Sanksiyaların Rusiyaya vurduğu ZƏRBƏ - Neft ixracındakı problemlərin AZƏRBAYCANA TƏSİRİ
"Rusiya Baltik, Qara və Azov dənizləri vasitəsilə ixrac etdiyi neftin satışında çətinliklərlə üzləşib”.
Bunu Rusiyanın neft satışında üzləşdiyi çətinliklərin Azərbaycan iqtisadiyyətına mümkün təsirlərini şərh edən neft-qaz sahəsi üzrə ekspert Zəfər Vəliyev Sfera.az-a açıqlamasında deyib.
O qeyd edib ki, Qara dənizin Rusiya limanlarında daşınma xərcləri davamlı artır və beynəxalq gəmiçilik şirkətləri Rusiya limanlarına yan almaqdan boyun qaçırır: "Qara dənizdəki Novorossiysk Limanından Qara dəniz və Aralıq dənizi enerji bazarlarına gündəlik 400 min bareldən yuxarı neft ixrac edilir. Bu ixrac həcmlərinin daxilində Rusiya ilə yanaşı Qazaxıstan və Azərbaycana da məxsus neft var. Hazırda bu limandan neft daşınması təhlükə altındadır. Böyük ehtimalla neftin ixrac xətlərində müəyyən dəyişikliklər ediləcək.
Azərbaycanın böyük problemi olmayacaq. Amma Qazaxıstan böyük problemlərlə üzləşəcək. Çünki Qazaxıstanın ixrac etdiyi neftin önəmli hissəsi Novorossiyskdən daşınır”.
Ekspert Baltik dənizində yerləşən limanlarda da eyni vəziyyətin yarandığını bildirib: "Rusiya bu limanlardan istifadə edərək Şimali Amerika, Şimali-Qərbi Avropa enerji bazarlarına neft və neft məhsulları tədarük edir.
Baltik dənizində Rusiyaya məxsus 2 terminal var. Onlardan biri Sankt-Peterburq yaxınlığındadır, digəri Primorskdadır. Bu iki liman üzərindən dünya bazarlarına gündəlik 1,3-1,4 milyon barel neft ixrac edilir”.
"Rusiya neftinin digər hissəsi "Drujba” ixrac kəməri vasitəsilə dünya bazarlarına çıxarılır və burada da problemlər yarana bilər. Bu kəmərin bir qolu Ukrayna üzərindən keçir. Kəmərin gündəlik ixrac imkanları 0,8-1 milyon bareldir”, - deyə Z.Vəliyev qeyd edib.
Z.Vəliyev Rusiyanın ixrac etdiyi neftin yarıdan çoxunun sözügedən limanlardan və "Drujba” kəməri vasitəsilə daşındığını da vurğulayıb: "Qənaətimcə, Rusiyaya qarşı tətbiq edilən sanksiyalar davam edərsə, onda Rusiyanın neft ixracında da ciddi problemlər yaranacaq. Çünki satılan neftin pulunu almaq üçün Rusiya banklarının, Rusiya şirkətlərinin Avropa və ABŞ bankları ilə əməkdaşlığına ehtiyac var. Sanksiyalar əməkdaşlığın qarşısını alır.
Rusiyanın neft ixracında çətinlik artıq görünür. Dünyanın aparıcı treyder (ticarət - red.) şirkətləri Rusiya neftinin idxalından boyun qaçırıb. Treyderlərin imtina qərarlarına daşınmada və bank əməliyyatlarında yaranan problemlər təsir edib”.
Vasif