ABŞ-də dövlət katibi postuna ermənipərəst senator keçir - Siyasətində dəyişiklik olacaqmı?
ABŞ Konqresində Donald Trampın müxtəlif vəzifələrə irəli sürdüyü namizədlərin dinləmələri başlayıb. Əsas diqqət dövlət katibi vəzifəsinə irəli sürülən 53 yaşlı Marko Rubionun üzərindədir. Maraqlıdır ki, onun namizədliyini respublikaçılarla yanaşı Demokrat Partiyasından olan konqresmenlər də dəstəkləməyə hazırdılar.
Bəs Marko Rubio hansı addımları atacaq, xüsusilə Azərbaycanla münasibətə necə təsir edəcək?
Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən politoloq Elxan Şahinoğlu bildirdi ki, Rubionun hər iki tərəfin dəstəyini qazanması uzun illər senator olmasıyla əlaqəlidir.
Politoloq qeyd etdi ki, Rubio Ukraynanın itirdiyi əraziləri geri qaytara bilməyəcəyi fikrindədir:
“Marko Rubio dinləmələrdə Rusiya-Ukrayna müharibəsindən danışıb. “Ukraynanın problemi maliyyənin azalmasıyla bağlı deyil, əsas problemləri ukraynalıların sayının azalmasıyla əlaqəlidir” deyən Rubio bununla Ukraynanın müharibədəki itkilərinə işarə edib. Rubionun qəti fikri belədir ki, müharibə başa çatmalıdır. Ancaq müharibə necə və hansı şərtlər daxilində başa çatmalıdır? Bu suala Rubionun konkret cavabı yoxdur. Orası məlumdur ki, Rubio müharibənin dayandırılması ilə Rusiyaya qarşı sanksiyaların da yumşalması tərəfdarıdır”.
E.Şahinoğlunun sözlərinə görə, Marko Rubio ABŞ-nin əsas hədəflərindən birinin Çin olduğunu gizlətməyib:
“O, Senatdakı dinləmələr zamanı Çinin qlobal ambisiyalarını kəskin tənqid edərək, Pekinin Panama kanalında iştirakını ABŞ-nin milli təhlükəsizliyinə ciddi təhdid kimi qeyd edib. Bundan əvvəl yeni Prezident Donald Tramp kanalın vaxtilə Panamaya verilməsini “axmaq” qərar adlandırmışdı. Rubio da Tramp kimi hesab edir ki, Çin kanaldan ABŞ-dən daha çox faydalanır və bu, ədalətsizlikdir. Çin şirkətləri kanalın hər iki tərəfində limanlar işlədirlər. Trampın Çin lideri Si Cinpinlə dialoquna baxmayaraq, Marko Rubio Çin Kommunist Partiyasını Amerika tarixinin ən ciddi rəqibi kimi qiymətləndirir. “Hazırki Çin keçmiş SSRİ-dən daha güclüdür” – deyən Marko Rubio bunu Çinin texnoloji cəhətdən keçmiş SSRİ-dən daha qüvvətli olması ilə izah edib. Rubio haqlıdır. Hazırkı Çin bütün aspektlərdən keçmiş SSRİ-dən daha güclüdür və bu, ABŞ üçün ciddi təhdiddir”.
O bildirdi ki, Marko Rubio İranı Çindən sonra növbəti təhdid kimi dəyərləndirib:
“Gələcək dövlət katibi İrandakı rejimlə xalq arasında dərin uçurumun olduğu qənaətindədir. Rubio NATO-nun fəaliyyətinin davam etdirilməsinin tərəfdarıdır, ancaq hesab edir ki, tərəfdaşlar hərbi güclərini artırmalıdır. Trampın da mövqeyi belədir ki, NATO ölkələri təhlükəsizlik baxımından ABŞ-yə yük olmamalıdırlar”.
Ekspert sonda vurğuladı ki, Marko Rubio özündən əvvəlki Dövlət katibi Entoni Blinken kimi Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında da vasitəçi olmağa çalışacaq:
“Rubio ermənipərəst senator kimi tanınıb, hər dəfə Azərbaycan əleyhinə açıqlamalar verib. Buna baxmayaraq, rəsmi Bakı Donald Tramp administrasiyası ilə ilk gündən yaxşı münasibətlər formalaşdırmaq baxımından Rubionun dövlət katibi vəzifəsində təşəbbbüslərinə diqqətlə yanaşacaq. Önəmli olan Dövlət katibi Marko Rubionun senator Marko Rubiodan fərqli olaraq, Ermənistanla Azərbaycana münasibətdə balansı pozmamasıdır. Əks halda, rəsmi Bakı Entoni Blinkenin nümuməsində olduğu kimi Marko Rubionun da təkliflərindən imtina edəcək”.
Firuzə Əliyeva
