Diaspor quruculuğu - Birlik dirlikdir!

Müasir dövrün geosiyasi və informasiya savaşlarında diaspor təşkilatlarının rolu heç vaxt indiki qədər önəmli olmayıb. Azərbaycan da bu prosesin fəal iştirakçısına çevrilərək, dünya üzrə yaşayan milyonlarla soydaşını vahid ideya ətrafında birləşdirməyə, milli maraqları xarici ölkələrdə təmsil və müdafiə etməyə nail olub.

Əgər bir vaxtlar diaspor fəaliyyəti əsasən mədəniyyətin təbliğinə, milli kimliyin qorunmasına yönəlirdisə, bu gün artıq həmin fəaliyyət sahələri siyasi lobbiçilik, informasiya diplomatiyası, media təbliğatı və beynəlxalq ictimaiyyətlə strateji əməkdaşlıq istiqamətlərini də əhatə edir. Azərbaycan Respublikasının diaspor strategiyası son illər ardıcıl şəkildə gücləndirilərək soydaşlarımızın təşkilatlanması, xarici ölkələrdə Azərbaycan həqiqətlərinin tanıdılması və milli həmrəyliyin möhkəmləndirilməsi istiqamətində ciddi nəticələr ortaya qoyub. Bu, təkcə dövlətin deyil, həm də xaricdə yaşayan azərbaycanlıların təşəbbüskarlığı və milli məsuliyyət hissinin təntənəsidir. Məqsəd yalnız ölkəni tanıtmaq deyil, eyni zamanda onun siyasi mövqeyini gücləndirmək, dezinformasiyalara qarşı durmaq və diasporu güclü ictimai resursa çevirməkdir.

Sfera.az xəbər verir ki, son onillikdə Azərbaycan dövləti tərəfindən həyata keçirilən diaspor quruculuğu siyasəti strateji mahiyyət kəsb etməyə başlayıb. Müxtəlif ölkələrdə yaşayan milyonlarla azərbaycanlının təşkilatlanması, onların milli maraqlar ətrafında birləşdirilməsi və Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması dövlətin əsas prioritetlərindən birinə çevrilib. Əldə olunan uğurlar təsdiq edir ki, Azərbaycan diasporu tədricən güclü lobbi və informasiya resursuna çevrilməkdədir. Bu, təkcə mədəni təbliğat deyil, həm də milli təhlükəsizlik, diplomatiya və iqtisadi maraqların müdafiəsi deməkdir. Diaspor quruculuğunda dövlət strategiyası: Yeni dövrün çağırışları Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin diasporla bağlı siyasəti sistemli yanaşma və koordinasiyalı fəaliyyət üzərində qurulub. Bu sahədə əsas rol oynayan Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi müxtəlif ölkələrdə soydaşlarımızın təşkilatlanmasına, onların birgə layihələr həyata keçirməsinə və Azərbaycanın maraqlarının müdafiəsində fəal olmasına dəstək verir. Komitənin təşəbbüsü ilə həyata keçirilən “Azərbaycan Evi” layihəsi artıq 10-dan çox ölkədə uğurla fəaliyyət göstərir. Bu mərkəzlər həm mədəniyyətimizin tanıdılması, həm də ictimai və diplomatik fəaliyyətlərin təşkili üçün platforma rolunu oynayır. Misal üçün, Tbilisi, Berlin, Varşava, İstanbul və Brüssel şəhərlərində fəaliyyət göstərən Azərbaycan evləri soydaşlarımız üçün vahid mərkəz funksiyasını yerinə yetirir. Lobbiçilik platforması: İdeyadan təsir gücünə Ənənəvi diaspor fəaliyyəti artıq informasiya və siyasi lobbiçiliyə transformasiya olunur.

Dövlətin və qeyri-hökumət təşkilatlarının dəstəyi ilə müxtəlif ölkələrdə yaşayan azərbaycanlılar parlamentlərdə, bələdiyyələrdə və beynəlxalq platformalarda fəallıq göstərirlər. Qarabağ münaqişəsi və 44 günlük Vətən müharibəsi dövründə diaspor təşkilatları dünya ictimaiyyətinə real məlumatların çatdırılması, erməni yalanlarının ifşası və beynəlxalq medianın manipulyasiyasına qarşı çıxmaqla özlərini təsdiqləmiş oldular. Bu dövrdə dünyanın 30-dan çox ölkəsində yüzlərlə etiraz aksiyası, mediada yazılar, konfranslar və ictimai debatlar keçirildi. Beynəlxalq aləmdə Azərbaycanı müdafiə edən şəxslərin — lobbi müttəfiqlərinin — qazanılması da xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu istiqamətdə ABŞ Konqresində Azərbaycanla dostluq qrupunun fəaliyyəti, Fransada Azərbaycan diaspor təşkilatlarının Senat səviyyəsində keçirdiyi müzakirələr nümunə göstərilə bilər. Gənclər və qadınlar: Yeni liderlər yetişir Son illərdə həyata keçirilən “Diaspor Gənclərinin Şəbəkələşməsi” layihəsi çərçivəsində müxtəlif ölkələrdə təhsil alan və fəaliyyət göstərən gənclər bir araya gətirilir.

