Çində dərc olunan “Ağ kitab”da nələr yazılıb? – Tayvanda həyəcan
Çin-Tayvan gərginliyi fonunda ötən günlərdə Pekində yayımlanan “Ağ kitab” əsəri diqqət çəkib. Çin sözügedən sənədi hər iki ildən bir dərc edir və burada növbəti illər üçün ölkənin milli təhlükəsizlik strategiyası bəyan olunur.
Maraqlıdır, “Ağ kitab”da nələr var?
Sfera.az-ın məlumatına görə, bununla bağlı politoloq Elxan Şahinoğlu qeyd edib ki, sənəddə növbəti dəfə Tayvana Çinlə “bir ölkə, iki sistem” əsasında birləşmək təklif olunub:
“Hazırkı “Ağ kitab”ın “Tayvan məsələsi və yeni dövrdə Çinin yenidən birləşməsi” bölməsində yazılıb ki, Tayvan Çinlə birləşməkdən imtina edərsə, problem güc yolu ilə həll oluna bilər:
“Pekin adanı Çinə birləşdirmək üçün bütün imkanlardan istifadə edəcək, Tayvanın müstəqilliyinə çalışan separatçı fəaliyyətlərlə heç zaman barışmayacaq. Çin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini təmin etmək üçün möhkəm qətiyyət nümayiş etdirməyə hazırdır”.
Kitabda yazılana görə, Pekinin qətiyyətli addımlardan Tayvanda yaşayan dinc sakinlər zərər görməyəcəklər:
“Güc yalnız başqa vasitələrə seçim qalmadıqda istifadə ediləcək”.
Bu cümlə bir daha ondan xəbər verir ki, Pekin hərbi gücdən istifadə edəcəyini istisna etmir”.
Politoloq “Ağ kitab”ın Tayvanda hansı reaksiyaya səbəb olduğuna da toxunub:
““Reuters” agentliyi bu suala cavab tapmaq üçün Tayvanı idarə edənlərə müraciət edib. Onlar həm Pekinin “Ağ kitabını”, həm də “bir ölkə, iki sistem” prinsipini rədd ediblər. Ümumiyyətlə Pekinin dərc etdiyi “Ağ kitab” bir daha göstərir ki, Çin gec və ya tez Tayvan adasını özünə biləşdirəcək. Bu danışıqlar yolu ilə baş verərsə, hamı rahat nəfəs alacaq, yox əgər hərbi toqquşma ehtimalı artarsa, beynəlxalq vəziyyət gərginləşəcək. Dünyada Rusiya-Ukrayna savaşına bənzər durum yaşanacaq”.
Günay Rəsulqızı