Məsələ Milli Məclisə çıxarılır - Azərbaycan Ermənistandan nələr tələb edəcək?

13:04 / 21.09.2021
990
Vətən Müharibəsi dövründə Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğalı nəticəsində Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının pozulmuş hüquqlarının müdafiəsi ilə bağlı Milli Məclisdə xüsusi dinləmə keçiriləcək. Bu, artıq parlamentin İnsan hüquqları komitəsinin 2021-ci il payız sessiyası üçün iş planına daxil edilib.
Maraqlıdır, həmin iddialarda nələr qeyd olunmalıdır, xüsusilə nəzərə alınmalı istiqamətlər hansılardır?
Bununla bağlı hüquq müdafiəçisi Sahib Məmmədov Sfera.az-a açıqlamasında sözügedən iddialarla bağlı bir çox istiqamətlərin ola biləcəyini deyib:
"Məsələn, Ermənistan Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində Azərbaycana qarşı iddia qaldırıb ki, Azərbaycan erməni xalqına münasibətdə "İrqi ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğvi üzrə Konvensiya"nın müvafiq maddələrini pozub. Özlərinin böhtan, şantaj siyasətinə uyğun iddia təqdim ediblər. Əslində biz belə bir iddianı tədqim etməli idik. Çünki onlar ərazilərimizin 20 faizini işğal edib orada etnik azərbaycanlıların hamısını deportasiya etmiş, qalanları girov götürmüş, məhv etmişdilər və s. Ermənistan hərbçiləri əsl irqi ayrı-seçkilik, soyqırım, insanlıq əleyhinə cinayətlər törətmişdilər.
Digər tərəfdən ərazilərin işğalı nəticəsində mədəni və dini abidələrin dağıdılması da bir irqi ayrı-seçkilik formasıdır. Bu da həmin iddiada ola bilər. Biz ilk növbədə Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin proseduruna uyğun olaraq, konturmemorandum təqdim etməliyik və bütün faktları orada göstərməliyik".
Müsahibimiz Azərbaycana vurulan digər ziyanlardan da söz açıb:
"Ətraf mühitə vurulan ziyan, təbii sərvətlərin qanunsuz mənimsənilməsi, yaşayış, qeyri-yaşayış binalarının və infrastrukturun dağıldılması, bunun nəticəsində dəyən ziyanın miqdarı, bunun ödənilməsinə dair təzminat iddiası olmalıdır. Söhbət Ermənistanın cavabdehliyindən gedirsə, bu şikayəti Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinə verə bilərik. Amma məsələ belədir ki, nə Azərbaycan, nə də Ermənistan o məhkəmənin yurisdiksiyasını tanıyır, ona görə bir qədər başqa prosedurlar gərəklidir. O ki qaldı dinləmələrə, Milli Məclisdə çox adam bu prosedurları bilmir və heç bilməyə də borclu deyillər. Düzdür, ölkə başçısının göstərişi ilə beynəlxalq qiymətləndiricilər də dəvət olunub. Lakin hesab edirəm ki, iddiaların hazırlanmasına beynəlxalq səviyyədə tanınan mütəxəssislər cəlb olunsa, daha yaxşıdır".
S.Məmmədov Ermənistanın tələb edilən təzminatı ödəyib-ödəməyəcəyi ilə bağlı fikirlərə də toxunub. O qeyd edib ki, bu məsələlər ikinci dərəcəlidir:
"Biz təzminat tələb edəcəyik, qarşı tərəf dərhal bunu ödəyəcək ya ödəməyəcək - bunları qırağa qoymaq lazımdır. Hazırda dəyən ziyanı müəyyən etməli, beynəlxalq qiymətləndiricilər vasitəsilə bütün müstəvilərdə sənədləri ortaya qoymalıyıq - məhkəmələrdə, siyasi danışıqlarda, beynəlxalq görüşlərdə. Başqa məsələdir ki, prosedur nə qədər çəkəcək, Ermənistan vurduğu 1 trilyon dollarlıq ziyanı ödəmə qabiliyyətindədirmi və s. Digər tərəfdən Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində belə elə işlər var ki, 20 ildir davam edir".
Günay Rəsulqızı
Sfera.az