Ukrayna əsgərlərinin Rusiyanın müharibədə qalib gəldiyi iddiasını müzakirə edərkən danışdıqları bir nağıl var:

“Biri 75, digəri 85 yaşlı iki kişi vat. Yaşlı kişi dostuna hər gün başqa qadınla yatdığını deyir. Gənc kişi qocanın macəralarını başqa bir dost qrupunun yanında təkrarlayır, hər kəsin heyran qalmasını gözləyir, lakin onlar sadəcə gülümsəyir.”
 

Hekayəni danışan 53 yaşlı əsgər Tihran siqaretdən uzun qüllab aldıqdan sonra:
 

“Onlar gülümsəyir, çünki köhnə dostunun yalan danışdığını bilirlər"-deyir. “Hər kəs istədiyini deyə bilər, bu, doğru olduğu demək deyil."
 

Bu həftənin əvvəlində “Vaqner” muzdlu dəstəsinin başçısı və Vladimir Putinin yaxın müttəfiqi Yevgeni Priqojin iddia edib ki, onun adamları Ukraynanın qalası olan Baxmutda, Rusiya qüvvələrinin işğalı nəticəsində tamamilə viran edilmiş şəhərdə əhəmiyyətli uğurlar əldə ediblər, şəhər hər üç tərəfdən bağlanıb.

Rusiyanın Ukraynaya hücumu davam edərkən isə Baxmut şəhəri yaxınlığında Ukrayna hərbçiləri minaatandan atəş açmağa hazırlaşır.

Döyüşçülərinin əksəriyyətini Rusiya həbsxanalarından cəlb edən Priqojin iddialarını gücləndirmək üçün şəhər administrasiyasının binası üzərində Rusiya bayrağının qaldırıldığını elan edib. Bu, ukraynalıların tezliklə ödədiyi vaxtından əvvəl bir bəyanat idi.

Ukraynanın şərq hərbi komandanlığının sözçüsü Serhiy Cherevatyi deyib: “Baxmut ukraynalılarındır və onlar heç nə ələ keçirməyiblər və yumşaq desək, bunu etməkdən çox uzaqdırlar”.

Bu birmənalı fikir Baxmutu müdafiə edən əsgərlər tərəfindən də səslənib.

Cəbhə xəttinə altı mildən az məsafədə “The Telegraph”a müsahibə verən Tihran və cəbhə yoldaşı Bohdan Rusiyanın iddialarını gülməli hesab edirlət.

"Bu doğru deyil, biz Baxmutu saxlayırıq" deyə cavab verib və əlavə ediblər ki, Rusiyanın şəhəri ələ keçirmə prespektivləri, demək olar ki, yox dərəcəsindədir.
 

"Ruslar istədikləri kimi danışa bilərlər, amma biz Baxmutu saxlayırıq və onların xoşbəxtliyi uzun sürməyəcək" - deyə Tihran bildirir.
 

Əsgərlər təhlükəsizlik baxımından Baxmut uğrunda döyüş haqqında məhdud məlumat versələr də, şəhər daxilində “çoxlu rusların” olduğunu etiraf edərək vəziyyəti həm “isti”, həm də “ifrat” adlandırdılar.
 

Baxmutun yanında yerləşən Chasiv Yar şəhəri atəş nəticəsində demək olar ki, tamamilə məhv edilib.
 

"Sizə deyə bilərik ki, Baxmutu saxlamaq üçün kifayət qədər fırlanma edirik" - deyə 20 yaşlı Bohdan çəkinmədən əlavə edir.
 

Rahat davranışlarına baxmayaraq, günlər uzundur və bu kritik nöqtəni tutan əsgərlər öz vəzifələrini ayıq-sayıq yerinə yetirirlər.
 

"Bir səhv sizin həyatınıza səbəb ola bilər" Bohdan deyir. "Hər şeyə diqqət yetirməliyik."
 

Əsgərlər şəhərin rusların əlinə keçməsinin nəticələrini yaxşı bilirlər. Özlüyündə mühüm strateji əhəmiyyət kəsb etməsə də, Rusiyanın hücumu uğurlu olarsa, Donestk bölgəsindəki digər ərazilərə də nəzarəti ələ ala bilərlər.
 

“Əgər biz ruslara istədiklərini versək, bu, dünya üçün daha pis olacaq”- deyə Tihran sözlərini yekunlaşdırıb.

Döyüş hələ də hər iki cəbhədə gedə bilər
 

Baxmutu mühasirəyə almaq üçün ruslar son 7 ay ərzində onu atəşə tutub və 70.000 mülki əhalinin əksəriyyətini qaçmağa məcbur edib.
 

Xəttin hər iki tərəfində çoxlu qan tökülüb, döyüşdə ölənlərin dəqiq sayı hələ də məlum deyil.
 

Döyüşlərin şiddətli olması, xüsusən də Ukraynanın tezliklə, (çox güman gələn ay ərzində) Bahar hücumuna başlaması ilə əlaqədardır.
 

Prezident Vladimir Zelenski bu yaxınlarda Baxmut, Avdiivka və Maryinkada döyüşən əsgərlərə təşəkkür edərək:
 

“Xüsusilə Baxmut. Orada xüsusilə qanlı döyüşlər gedir”-deyib.
 

