Azərbaycan və Özbəkistan arasında müttəfiqlik münasibətləri çərçivəsində çoxşaxəli əməkdaşlıq dərinləşir
İyulun 2-də Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri Azərbaycan-Özbəkistan münasibətlərinin daha da dərinləşdiyinin bariz nümunəsidir. Bu səfər iki ölkə arasında rəsmi müttəfiqlik statusunun real iqtisadi, siyasi və mədəni layihələrlə gücləndirildiyi tarixi mərhələ oldu. İki ölkə arasında münasibətlər artıq sadəcə dostluq və tərəfdaşlıq deyil, strateji müttəfiqlik səviyyəsindədir. 2024-cü ildə Daşkənddə imzalanan Müttəfiqlik münasibətləri haqqında Müqavilə bu əməkdaşlığın hüquqi təməlini formalaşdırıb. Müqavilə, beynəlxalq arenada qarşılıqlı dəstəyi, regional sabitliyə töhfəni və daha sıx iqtisadi inteqrasiyanı nəzərdə tutur. Səfər çərçivəsində Dövlətlərarası Şuranın iclası keçirildi və burada sahə nazirlərinin iştirakı ilə ticarət, kənd təsərrüfatı, enerji, turizm, logistika və investisiya sahələri üzrə praktiki planlar təqdim olundu. Birgə İnvestisiya Fondunun 500 milyon dollar kapitalı ilə 10-dan çox layihəyə start verilməsi regional inkişaf baxımından əlamətdar hadisədir. Orta Dəhliz layihəsi Mərkəzi Asiyanı Xəzər dənizi üzərindən Azərbaycan vasitəsilə Avropaya birləşdirən nəqliyyat layihəsidir. Özbəkistan və Azərbaycanın logistika sahəsindəki kordinasiyası, dəhlizin şaxələndirilmiş marşrutları üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Azərbaycanın infrastruktur potensialı isə regionda yük axınının idarəsində əsas rol oynayır.
Özbəkistan Qarabağ bölgəsinin bərpasında təşəbbüskar ölkə kimi tarixə düşdü. Füzulidə inşa olunan və Mirzə Uluqbəyin adını daşıyan məktəb, həmçinin Xankəndidəki tikiş fabriki sosial infrastrukturun dirçəlişi baxımından strateji əhəmiyyətə malikdir. Bu təşəbbüslər, yalnız humanitar deyil, həm də iqtisadi və məşğulluq baxımından real fayda yaradır. Özbəkistanın pambıqçılıq və ipəkçilik sahəsindəki təcrübəsi Azərbaycanda tətbiq olunmaq üzrədir. Hər iki ölkədə kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı, aqrar sənayenin inkişafı üzrə yeni layihələrin icrası planlaşdırılır. Bu, ərzaq təhlükəsizliyi və ixrac potensialının artımı baxımından vacibdir.
Prezidentlər Bakıda “Ağ şəhər” layihəsinin mərkəzində yerləşən “Özbəkistan” parkının təməlini qoydular. Bu mədəni layihələr yalnız diplomatik münasibətləri deyil, xalqlar arasında mədəni yaxınlığı da əks etdirir. Parkın turistik və sosial məkana çevrilməsi, Bakının simasında Orta Asiya mədəniyyətinin daimi izlərini yaradacaq.
Azərbaycan və Özbəkistan arasında münasibətlər təkcə siyasi və iqtisadi deyil, həm də dərin tarixi və mədəni köklərə söykənən bir müttəfiqlik nümunəsidir. Rəsmi bəyanatlar və icra olunan layihələr göstərir ki, bu əməkdaşlıq bölgə üçün sabitlik, inkişaf və inteqrasiya imkanlarını artırır. Əminliklə demək olar ki, Azərbaycan–Özbəkistan münasibətləri gələcəkdə də regional siyasətdə və iqtisadiyyatda aparıcı və müəyyənedici rol oynamaqda davam edəcək.
