BMT sessiyası: Arzular və reallıqlar

Siyasət
12:41 / 22.09.2021
958
"BMT
Baş Assambleyası adəti üzrə sentyabrın 20-də öz işinə başladı. Böyük və kiçik
ölkələrin liderləri BMT tribunasından istifadə edərək çıxışlar edir, dərdlərini
beynəlxalq aləmə anladırlar”.
O
bildirib, ABŞ Prezidenti Co Bayden prezident kimi ilk çıxışını BMT-nin 76-cı
sessiyasında etdi:
E.
Şahinoğlunun sözlərinə görə, Baydenin Amerika qoşunlarını Əfqanıstandan
çıxartması başqa münaqişədə iştirak etməyəcəyi anlamına gəlmir:
"Digər
tərəfdən, Amerikanın xarici və təhlükəsizlik siyasətində davamlılıq yoxdur. Yəni
Baydendən sonrakı prezident Ağ Evin indiki rəhbərindən fərqli olaraq hesab edə
bilər ki, Amerikaya kiçik müharibə lazımdır və qoşunlarını istədiyi bölgəyə
göndərə bilər. Bu zaman Baydenin 2021-ci ilin sentyabrında "biz müharibə istəmirik”
sözləri xatırlanmayacaq.
Politoloq
bildirib ki, Çin də Amerika ilə münasibətlərdə gərginlik istəmir:
"Ancaq
əgər Çin bölgədə hərbi gücünü artırırsa, müxtəlif adalara, o cümlədən Tayvana
iddia edirsə, qonşuları – Hindistan, Yaponiya və Avstraliya ilə sərt dildə
danışırsa, Amerikanın özündə texnologiyaları oğurlamaqla məşğuldursa, tərəfdaşlıq
alınmayacaq.
ABŞ-ın hegemonist sistemi inamsızlıq yaradır”. İndi bu sözlərin qarşılığında Baydenin Tehranla necə dil tapacağı sual doğurur. O biri tərəfdən Amerikanın strateji müttəfiqi İsrail Vaşinqtonu Tehrana qarşı siyasətini sərtləşdirməyə çağırır.
Politoloqun sözlərinə görə, Türkiyə Cümhurbaşqanı Rəcəb Tayyib Ərdoğan sentyabrın 21-də BMT Baş Assambleyasında çıxışında məlum tezisini təkrarladı:
"Dünya
5-dən böyükdür”. Başqa sözlə, dünyanın problemlərinə yalnız BMT-nin 5 daimi
üzvü – ABŞ, Rusiya, Çin, Böyük Britaniya və Fransa əncam çəkməməlidirlər,
başqalarının da bu sıraya qoşulması əhəmiyyətlidir. Ərdoğan bu tezisi illərdir
dönə-dönə təkrarlasa da, 5 daimi üzv BMT-də inhisarçılıqlarını başqaları ilə
bölüşmək fikrində deyillər. Halbuki öz bölgələrinin söz sahibi olan Türkiyənin,
Hindistanın, Almaniyanın, Yaponiyanın və ya Braziliya kimi dövlətlərin BMT
daimi üzvlüyü ədalətli qərar olardı. Ərdoğan həm də bu dövlətlər üçün ədalət tələb
edir.
Bu abzasda həm BMT qətnamələri əsasında Azərbaycanın öz ərazilərini azad etmək haqqından yararlandığı, həm də regional əməkdaşlıq üçün imkanların açıldığı ismarıcı var".
Turan
Rzayev