“Jurnalistikaya qəbulda inşa imtahanı köhnəlmiş modeldir” – Ekspert

“Jurnalistika ixtisasına qəbul zamanı keçirilən qabiliyyət imtahanlarının yalnız inşa yazmaqla məhdudlaşması müasir dövrün tələblərinə uyğun gəlmir”. 

Bu barədə təhsil eksperti Kamran Əsədov Sfera.az-a açıqlamasında bildirib.

Onun sözlərinə görə, hazırkı imtahan modeli köhnəlmiş və səmərəsiz seçim mexanizmidir və gələcək jurnalistlərin peşə bacarıqlarını müəyyən etməyə imkan vermir.

Ekspert bildirib ki, hazırda abituriyentlərin jurnalistikaya qəbul prosesi yalnız yazılı inşa əsasında aparılır və bu, əslində ədəbiyyat və filologiya ixtisasları üzrə esse yazmaqdan fərqlənmir:

“Bu imtahan modeli jurnalistikanın əsas tələbləri olan operativlik, faktların dəqiq təqdimatı, analitik düşüncə və obyektivlik kimi bacarıqları əhatə etmir. Nəticədə, bu sahəyə uyğun olmayan tələbələr qəbul olunur və peşəkar jurnalistikanın keyfiyyəti aşağı düşür”.

Mütəxəssis qeyd edib ki, Azərbaycan Respublikasının “Ali təhsil haqqında” Qanununun 16-cı maddəsinə əsasən, qabiliyyət imtahanlarının məqsədi namizədlərin yaradıcılıq potensialı və praktiki hazırlığını qiymətləndirməkdir. Lakin bu müddəa praktikada tətbiq olunmur.

Statistikaya əsasən, hər il 1000-1200 abituriyent jurnalistika ixtisasına müraciət edir, lakin onlardan yalnız 200-250 nəfəri qəbul olunur. Seçim isə yalnız inşa yazısı ilə aparılır.

Kamran Əsədov dünya təcrübəsinə də diqqət çəkib. Onun sözlərinə görə, ABŞ, Böyük Britaniya və Fransa kimi ölkələrin aparıcı jurnalistika məktəbləri qəbul zamanı xəbərin yazılması, müsahibə aparmaq, faktların yoxlanılması, analitik təhlil və rəqəmsal media bacarıqları kimi bir sıra praktik mərhələləri tətbiq edirlər:

“Bu ölkələrdə çoxmərhələli və kompleks seçim sistemi var. Bu da tələbələrin real iş mühitində qarşılaşacaqları çətinliklərə hazırlığını ölçməyə imkan verir”.

Ekspert onu da bildirib ki, hazırkı modeldə yalnız yazı bacarığı və dil bilikləri qiymətləndirilir ki, bu da jurnalistikanın yalnız bir hissəsini əhatə edir. Əsas peşə bacarıqları – operativlik, analitiklik, obyektivlik və etik yanaşma kənarda qalır. Bu boşluq isə media sahəsində keyfiyyətin aşağı düşməsi və cəmiyyətin medianın etibarlılığına olan inamının azalması ilə nəticələnir.

“Nazirlik sadəcə formal prosedurları həyata keçirir, amma jurnalistikanın inkişafı üçün kadr hazırlığına yönəlik konseptual yanaşma yoxdur. Qəbul meyarlarının təkmilləşdirilməsi ilə bağlı ictimai müzakirələr də aparılmır. İmtahan modelinin yenilənməsi, praktiki bacarıqları ölçən çoxmərhələli sistemin tətbiqi və beynəlxalq standartlara uyğun seçim mexanizminin qurulması zəruridir. Nazirlik bu sahədə passivlikdən çıxmalıdır”.

Bəsti Rəfizadə
Sfera.az