İyulun 2-də Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri Azərbaycan-Özbəkistan münasibətlərinin daha da dərinləşdiyinin bariz nümunəsidir. Bu səfər iki ölkə arasında rəsmi müttəfiqlik statusunun real iqtisadi, siyasi və mədəni layihələrlə gücləndirildiyi tarixi mərhələ oldu. İki ölkə arasında münasibətlər artıq sadəcə dostluq və tərəfdaşlıq deyil, strateji müttəfiqlik səviyyəsindədir. 2024-cü ildə Daşkənddə imzalanan Müttəfiqlik münasibətləri haqqında Müqavilə bu əməkdaşlığın hüquqi təməlini formalaşdırıb. Müqavilə, beynəlxalq arenada qarşılıqlı dəstəyi, regional sabitliyə töhfəni və daha sıx iqtisadi inteqrasiyanı nəzərdə tutur. Səfər çərçivəsində Dövlətlərarası Şuranın iclası keçirildi və burada sahə nazirlərinin iştirakı ilə ticarət, kənd təsərrüfatı, enerji, turizm, logistika və investisiya sahələri üzrə praktiki planlar təqdim olundu. Birgə İnvestisiya Fondunun 500 milyon dollar kapitalı ilə 10-dan çox layihəyə start verilməsi regional inkişaf baxımından əlamətdar hadisədir. Orta Dəhliz layihəsi Mərkəzi Asiyanı Xəzər dənizi üzərindən Azərbaycan vasitəsilə Avropaya birləşdirən nəqliyyat layihəsidir. Özbəkistan və Azərbaycanın logistika sahəsindəki kordinasiyası, dəhlizin şaxələndirilmiş marşrutları üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Azərbaycanın infrastruktur potensialı isə regionda yük axınının idarəsində əsas rol oynayır.
Özbəkistan Qarabağ bölgəsinin bərpasında təşəbbüskar ölkə kimi tarixə düşdü. Füzulidə inşa olunan və Mirzə Uluqbəyin adını daşıyan məktəb, həmçinin Xankəndidəki tikiş fabriki sosial infrastrukturun dirçəlişi baxımından strateji əhəmiyyətə malikdir. Bu təşəbbüslər, yalnız humanitar deyil, həm də iqtisadi və məşğulluq baxımından real fayda yaradır. Özbəkistanın pambıqçılıq və ipəkçilik sahəsindəki təcrübəsi Azərbaycanda tətbiq olunmaq üzrədir. Hər iki ölkədə kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı, aqrar sənayenin inkişafı üzrə yeni layihələrin icrası planlaşdırılır. Bu, ərzaq təhlükəsizliyi və ixrac potensialının artımı baxımından vacibdir.
Prezidentlər Bakıda “Ağ şəhər” layihəsinin mərkəzində yerləşən “Özbəkistan” parkının təməlini qoydular. Bu mədəni layihələr yalnız diplomatik münasibətləri deyil, xalqlar arasında mədəni yaxınlığı da əks etdirir. Parkın turistik və sosial məkana çevrilməsi, Bakının simasında Orta Asiya mədəniyyətinin daimi izlərini yaradacaq.
Azərbaycan və Özbəkistan arasında münasibətlər təkcə siyasi və iqtisadi deyil, həm də dərin tarixi və mədəni köklərə söykənən bir müttəfiqlik nümunəsidir. Rəsmi bəyanatlar və icra olunan layihələr göstərir ki, bu əməkdaşlıq bölgə üçün sabitlik, inkişaf və inteqrasiya imkanlarını artırır. Əminliklə demək olar ki, Azərbaycan–Özbəkistan münasibətləri gələcəkdə də regional siyasətdə və iqtisadiyyatda aparıcı və müəyyənedici rol oynamaqda davam edəcək.
Vasif Qafarov
Milli Məclisin deputatı
