Rusiya, Azərbaycan və İran arasında dərinləşən münasibətlər regiona nə vəd edir?- şərh

Rusiya, Azərbaycan və İran arasında dərinləşən münasibətlər regiona nə vəd edir?- şərh
"Moskva, Tehran və Bakı arasında olan bu görüşlər bölgədə sabitlik, təhlükəsizliyin təmin olunmasına, habelə işğalçı Ermənistan dövlətinin təcavüzkar siyasətinin qarısının alınmasına müəyyən töhvələr verə bilər”
 
Sfera.az-a açıqlamasında bu sözləri Moskvada baş tutması gözlənilən Rusiya, Azərbaycan və İran prezidentləri arasında keçiriləcək görüş və bu formatda əməkdaşlığın regiondakı proseslərin inkişafına nə kimi töhvələr verə biləcəyilə bağlı sualı dəyərləndirərkən politoloq Elşən Mirzəoğlu deyib: 
"Bölgə dövlətlərinin liderləri arasında gözlənilən növbəti görüş bütün hallarda regionumuzda təhlükəsizlik, sabitliyin təmin olunması və əməkdaşlığın genişləndirilməsilə bağlı amilərdən irəli gəlir. Xarıtladım ki, əslində Azərbaycan, İran və Rusiya prezidentlərinin iştirakı ilə Bakı Forumu da keçirilmişdi. Əslində məhz bu görüşdə bölgədə sabitlik və təhlükəsizliyin təmin olunmasında kifayət qədər güc və rolu ola biləcək yeni geosiyasi koalisiyanın əsası qoyuldu.  Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Vladimir Putinlə Asankt-Peterburqda keçirdiyi görüşdən sonra rəsmi Ankara da həmin koalisiyaya qoşuldu. Əlbəttə, bölgəmizdə təhlükəsizliyə ciddi təhdid mənbəyi təkcə Suriya münaqişəsi deyil.  Düzdür, bu münaqişə artıq geopolitik bir durum xarakteri alıb. Belə münaqişələr Cənubi Qafqazda da var. Bir sıra hallarda bölgəmizdəki bu münaqişələrə dondurulmuş münaqişələr kimi baxırlar. Ancaq nə Cənubi Osetiya, nə Abxaziya, nə də Dağlıq Qarabağ münaqişəsi dondurulmuş münaqişələr deyil. Təcavüzkar Ermənistan tərəfdən hər gün atəşkəs rejiminin pozulması halları və təxribat xarakterli addımları müşahidə edirik. 
 
Bu mənada Moskva, Tehran və Bakı arasında olan bu görüşlər bölgədə sabitlik, təhlükəsizliyin təmin olunmasına, habelə işğalçı Ermənistan dövlətinin də təcavüzkar siyasətinin qarısının alınmasına müəyyən töhvə verə bilər. Bildiyiniz kimi, İranın zaman-zaman Ermənistanla xüsusi özəl münasibətləri olub. Ermənsitanın tamamilə iqtisadi blokadaya düşməsinin qarşısını alan da məhz Tehran olub. Son zamanlar Oran prezidenti Ruhaninin Ermənistan iqtidarının ünvanına səsləndirdiyi bəyanatlar isə göstərir ki, həmin münasibətlər mahiyyət etibarı ilə yeni bir mərhələyə keçə bilər. Xüsusən də nəzərə alsaq ki, Ermənistanın indiki iqtidarı Qərblə münasibətlərə, onlarla inteqrasiyaya daha böyük önəm verir, bu halda Tehranın İrəvanla münasibətlərinin həqiqətən də yeni bir mərhələyə keçdiyini zənn etmək olar. Çünki, İran öz sərhədləri yaxınlığında Qərbin möhkəmlənməsilə heç cürə barışmaq niyyətində olmadığını dəfələrlə bildirib.  Paşinyanın Qarabağ probleminin həllilə bağlı səsləndirdiyi fikirlər də ciddi qıcıq yaradır. Paşinyan bildiyiniz kimi qeyd edib ki, sülh naminə ərazi güzəştindən söhbət gedə bilməz. Bu isə Qarabağ probleminin hansı şərtlər daxilində həll edilə biləcəyi məsələsini ciddi sual altında qoyur. Daha doğrusu, bu əslində Ermənistanın danışıqlardan imtina etməsi anlamına gəlir. Bu mənada da düşünürəm ki, Bakı-Tehran və Moskva üçlüyündən, ora həmçinin Ankaranı da daxil etmək olar,  ibarət koalisiya bölgədə sabitliyə, təhlükəsizliyə ciddi təhlükə yaradan Ermənistan iqtidarına təsir etməkdə, onun məlum hüquqi və geopolitik müstəvi üzərinə gətirilməsinə və danışıqlar masası arxasına keçməsində ciddi imkan və təsirlərə malik olan bir koalisiya olacaq.  Türkiyə və İranın mövqeyi bəllidir. Güman edirəm ki, Rusiya tərəfinin də Ermənistanla münasibətlərdə ikili standartlardan imtina etməsi düşmən ölkəni mütləq mənada danışıqlar stolu arxasına keçməyə məcbur edəcək. Əks halda, Ermənistan gələcəkdə də bölgə ilə bağlı həyata keçəcək bütün layihələrdən kənarda qalacaq. Bu isə Ermənsitan dövlətinin gələcəyinə yaxşı heç nə vəd etmir. Ona görə də sözügedən üçlüyün Ermənistana təzyiqləri gücləndirəcəyi və onu danışıqlar masası arxasına keçməyə vadar edəcəyini istisna etməzdim”. 
 
