Dollara tələbin artmasının müsbət cəhəti nədir? - TƏHLİL

Azərbaycanda bu ilin yanvar-fevral aylarında keçirilən valyuta hərraclarında dollara tələbin güclü olması müşahidə edilir. 

Sfera.az xəbər verir ki, iki ay ərzində keçirilən hərraclarda banklar tərəfindən 1,208 milyard dollar vəsait alınıb. Bankların hərracda aldığı xarici valyutanın məbləği ötən ilin eyni dövründə hərraclarda qeydə alınan göstəricidən təxminən 2 dəfə çoxdur. 

Dollara tələbin güclənməsi maliyyə bazarında bir qədər gərginlik yaratsa da inflyasiyanı cilovlamaq üçün faydalıdır. Başqa sözlə, dollara tələb güclənəndə ölkədə qiymət artımlarının sürəti zəifləyir. 

Bunun sadə səbəbi var. Hüquqi və ya fiziki şəxslər dollar və ya digər xarici valyuta aldıqda bir o qədər dəyərdə olan manatla vəsait yığıma yönəlmiş olur, həmin vəsaitlərin xərclənməsi ehtimalı azalır. Adətən şəxslər xarici valyutanı yığım məqsədilə alır. Buna görə də manatla olan vəsait xarici valyutaya dəyişdiriləndə onun xərclənməsi, istehlak bazarında istifadəsi ehtimalı minimuma düşür. 

Digər tərəfdən manat Azərbaycanda yeganə ödəniş vasitəsi olduğundan xarici valyutaya çevrilən vəsaitlərdən istifadə imkanları da məhdudlaşır, insanlar zəruri olmayan mal və xidmət alışından imtina edir. 

Xarici valyuta alışının yaratdığı bu nəticə hesabına istehlak bazarında tələb zəifləyir, alıcılıq qabiliyyəti azalır. Yanvar və fevral aylarında dollara güclü tələbin olması Azərbaycanda inflyasiyanı zəiflədib. Gözləmək olar ki, dollarla yığımların artması qarşıdakı aylarda da qiymətlərdəki yüksək artımın qarşısını almağa kömək edəcək. 

Vasif