Magistraturada qısaldılmış tədris problem yaradacaq? - AÇIQLAMA

Elm və təhsil nazirinin müşaviri Nicat Məmmədli ötən ay bildirmişdi ki, bəzi ixtisasların tədris müddətlərinin azaldılması müzakirə predmetidir. O qeyd etmişdi ki, bu gün Azərbaycanda magistratura iki illikdir, amma Azərbaycanda il yarımlıq magistratura proqramları da var. Xüsusən MBA üzrə belə ixtisaslar mövcuddur. Bu istiqamətdə çox ciddi işlər gedir. 

Son günlər ictimaiyyət arasında bu məsələ yenidən gündəmə gəlib. İddialara görə, tədris müddəti azaldılan magistr ixtisasları arasında sosial iş də var. Həmçinin, il yarım tədris müddətində magistr diplomu alanların sonradan doktorantura pilləsində təhsil almağında problem yaranacağı iddia olunur. 

Ümumiyyətlə, bu iddialar nə dərəcədə reallığı əks etdirir? Bu addım hansı mənfi nəticələrə səbəb ola bilər?

Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən təhsil eksperi Elmin Nuri bildirib ki, Komissiyada müzakirələr getsə də, icraat barədə hələlik rəsmi məlumat yoxdur:

"Bildiyimiz kimi, Elm və Təhsil Nazirliyinin tabeliyində ali təhsil proqramlarının hazırlanması məqsədilə yeni Komissiya yaradılıb. Həmin Komissiya artıq bir neçə dəfə iclas keçirib. İclaslarda təhsil üçün çox ciddi məsələlər müzakirə olunur. Onlardan biri də bəzi ixtisaslarda tədris müddətinin azaldılması ilə bağlıdır. Təəssüf ki, bunlar hələ ki müzakirə olunur. İcra proseduru, rəsmi təsdiqi barədə heç nə deyilməyib. Magistratura səviyyəsi üzrə bir çox ixtisaslarda tədris müddətinin azaldılması ilə bağlı fikirlər  az qala, hər il səsləndirilir. Bu həm sosial iş ixtisası üzrə magistratura səviyyəsi, həm də MBA proqramı istiqamətində bir çox ixtisaslarla bağlı deyilir. Amma icra məsələsinə gəldikcə hər hansı ciddi qərarın, bir çox ixtisasları əhatə edəcək addımların şahidi olmamışıq. Bəli, dünya təcrübəsində master dərəcəli bir çox ixtisaslarda tədris müddəti iki ildən daha azdır. Bu, ixtisasın tədrisi üçün lazım olan data-bazadan, onun tətbiqi modullarının kəmiyyət göstəricisindən asılıdır. Amma bizdə konkret olaraq, magistratura səviyyəsi üzrə hər hansı ixtisaslarda belə bir qərarın olmasından xəbərsizik. Bütün bunlar təbii ki, subyektiv yanaşmamızdır. Məsələ ilə bağlı daha dəqiq mülahizə və qərarlar nazirlik tərəfindən yaradılan ali təhsil proqramları üzərində işləyən komissiya tərəfindən veriləcək”.

Onun sözlərinə görə, bir çox ixtisaslarda tədris müddətinin iki ildən il yarıma endirilməsi keyfiyyət baxımdan nələrəsə təsir etməyəcək:

“Doğrudur, bu, ixtisasın spesifikliyi və tədris proqramından da asılıdır. Amma böyük əminliklə bir çox ixtisaslarda keyfiyyət, faydalılıq və nəticəvilik baxımından nəyinsə dəyişəcəyinə inanmıram. Bunun üçün bizdə əvvəlcə magistratura səviyyəsi üzrə tədrisin özünə olan yanaşma, bu dərəcə üzrə keyfiyyətlilik meyarı qalxmalıdır. Əks halda, burada hər hansı ixtisasın 2, yaxud, 1,5 il tədris edilməsinin ciddi fərqi olmayacaq”.

Mütəxəssis vurğulayıb ki, elə də ciddi fərq olmadığı üçün də doktorantura qəbulu zamanı da hər hansı bürokratik əngəllə qarşılaşma yolverilməzdir. 

Ekspert təklif edib ki, bununla bağlı ictimaiyyətə məlumat verilməklə yanaşı, rəy də öyrənilməlidir:

“Səhv etmirəmsə, 3 il bundan əvvəl orta məktəblərdə şagird davranış qaydaları ilə bağlı kodekslər hazırlananda ictimaiyyətin müzakirəsinə çıxarıldı. Bundan başqa ictimaiyyətin müzakirəsinə çıxarılan məsələnin şahidi olmamışam. Bu gün ali təhsil seqmentimiz həddindən artıq genişdir. Hər ailəyə yaxın bir şəxs ali təhsil alır. Söhbət bakalavriat, magistartura və doktorantura səviyyəsindən gedirsə, qəbul olunan qərarlar rəsmi təsdiqini tapmadan öncə ictimaiyyətin fikirləri öyrənilsə, çox yaxşı olar. Təhsil sadəcə təhsil barədə qərar verən rəsmi şəxslərdən ibarət deyil. Bu mövzuda dəyirmi masalar təşkil olunmalıdır. Burada ömrünü təhsilə həsr etmiş, beynəlxalq və yerli təcrübələri bilən şəxslər iştirak etsin. Onların da fikirləri öyrənilsin. Bu, veriləcək qərarların daha yaxşı olmasına şərait yaradacaq”. 

Firuzə Əliyeva
Sfera.az