Azərbaycan yeni çağırışlarla üz-üzədir - Enerji, miqrasiya, təhlükəsizlik...
Qərb mediasında yayılan məlumatlara əsasən, ABŞ-nin İrana qarşı hərbi zərbə endirməsi ehtimalları artmaqdadır. Artıq bu ehtimal real gündəmə çevrilib və Prezident Donald Trampın son bəyanatları bu ehtimalı daha da gücləndirir.
Sfera.az-a açıqlama verən politoloq Oqtay Qasımovun fikrincə, ABŞ bu savaşa qoşularsa, ilk növbədə İranın yerin dərin qatlarında yerləşən “Fordo” kimi nüvə obyektləri hədəf alınacaq:
“Bu tip obyektlərə zərbə endirmək üçün müvafiq texnologiyaya sahib olan nadir ölkələrdən biri ABŞ-dır. Əgər bu baş verərsə, qarşılıqlı zərbələrin mübadiləsi labüd olacaq. İran yalnız ABŞ-yə deyil, həm də onun regiondakı hərbi bazalarına və Körfəz ölkələrindəki obyektlərinə cavab hücumları həyata keçirə bilər”.
Qasımovun sözlərinə görə, belə qarşıdurma zamanı Hörmüz boğazının bağlanması ehtimalı yüksəkdir ki, bu da qlobal iqtisadiyyat üçün ciddi fəsadlar doğura bilər:
“Dünya üzrə istehlak olunan neftin 25%-dən çoxu bu regiondan təmin olunur. Hörmüz boğazının bağlanması enerji bazarında şok effekti yaradacaq və neftlə qazın qiymətində kəskin artım baş verəcək”.
Ekspert əlavə edib ki, Azərbaycan enerji ixracatçısı ölkə olaraq bu vəziyyətdən dolayı həm müsbət, həm də mənfi təsirlərlə qarşılaşa bilər:
“Neftin qiymətinin artması qısamüddətli dövrdə gəlirləri artıra bilər, lakin regionda sabitliyin pozulması, nəqliyyat marşrutlarının bağlanması və artan geosiyasi risklər investisiya mühitinə mənfi təsir göstərə bilər”.
O bildirib ki, müharibənin miqyasının genişlənməsi İran daxilində kütləvi miqrasiya axınına səbəb ola bilər. Onun sözlərinə görə, bu Azərbaycan üçün yeni humanitar və təhlükəsizlik çağırışları deməkdir:
“İran daxilində hərbi münaqişə qaçqın axınına səbəb ola bilər. Nəticədə Azərbaycan sərhədlərində yeni təhlükəsizlik riskləri yaranar, humanitar böhran ehtimalı güclənər. Cənub bölgəsində yerləşən strateji obyektlərin, xüsusilə enerji infrastrukturlarının qorunması prioritetə çevrilə bilər”.
Politoloq onu da qeyd edib ki, belə münaqişə Cənubi Azərbaycanda yaşayan milyonlarla soydaşımız üçün də mənfi təsirlərə yol aça bilər:
“Azərbaycan dövləti və ictimaiyyəti qarşıdurmanın tezliklə bitməsində və soydaşlarımızın zərər görməməsində maraqlıdır. İran daxilindəki etnik azlıqların, xüsusilə türklərin vəziyyəti diqqətlə izlənməlidir”.
Bəsti Rəfizadə
Sfera.az
