15 milyon insanın həyatına və bir imperiyaya son qoyan epidemiya

15 milyon insanın həyatına və bir imperiyaya son qoyan epidemiya

Azteklər 14-16-cı əsrlər arasında indiki mərkəzi Meksika bölgəsi- Mesoamerikada yaşayan Mərkəzi Amerika xalqı idi. Bəzi şayiələrə görə, onlar ispanların gətirdiyi ev heyvanlarından ötürülən epidemiya ilə məhv ediliblər. Müasir alimlər isə bu xəstəliyin hələ də təhlükə yaratdığını bildirirlər.

Sfera.az 15 milyon insanın ölümünə və Azteklər imperiyasına son qoyan sirli epidemiya haqqında yazı təqdim edir.


Aztek və ya Aztek İmperiyası 1545-ci ildə yayılan dəhşətli bir pandemiya ilə demək olar ki, məhv edilib.

 

Bir çox əfsanə və mədəniyyəti özündə birləşdirən Azteklər o dövrlərin ən böyük sivilizasiyalarından biri idi.
Hesablamalara görə, 5 il ərzində 15 milyona yaxın insan bu pandemiyadan dünyasını dəyişib.


Bu, 15 milyon Aztekin təxminən 80%-i demək idi.
Qəribədir ki, “Cocoliztli” adlanan bu epidemiya təhlükəli olsa da, həm də qədim astek dilində “faydasız” mənasını daşıyırdı.


"Bu epidemiya əsrlər boyu tarixçilər və elm adamları tərəfindən araşdırılıb. Elm dünyasının uzun müddətdir maraqlandığı bu DNT-nin kəşfinə hər gün bir az daha yaxınlaşırıq".


"1545-ci ildə 50 avropalı Meksikaya gələndə oradakı insanlar bu xəstəlikdən əziyyət çəkməyə başladılar. Daha da pisi, bu epidemiya Meksika xalqının indiyə qədər gördüyü üç ən böyük epidemiyadan ikincisi idi".


Tarixi məlumatlara görə, hətta o dövrün həkimləri də bu xəstəliyin qızılca və malyariya əlamətlərinə heç bir şəkildə bənzəmədiyini deyirdilər.


Alimlər indi bu xəstəliyə nəyin səbəb olduğunu və onun səbəbini bilirlər.

Alimlər Kokolizt adlanan xəstəlikdən ölən insanların dəfn edildiyi qəbiristanlıqdan 29 skelet aşkar edərək, onların DNT-lərini analiz edib. Cəsədlərin hamısında “Paratifi C” tipli bakteriyanın izlərini aşkar edilib.


Bu virusun qızdırma və ürəkbulanmaya səbəb olduğu bilinir. Lakin bu gün məlumdur ki, bu xəstəliyə tutulan insanlar nadir hallarda yoluxdururlar.


Araşdırma qrupları bu xəstəliyin ispanların gətirdiyi ev heyvanları və ya su vasitəsilə yayıldığını bildirir.


"Genomik məlumatları və DNT viruslarını ətraflı araşdırsaq da, bəzi patogenləri aşkar etmək mümkün deyil. Hesab edirik ki, bu xəstəliyi güclü düşmən hesab etmək lazımdır"-deyə alimlər bildirir.

 

Aynil

Sfera.az
 


OXŞAR XƏBƏRLƏR

Məktəblərimizdə jest dilləri tədris oluna bilərmi? - AÇIQLAMA

Bu gün Beynəlxalq Jest Dilləri Günüdür. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Assambleyasının 2017-ci ilin dekabrında təsis etdiyi bu tarix görmə, eşitmə və danışma...

Bu nəqliyyatda gedişhaqqı ARTDI - MƏBLƏĞ

Sabahdan "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC (ADY) loyallıq proqramının tətbiqinə başlayır.   Sfera.az report-a istinadən xəbər verir ki, bunu j...

Bu ərazilərlə bağlı sarı xəbərdarlıq edildi - DİQQƏT!

Sentyabrın 24-ü gündüzdən 25-i axşamadək Bakıda və Abşeron yarımadasında, eyni zamanda bölgələrdə gözlənilən küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq ver...

Bu ölkədə YENİ TREND - Boşananda da fotosessiya etdirirlər

 Çində cütlüklər həm evlənəndə, həm də boşananda foto çəkdirirlər.   Sfera.az Türkiyə mediasına istinadən xəbər verir ki, ölkədə boşanma mərasi...

"WhatsApp" işlədənlərin NƏZƏRİNƏ - Oktyabrın 1-dən...

"WhatsApp " oktyabrın 1-dən bəzi köhnə telefon modellərini dəstəkləməyəcək.   Sfera.az bu barədə Türkiyə mediasına istinadən...

Rusiya Özbəkistanda AES inşa edir, Bakıya da təklif edəcək? - ŞƏRH

Rusiyanın “Rosatom” şirkəti Özbəkistanla imzaladığı müqavilə əsasında bu ölkədə aşağı güclü atom elektrik stansiyası inşa edəcək. Bu müqavilə Rusiya...