Onlar həm Azərbaycana bağlılıqlarını saxlayır, həm də fəaliyyət göstərdikləri ölkələrdə Azərbaycan reallıqlarını tanıdırlar. Gənclər üçün xüsusi təlimlər, liderlik proqramları və beynəlxalq forumlar təşkil edilir. Bununla yanaşı, diaspor fəaliyyətində qadınların rolu da artmaqdadır. Azərbaycanlı qadınlar təkcə təşkilati işlərdə deyil, həm də siyasi, hüquqi və mediaya çıxış imkanları ilə gündəmdədir. Bu gün Kanada, Almaniya, ABŞ və İsveçdə yaşayan azərbaycanlı qadınlar həm diaspor təşkilatlarına rəhbərlik edir, həm də yerli siyasətdə fəal rol oynayırlar.

Media və ictimai diplomatiya: Rəqəmsal platformaların gücü Müasir dövrdə diaspor fəaliyyəti ənənəvi vasitələrlə məhdudlaşmır. Rəqəmsal diplomatiya, sosial media kampaniyaları, YouTube kanalları və bloqçuluq vasitəsilə Azərbaycanı təbliğ edən azərbaycanlılar getdikcə artır. Onlar yalnız informasiya yaymır, həm də dezinformasiyaya qarşı mübarizə aparırlar. Xüsusilə 2020-ci ildən sonra sosial şəbəkələrdə aktiv olan Azərbaycanlı bloqerlər və jurnalistlər, müxtəlif dillərdə paylaşdıqları video və məqalələrlə Azərbaycanın beynəlxalq imicinə töhfə verir. Bunun bariz nümunəsi kimi, 44 günlük müharibə zamanı #KarabakhIsAzerbaijan həştəqi ilə sosial mediada qlobal trendlərə düşən kampaniyaları göstərmək olar.

Statistik nəzər: Azərbaycan diasporunun coğrafiyası Hazırkı rəsmi və qeyri-rəsmi məlumatlara görə, 50-dən çox ölkədə 500-ə yaxın azərbaycanlı diaspor təşkilatı fəaliyyət göstərir. 20-yə yaxın ölkədə Azərbaycan icmalarının rəhbər şəxsləri artıq yerli siyasətdə təmsil olunur. Son 3 ildə 20-yə yaxın ölkədə “Azərbaycan Evi” yaradılıb və bu rəqəm artmaqdadır.

Azərbaycan diasporunun əsas toplaşdığı ölkələr: Rusiya (2 milyon nəfərə yaxın), Türkiyə (300 min), Almaniya (150 min), ABŞ (100 min), Ukrayna (50 min), İran (təyin olunmamış rəqəm, amma say çoxdur). Həmrəy Diaspor – Güclü Vətən Nəticə etibarilə, Azərbaycan diasporu bu gün artıq təkcə nostalji və vətən sevgisi ətrafında deyil, vahid strateji hədəflər ətrafında birləşmiş, təsir gücü olan güclü qüvvəyə çevrilməkdədir. Dövlətin apardığı sistemli iş, soydaşlarımızın fəallığı və yeni lider nəsillərin yetişməsi Azərbaycanı qlobal səviyyədə tanıdan və qoruyan mühüm bir şəbəkə yaradır.

Hazırda əsas hədəf — bu həmrəyliyi daha da möhkəmləndirmək, diasporun iqtisadi, siyasi və media təsir gücünü artırmaq və Azərbaycanı təhdid edən informasiya və siyasi hücumlara qarşı qlobal müdafiə qalası yaratmaqdır.

Mövzu: Diaspor quruculuğu, lobbiçilik və dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi Qeyd: Bu yazı Medianın İnkişafı Agentliyinin dəstəyi ilə hazırlanıb

Firuzə Əliyeva

Sfera.az