Müqəddəs şəhərin lənəti - Sirli Qüds sindromu nədir və özünü necə göstərir?

Dünyanın bəzi yerlərində özünəməxsus, təsvirolunmaz ab-hava var ki, bu, bəzi hallarda hətta insanların davranışlarına təsir edə bilir. İnsanların onları əhatə edən daxili və xarici mühitə psixoloji fərqli reaksiyaları qeyri-adi bir şey deyil. Əksinə, müəyyən yerlər maraq doğurur, insan davranışına təsir göstərir, bəzən qeyri-adekvatlıqla müşaiyət olunur.
Sfera.az bildirir ki, İslam, Yəhudilik və Xristianlıq ardıcılları tərəfindən müqəddəs hesab edilən Qüds şəhərinin bəzi ziyarətçilərinin başına gələnlər də məhz bu şəkildədir.
Qüds sindromu, bu şəhərə gələnlərin dinə əsaslanan psixoloji simptomlarla qarşılaşdıqları bir vəziyyətdir.
Psixi pozğunluğu olmayan insanların birdən-birə özlərini peyğəmbər və övliya kimi təsəvvür etmələri müəmmalı vəziyyət, istənilən məntiqə meydan oxuyaraq bütün dünyada elmi şüurları təəccübləndirməkdə davam edir.
Belə ki, bu yaxınlarda ABŞ-dan olan 40 yaşlı turist İsrail muzeyində iki qədim Roma heykəlinə ziyan vurduğu üçün həbs edilib. Bu qəfil və yersiz davranışın səbəbi tam məlum deyil. Polis dini motivlərə istinad etsə də, vəkilləri onun “Qüds sindromu”nun təsiri altında olduğunu iddia edirlər.
Yerusəlim (Qüds) sindromu nədir?
Bu vəziyyət psixiatrların psixi pozğunluqların diaqnozu üçün istifadə etdiyi əsas təlimatlara rəsmi olaraq daxil edilməsə də, onun mövcudluğu danılmazdır. İş o yerə çatıb ki, Yerusəlimdə onun müalicəsi və öyrənilməsi üçün xüsusi bir mərkəz - Kfar Şaul Psixi Sağlamlıq Mərkəzi var. Bunun da əsaslı səbəbləri var, çünki 1980-1993-cü illər arasında bu mərkəzə mindən çox turist göndərilib.
Xəstəliyin simptomları müxtəlifdir. 2018-ci ilin icmalı, özünü bibliya fiquru Samson kimi hiss edən amerikalı turistin işini təfərrüatlandırır. Bu sindrom, onun yersiz hesab etdiyi Qərb Divarındakı nəhəng daşlardan birini yerindən tərpətməyə cəhd etməsinə səbəb olub. Onu saxlamaq istəyəndə isə təşvişə düşüb, pəncərəni sındıraraq qaçıb. Sonda sakitləşib, ona tibbi yardım göstərilib və ABŞ-a qayıdıb.
Əksər hallarda bu sindromdan əziyyət çəkən insanlar qeyri-adi dini davranışlar nümayiş etdirirlər. Onlardan bəziləri öz qruplarından gizlənir, məcburi təmizlik aparır, hətta mehmanxananın çarpayı mələfələrindən xalat kimi ağ paltarlar tikirlər. Bəziləri dini mətnləri qışqırır və ya oxuyur, bəziləri isə müqəddəs yerlərdə durub moizə oxuyur.
Əvvəllər psixi sağlamlıq problemi olmayan bir insanın belə Yerusəlimə gələrkən, birdən-birə oxşar simptomlarla qarşılaşması qeyri-adi haldır. Şəhərdən ayrıldıqdan sonra həmin şəxs (və ya şəxslər) kortəbii şəkildə sağalır və normal həyatlarına qayıdırlar. Nadir hallarda bu epizodlar baş verdikdə, uzun müddət davam edən halüsinasiyalar da müşahidə olunur. Xəstələr adətən özlərini dindar hesab etməkdənsə, kim olduqlarını xatırlayırlar. Müalicə çox vaxt sindromdan əziyyət çəkən şəxsi Yerusəlimdən çıxarmaq və yaxınlarına qaytarmaqdan ibarətdir.
Bəs bu niyə baş verir?
Bəzi ekspertlər hesab edir ki, məsələ Qüdsün ideallaşdırılmış obrazı ilə onun real, müasir versiyası arasında kəskin ziddiyyətdədir. Güclü dini hisslər və yuxarıdan mesaj çatdırmaq ehtiyacı şəhərin xəyali və real görüntülərinin yaratdığı dissonansdan qaçmaq üçün beynin yolu ola bilər.
Yerusəlimə səfər tarixi və dini əhəmiyyətini nəzərə alaraq hər kəs üçün mühüm şəxsi hadisə ola bilər. Ancaq bəzi insanlar üçün bu hadisə Yerusəlim sindromu şəklində özünü göstərən hədsiz hisslərlə nəticələnir. Bu, yerlərin psixikamıza göstərə biləcəyi dərin təsirləri və qeyri-adi psixoloji reaksiyaları başa düşmək, qəbul etmək və onlara yanaşmağın vacibliyini xatırladır.
(Qeyd edək ki, bu material yalnız məlumat xarakterlidir və sağlamlığınıza təsir edə biləcək məsləhətləri özündə əks etdirmir).
Xanım
Sfera.az