Hindistanda mübahisəli ərazidə bitən yüzillik çinarları xilas edirlər

Hindistan Kəşmirinin səlahiyyətliləri, hərtərəfli məlumat bazası yaratmaq və artan urbanizasiya, yolların genişləndirilməsi layihələri, xəstəlik və qonşu Pakistanla potensial münaqişədən qaynaqlanan təhlükələr fonunda əsrlik Çinar xiyabanını qorumağa kömək etmək üçün minlərlə çinar ağacını coğrafi etiketləyir.
 

Sfera.az bildirir ki, Hindistan səlahiyyətliləri Pakistanın da iddia etdiyi Kəşmir əyalətində potensial münaqişənin nadir ağacların qalıqlarını məhv edəcəyindən ehtiyat edirlər.

Qeyd edək ki, çinarların 150 yaşı var.

Ağaclar Hindistan və Pakistanın tam iddia etdiyi və qismən hər iki tərəfin idarə etdiyi şimal ərazisinin mədəni və ekoloji simvoludur, lakin son bir neçə onillikdə onlardan yüzlərləsi itirilib.
 

Coğrafi etiketləmə prosesi zamanı hər bir tədqiq edilən ağaca QR kodları əlavə olunur, onun coğrafi yeri, sağlamlığı, yaşı və böyümə sxemi daxil olmaqla 25 xüsusiyyət haqqında məlumat qeyd olunur ki, bu da təbiəti qoruyanlara dəyişiklikləri izləməyə və risk faktorlarını nəzərə almağa imkan verir.


Layihə meneceri Said Tariq, ictimaiyyətin detallara daxil olmaq üçün kodu da skan edə biləcəyini qeyd edib.
 

İndi nadir çinarlar sayılacaq və onlara nəzarət ediləcək.
 

"Biz demək olar ki, 29.000 ağaca coğrafi etiket qoymuşuq, lakin hələ də etiketlənməmiş kiçik ağaclarımız var... Onlar vaxtında işarələnəcəklər" - deyə Tariq bildirib.
 

Qeyd edək ki, çinarların tam ölçüsünə - hündürlüyü 30 metrə və ətrafı 10-15 metrə çatması üçün təxminən 150 il vaxt lazımdır.
 

Bölgədəki ən qədim çinar Srinagar şəhərinin kənarında yerləşir və təxminən 650 yaşı var.
 

Kəşmirin Hindistanın nəzarətində olan hissəsi yaraqlılar təhlükəsizlik qüvvələri ilə vuruşduqca illər ərzində zorakılıqlara məruz qalıb, lakin son illərdə münaqişə səngiyib, inkişaf layihələrinin və turizmin tədricən artmasına gətirib çıxarıb.


Çinar və ya şərq çinarı isə unikal ağacdır. Şərq çinar ağacı nəhəng ölçülərə və müstəsna uzunömürlüyə çatır. Egey dənizindəki Kos adasında gövdəsinin ətrafı 18 m, hündürlüyü 36 m olan çinar var. 50 metr hündürlüyündə olan başqa bir "patriarx" Boğaziçi yaxınlığındakı Büyükdərə vadisində bitir. Türkmənistanda isə yeddi böyük gövdəsi olduğu üçün “yeddi qardaş” adlı unikal min illik çinar yetişir.

Aysel