Əsas diqqət Baxmutda öldürülən rusların sayına yönəldilsə də, keçən həftə Amerikanın ən yüksək rütbəli generallarından biri bunu Moskva üçün “qırğın şənliyi” kimi təsvir etsə də, digər qiymətləndirmələr döyüşün hələ də hər iki cəbhədə gedə biləcəyinə dair xəbərdarlıq edib.
 

NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq bu həftənin əvvəlində Rusiyanın əhəmiyyətli itkilərə məruz qalmasına baxmayaraq, “Baxmutun yaxın günlərdə nəhayət yıxılacağını istisna edə bilmərik”deməklə müəmmalı bir dəyərləndirmə edib.
 

Onun buvxəbərdarlığı ötən ayın sonunda Ukraynanın ali komandiri general Valeriy Zalujninin Baxmutda vəziyyətin sabitləşdiyi barədə verdiyi şərhlərdə israr etməsinə baxmayaraq gəlib.
 

Eyni zamanda Britaniya Müdafiə Nazirliyi də bildirib ki, “Rusiyanın Donbasın Baxmut şəhərinə hücumu böyük ölçüdə dayanıb” və bunu Rusiya qüvvələrinin həddindən artıq aşınması və Moskva hərbçiləri ilə “Vaqner” qruplaşması arasında yaranmış gərginlik nəticəsində mümkün olduğunu izah ediblər.
 

Rusiya raketləri aylardır Çasiv Yarın üzərinə yağır və geniş dağıntılara səbəb olur.
 

Baxmut yıxılsa, növbəti şəhər Çasiv Yar olacaq.
 

Baxmutun qonşusu Çasiv Yar şəhərini tərk etməyən mülki şəxslər üçün vəziyyət qeyri-sabit olaraq qalır. Onlar çox yaxşı bilirlər ki, Baxmut yıxılsa, onların şəhəri Rusiyanın hitlər siyahısında növbəti yer olacaq.
 

Demək olar ki, heç bir bina Rusiyanın atəşindən zərər görməyib. Yerli sakinlər izah ediblər ki, atəşlər adətən gecələr baş verir, strateji bombardmançılar mülki binaları vuran raketləri işə salır.
 

Bu yaxınlarda yerli məktəb dağıdılıb, çürüyən strukturdan və səkilərin hər tərəfinə səpələnmiş şüşə və parçalanmış metal parçalarından başqa heç nə qalmayıb.
 

Chasiv Yarın xəstəxanası dəfələrlə hədəf alınıb ki, indi bina boş bir maket qabığından başqa bir şey deyil.
 

Şəhərlərinin yavaş-yavaş dağıdılmasını seyr etmələrinə baxmayaraq, geridə qalanların çoxu deyirlər ki, döyüşü gözləməkdən və sağ qalmaq üçün əllərindən yapışmaqdan başqa seçimləri yoxdur.
 

Onların həyatlarının işğaldan əvvəlki günlərlə çox az oxşarlığı var. Dostlarla görüşmək üçün şəhərin qəhvəxanalarına və mədəniyyət mərkəzinə ziyarətlər çoxdan tarixə qovuşub.
 

Chasiv Yar xəyallar şəhərinə çevrilir. Qalan bir neçə sakinlərin əksəriyyətinin sosial qarşılıqlı əlaqə baxımından ümid edə biləcəyi ən yaxşı şey - dağılmış evlərini tərk etməyə cəsarət edərlərsə,küçədə kimsə ilə görüşmək və bəlkə də siqareti paylaşmaqdır.
 

Mövcud təhlükəyə baxmayaraq, bir neçələri Rusiyanın hücumundan sağ çıxmaq ümidi ilə geridə qalmağı seçib.

Bununla belə, rutin bir görünüş var. Şəhərdə qalan sakinlər bazar ertəsi pulsuz təzə çörək toplamaq üçün bələdiyyə sədrinin binasına gedə bilər. Adətən binanın bunkerində ehtiyac yaranarsa, təcili qaz və digər əsas təminatlarla təmin etməyə kömək edə biləcək kimsə olur.
 

48 yaşlı Dyma “The Telegraph” qəzetinə bildirib ki, evinə o qədər ziyan dəyib, demək olar ki, heç nə qalmayıb.
 

“Pəncərə yoxdur, divar yoxdur, heç nə yoxdur".
 

Hətta artilleriya səsinin daim havada gurultulu olduğu və hər gün atəşə tutulma təhlükəsi olan bu amansız şərait də onu şəhərini tərk etməyə məcbur etmək üçün kifayət etmir.
 

"Harada qalacağam?" – deyə soruşur. “Başqa yerə getsəm, evsiz qalacağam. Heç olmasa burada öz evimdən qalanlar var. Bu qədər məhv olsa belə."
 

Deyəsən, Dyma vəziyyəti ilə barışıb. "Mənim üçün seçim yoxdur”-deyir. “Mənim edə biləcəyim tək şey gözləməkdir."

Xanım

Sfera.az