər şey “Xəsis Cek" ilə başladı.

Əfsanəyə görə, 18-ci əsr İrlandiyada "Xəsis Cek" kimi tanınan hiyləgər, alkoqolik bir kişi yaşayırdı. Bir gün şeytanla içki içməyə çıxanda Cek hesabı ödəməmək üçün onu qızıl sikkəyə çevirməyə razı salıb. Lakin Cek sikkəni cibinə xaçın yanına qoyaraq şeytanı tələyə saldı. Bunun müqabilində şeytan bir müddət Cekin ruhunu almayacağına söz verib.

İllər sonra şeytan yenidən Cekin qarşısına çıxdıada, bu dəfə Cek onu alma ağacına dırmaşdırdı, gövdəsinə xaç oydu və yenidən tələyə saldı. Şeytan Cekin ruhunu əbədi almayacağına and içdi və azadlığa buraxıldı. Lakin Cek öləndə Allah onu rədd etdi, çünki o, Cənnətə girmək üçün kifayət qədər yaxşı deyildi.

Cəhənnəmə getmək istəyəndə şeytan ona vədini xatırladaraq onu içəri buraxmadı. Cekin yalnız qaranlıqda yolunu işıqlandırmaq üçün ona verilən yanan kömür qalmışdı. O, bu közü içi boş şalğamın içinə qoydu və onu əbədi olaraq yer üzündə gəzməyə məhkum etdi.

İrlandiyalılar Cekin lənətlənmiş ruhunu qovmaq üçün evlərinin qarşısına oyma şalğamlar qoymağa başladılar.

Şalğamların içinə kiçik şamlar qoyuldu və üzərində qorxulu üzlər çəkildi. Məqsəd Xəsis Cekin və digər pis ruhların yaxınlaşmasının qarşısını almaq idi. 19-cu əsrdə minlərlə irlandiyalı immiqrant Amerikaya köçdükdə, orada bol olan balqabaqlardan istifadə etməyə başladılar.

Beləliklə, şalğamdan qaynaqlanan bu ənənə Amerikada balqabağa çevrildi və "cək fənərləri" kimi tanındı. Bu gün hər Halloween bayramında qapıların ağzında gördüyümüz qorxulu üzlər bu hekayənin nəticəsidir.

Balqabaq ənənəsi əslində daha qədim bir bayramın davamıdır.

“Halloween”in mənşəyi qədim Britaniya və İrlandiyada qeyd olunan Samhain festivalına gedib çıxır. Festival yayın sonu və yeni ilin başlanğıcını qeyd edirdi. Həmin gecə ölülərin ruhlarının dünyaya qayıdıb dirilərlə əlaqə saxladığına inanılırdı. İnsanlar bu ruhları qovmaq üçün qorxulu geyimlər geyinir və tonqal qalayırdılar.

VIII əsrdə Katolik Kilsəsi Bütün Müqəddəslər Gününü 1 noyabra keçirdikdə, 31 oktyabr "Bütün Müqəddəslər Gecəsi" və ya Halloween kimi tanınmağa başladı. Samhain ənənələri bu yeni bayrama qarışaraq qorxulu üzlər, maskalar və cek-o'-lanterns də daxil oldu.

Aysel

“Halloween” nədir?: Simvolu nə üçün məhz balqabaqdır?