Dünya Ölkələrinin IQ Reytinqi - Azərbaycanın göstəricisi yaxşılaşıb

2025-ci ilin yanvar ayına olan məlumatlara əsasən, dünya ölkələrinin orta IQ göstəriciləri bir sıra maraqlı tendensiyaları ortaya qoyur. 

Bu göstəricilər, ölkələrin təhsil sistemi, sosial-iqtisadi inkişaf səviyyəsi və mədəniyyətləri ilə sıx əlaqəlidir.

Qeyd edək ki, İQ ("ay-kyü") ingiliscə intelligence quotient sözlərinin baş hərfidir. Bu səviyyə insanın malik olduğu intellekt qabiliyyətinin kəmiyyət göstəricisini ifadə edir. 

Sfera.az xəbər verir ki, ən yüksək orta IQ göstəricilərinə malik ölkələr aşağıdakılardır:

• Çin – 107.19
• Cənubi Koreya – 106.43
• Yaponiya – 106.40
• İran (İslam Respublikası) – 106.30
• Sinqapur – 105.14
• Rusiya – 103.16

Bu ölkələrdə yüksək IQ göstəriciləri, güclü təhsil sistemləri, texnoloji inkişaf və mədəniyyətlərində intellektual fəaliyyətlərin ön planda olması ilə əlaqələndirilir.

Azərbaycan 2025-ci il məlumatlarına əsasən, 48-ci yerdə qərarlaşıb və orta IQ göstəricisi 98.71 olaraq qeyd olunub. Bu, əvvəlki illə müqayisədə +2.05 bənd artım deməkdir.

Bu artım, ölkədə təhsilin inkişafı, intellektual fəaliyyətlərin təşviqi və əhalinin maarifləndirilməsi sahəsində atılan addımların nəticəsi kimi qiymətləndirilə bilər.

 Digər ölkələrin göstəriciləri:

• Ermənistan – 102.64 (9-cu yer)
• Gürcüstan – 100.70 (21-ci yer)
• Türkiyə – 99.07 (46-cı yer)
• Latviya – 98.84 (47-ci yer)
• Litva – 98.67 (49-cu yer)

Bu göstəricilər, region ölkələrinin intellektual potensialını və təhsil səviyyəsini əks etdirir.

Bəzi ölkələrdə orta IQ göstəricilərində azalma müşahidə olunub:

• Cənubi Koreya – -0.99
• Sinqapur – -0.86
• İsrail – -2.87
• İrlandiya – -1.72

Bu azalmalar, müxtəlif sosial-iqtisadi faktorlar və təhsil sistemindəki dəyişikliklərlə əlaqələndirilə bilər.

IQ göstəricilərinə təsir edən əsas faktorlar aşağıdakılardır:

• Təhsil Sistemi: Keyfiyyətli və əlçatan təhsil, əhalinin intellektual səviyyəsinin yüksəlməsinə səbəb olur.
• Sosial-İqtisadi Şərait: Yüksək həyat səviyyəsi və sosial rifah, insanların intellektual inkişafına müsbət təsir edir.
• Mədəniyyət və Ənənələr: Kitab oxumaq, musiqi, sənət və digər intellektual fəaliyyətlərə verilən dəyər, əhalinin IQ səviyyəsinə təsir edir.
• Genetik Faktorlar: Araşdırmalar göstərir ki, IQ göstəricilərinin 50-80%-i genetik faktorlarla əlaqəlidir.

2025-ci il üzrə dünya ölkələrinin orta IQ göstəriciləri, ölkələrin təhsil, sosial-iqtisadi və mədəni sahələrdəki inkişaf səviyyəsini əks etdirir. Azərbaycanın 48-ci yerdə qərarlaşması və əvvəlki illə müqayisədə artım göstərməsi, ölkənin bu sahələrdə atdığı uğurlu addımların nəticəsidir.

Firuzə Əliyeva