Qeyd edək ki, yaxın dövrlərdə Moskvada Rusiya, Azərbaycan və İran prezidentlərinin növbəti üçtərəfli görüçü olacaq. Bunu İranın Azərbaycandakı səfiri Cavad Cahangirzadə də təsdiqləyib. 
 
Sözügedən üç ölkə arasında artıq çoxsaylı belə görüş və sammitlər keçirilib. Xüsusən də son illər bu istiqamətdə əlaqələr olduqca intensivləşib. Bu üç ölkə arasında iqtisadi əlaqələr də son illər əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Azərbaycanın mühüm nəqliyyat qovşağında yerləşməsi fonunda həmin əlaqələr daha sürətlə inkişaf edir. 
 
ELÇİN

OXŞAR XƏBƏRLƏR

İtləri panda kimi rənglədilər: Zoopark qalmaqalı

Çinin Quanqyuan Zooparkı insanlar qəfəslərdəki “pandaların” sadəcə boyalı itlər olduğunu başa düşdükdən sonra bağlanmaq məcburiyyətində qalıb. Zoopa...

“Kişi olduğumu deyirdilər”: Ledi Qaqa zorakılığa məruz qaldığından danışıb

Amerikalı müğənni və bəstəkar Ledi Qaqa (əsl adı Stefani Germanotta - red.) “Netflix”in yeni "Nə olacaq? Gələcək Bill Qeytslə" serialında ...

İtaliya Çörçillin oğurlanmış şəklini Kanadaya qaytarıb - FOTO

İtaliya Kanadaya Böyük Britaniyanın keçmiş baş naziri Uinston Çörçilin məşhur fotosunu verib. Sfera.az xəbər verir ki, bu barədə CBC telekanalı məlumat yay...

Prezidentdən Dövlət Suverenliyi Günü ilə bağlı paylaşım -VİDEO

Prezident İlham Əliyev Azərbaycan Respublikasının Dövlət Suverenliyi Günü ilə bağlı sosial şəbəkə hesablarında paylaşım edib.   Sfera.az paylaşı...

İordaniya dünyada rəsmi olaraq cüzamdan azad olan İLK ÖLKƏ OLDU

İordaniya dünyada rəsmi olaraq cüzamdan xilas olan ilk ölkə olub və Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı Yaxın Şərq dövlətini mühüm nailiyyəti münasibətilə təbrik edib. ...

Donald Trampın həyat yoldaşı çılpaq fotoları haqqında: “Mən bunu fəxrlə çəkirəm”

Donald Trampın həyat yoldaşı Melaniya geyimsiz fotosu ilə fəxr etdiyini bildirib.   Sfera.az xəbər verir ki, o bu barədə İnstaqramda yazıb.   ...