Şizofreniya xəstələrində eşitmə halüsinasiyalarına nəyin səbəb olduğu tapıldı

Əvvəllər alimlər şizofreniya xəstələrində eşitmə halüsinasiyalarının yaranmasının səbəbinin eşitmə sisteminin disfunksiyası olduğunu hesab edirdilər. Bununla belə, yeni tədqiqatlar başqa, daha az aşkar pozulma mənbəyinin olduğuna işarə edir.

Sfera.az bildirir ki, yeni bir araşdırmaya görə, eşitmə halüsinasiyaları yaşayan şizofreniya xəstələri əslində beyinlərinin motor sistemi tərəfindən yaradılan "səs" siqnallarına cavab verə bilər. Bu kəşf diqqəti eşitmə sistemindən uzaqlaşdırır və motor sisteminin bu halüsinasiyalar inkişafında əsas rol oynaya biləcəyini göstərir.

Şizofreniya xəstəsi olan hər kəs eşitmə halüsinasiyası ilə qarşılaşmır, lakin tez-tez öz daxili düşüncələri ilə xarici səslər arasında qarışıqlıq yaşayır. Bu, onların bəzi daxili dialoqu başqa bir şəxslə danışdıqları kimi qəbul etmələrinə səbəb olur.

Əvvəlki tədqiqatlar bu fenomeni girov boşalması (CD) kimi tanınan beyin siqnalının pozulması ilə əlaqələndirirdi. Tipik olaraq, CR insan danışarkən öz səsinin səsini boğmağa kömək edir, lakin şizofreniyada bu susdurma olmur.

Bununla belə, tədqiqatçılar hər şeyin çox daha mürəkkəb olduğuna inanırlar. Onlar iddia edirlər ki, CR pozuntuları hallüsinasiyaların müsbət simptomlarını tam izah edə bilməz. Bu pozuntulara başqa bir siqnal, efferent surəti (EC) məsuldur. 

Tədqiqatın aparıcı müəllifi Dr. Xing Tianın sözlərinə görə, insan danışmaq niyyətində olduqda, onun motor sistemi istehsal etməyi planlaşdırdığı səslərə uyğun gələn çox spesifik siqnal istehsal edir.

Bu siqnal eşitmə sisteminin neyronlarına göndərilir və beyinə gözlənilən səsi emal etməyə imkan verir. Bununla belə, şizofreniya xəstələrində bu EK siqnalı pozula bilər ki, bu da halüsinasiyalara səbəb ola bilər. Dr. Tian izah edir ki, "səs-küylü" EC eşitmə siqnalına tam uyğun gəlmir.

Tədqiqat zamanı şizofreniya xəstəsi olan 40 xəstənin beyin fəaliyyətini izləmək üçün elektroensefaloqrafiyadan (EEQ) istifadə edilib. İştirakçıların yarısı eşitmə hallüsinasiyaları yaşayıb, digər yarısında isə bu, müşahidə olunmayıb.

Nəticələr göstərib ki, hər iki qrupda EC siqnalı "narahat olub", lakin yalnız halüsinasiya olanlarda bu siqnal müşahidə edilib. Bu səhv EC danışıq səslərindən başqa səslərə sinir reaksiyalarının aktivləşməsi ilə nəticələnib.

Tian qeyd edib ki, bu hallüsinasiyalar təbiətcə eşitmə xarakteri daşısa da, onların mənşəyi motor və eşitmə sistemləri arasındakı əlaqələrlə bağlı ola bilər. Bu, müalicənin yalnız eşitmə sisteminə yönəlməməli olduğunu, həm də motor-eşitmə şəbəkəsindəki disfunksiyanı aradan qaldıra biləcəyini göstərir.

Xanım

Sfera.az