Hindistan Azərbaycandan idxalı dayandırıb - Bu, ölkəmizin ixracına necə təsir edəcək?

Pakistanın Azərbaycandakı səfiri Qasim Mohiuddin keçirdiyi mətbuat konfransında bildirib ki, Hindistan Azərbaycandan mal idxalını dayandırıb. Səfir Hindistanın bu addımının yanlış olduğunu söyləyib.

Qeyd edək ki, Hindistan coğrafi baxımdan Azərbaycandan uzaqda yerləşsə də iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi böyükdür. 

Sfera.az bildirir ki, Azərbaycan ilə Hindistan arasındakı ticarət dövriyyəsi 2024-cü ildə 957 milyon dollar təşkil edib ki, bu da qarşılıqlı iqtisadi əlaqələrin müəyyən qədər fəal olduğunu göstərir. Azərbaycan Hindistana 734 milyon dollarlıq mal satıb, əvəzində Hindistandan 223 milyon dollarlıq mal alıb.  

Lakin bu ticarət dövriyyəsinin strukturuna baxdıqda asimmetriya müşahidə olunur. Belə ki, Azərbaycanın Hindistana ixrac etdiyi malların (734 milyon dollar)  99%-dən çoxu (730 milyon dollar) neft və neft məhsullarıdır. 

Azərbaycan Hindistandan isə 223 milyon dollarlıq məhsul idxal edib, bunun əsas hissəsini düyü təşkil edib, bu isə Azərbaycanın ümumi idxalının yalnız 1%-ni təşkil edir. Üstəlik, 2025-ci ilin ilk rübündə düyü idxalı 7% azalıb ki, bu da daxili tələbatın azalması ilə izah oluna bilər.

Hindistanın Azərbaycandan idxal olunan mallara qadağa qoymasın əsas hədəfi isə neft məhsulları ola bilər. Əgər Hindistan Azərbaycanın neftinə alternativ tapsa və idxalını məhdudlaşdırırsa, bu, Azərbaycan üçün müəyyən gəlir itkisi yarada bilər. Lakin qeyd edilməlidir ki, Azərbaycanın əsas neft ixrac bazarları Hindistanla məhdudlaşmır – əsas alıcılar Avropa ölkələridir. Bu baxımdan, Hindistan bazarının itirilməsi iqtisadiyyat üçün ciddi zərbə olmasa da, əlavə gəlir imkanlarının itməsi deməkdir. Neft ixracı istiqamətində itki olsa da, alternativ bazarların olması bu riski azaldır. Bundan əlavə, Hindistanın idxal etdiyi məhsullar neft kimi yüksək dəyərli olsa da, bu ticarət əlaqəsi Azərbaycanın ümumi ixracında yüksək paya malik deyil.

Ümumilikdə, Hindistanın qoyduğu qadağanın Azərbaycan iqtisadiyyatına təsiri məhdud olacaq, lakin bu, daha geniş regional və diplomatik çərçivədə qiymətləndirilməli addımdır. Azərbaycanın gələcəkdə ticarət tərəfdaşlarını diversifikasiya etməsi və ixrac strukturunu genişləndirməsi strateji əhəmiyyət daşıyır.

Firuzə Əliyeva
Sfera.az