Yuxudan sonra özünüzü enerjili və təravətli hiss edə bilərsiniz. Lakin, bu qısa yuxu gecə yuxusunun keyfiyyətinə mənfi təsir göstərə bilər. Yuxular uzun müddətdir ki, diqqəti artırmaq, əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmaq, yaddaşı gücləndirmək və məhsuldarlığı artırmaq üçün tövsiyə olunur. Lakin, bəzi insanlar üçün bu təcrübə gecə yuxusunu poza və gözlənilən faydaların əksinə olaraq zərərli ola bilər.

Sfera.az mövzu ilə bağlı mütəxəssislərin yeni araşdırmasını təqdim edir.

Günorta yuxuları niyə zərərli ola bilər?

Düzgün tətbiq edildikdə, günorta yuxuları beyni təravətləndirmək, diqqəti artırmaq və həm zehni, həm də fiziki sağlamlığı dəstəkləmək üçün təsirli bir yol ola bilər. Lakin, səhv müddət ərzində edilərsə, insan halsızlaşa, çaşqınlığa düşə və gecə yuxusuna keçməkdə çətinlik çəkə bilər. Əsas məsələ orqanizmin oyaqlıq və yuxu dövrlərini, yaxud sirkadian ritmini anlamaqdır. Əksər insanlar günortadan sonra, xüsusən də saat 13:00 ilə 16:00 arasında təbii yuxu hissi yaşayırlar; bu, yalnız ağır yeməklə əlaqəli deyil, həm də bioloji saatın gündəlik oyaqlıq və yorğunluq dövrlərinin nəticəsidir.

Uzun müddətli günorta yuxuları faydalı deyil, zərərlidir

Tədqiqatlar göstərir ki, qısa günorta yuxuları yorğunluğu azalda, diqqəti artıra və idrak fəaliyyətini dəstəkləyə bilər. Bu "güclü yuxular" beynin dərin yuxuya keçməzdən əvvəl istirahət etməsinə imkan verir və fərdin oyandıqda özünü təravətli və yenilənmiş hiss etməsinə səbəb olur.

Lakin, uzun müddətli yuxu əks təsir göstərə bilər: buna "yuxu ətaləti" deyilir. Dərin yuxudan oyanan insanlar özlərini halsız və çaşqın hiss edə bilərlər. 30 dəqiqədən çox yatmaq beyin yavaş dalğalı yuxuya girdiyi üçün oyanmağı çətinləşdirir və yuxululuq bir saata qədər davam edə bilir. Bu, xüsusilə diqqət tələb edən işlər zamanı və ya vacib qərarlar qəbul edilməli olduqda risk yaradır.

Bundan əlavə, günün sonlarında alınan yuxular bədənin təbii yuxu istəyi olan "yuxu təzyiqini" azaldır və gecə yuxusuna keçməyi çətinləşdirir.

Gündüz yuxuları 10-20 dəqiqə arasında olmalıdır.

Effektiv gündüz yuxuları düzgün vaxt və mühitlə faydalı ola bilər. Xüsusilə saat 14:00-dan əvvəl 10-20 dəqiqəlik yuxu, halsızlığa səbəb olmadan enerjini və diqqəti artıra bilər. Sərin, qaranlıq və sakit mühit, göz maskası və ya qulaq tıxacları kimi vasitələrlə birlikdə yuxu keyfiyyətini yaxşılaşdıra bilər. Lakin yaş, həyat tərzi və fərdi yuxu rejimləri bu vərdişin faydalı olub-olmadığını və ya gecə yuxusunu pozan risk olub-olmadığını müəyyən edir. Beləliklə düzgün tətbiq edildikdə, gündüz yuxuları dəyərli bir vasitədir, səhv tətbiq edildikdə isə yuxusuz gecələrə səbəb ola bilər.

Aynil

Günorta yuxuları faydadan çox zərər verə bilər