Neft Fondu 1 milyard dollara alıcı tapa bilməyib

Neft Fondu 1 milyard dollara alıcı tapa bilməyib
Bu ilin 8 ayında Dövlət Neft Fondu nəzərdə tutulandan xeyli az məbləğdə xarici valyutanı manata dəyişib. Plana əsasən ilin ilk 8 ayında Fond 4,784 milyard dollar vəsaiti manata dəyişərək büdcəyə köçürməliydi. Amma yanvar-avqust aylarına dair açıqlanan məlumatlar göstərir ki, Fond nəzərdə tutulandan 1 milyard dollardan az vəsaiti dəyişib.
 
Sfera.az bildirir ki, az vəsait dəyişdirilməsinin səbəbi xarici valyutaya tələbin zəifləməsidir. Yanvar ayında valyuta bazarında tələb artsa da, fevral ayından başlayaraq tələbin azalması və sabitləşməsi müşahidə edilib. Buna görə də yanvar ayı istisna olmaqla hər ay satılan valyutanın dəyəri planlaşdırılan aylıq konvertasiya dəyərindən, yəni 598 milyon dollardan az olub. Yanvarda 645 milyon dollar vəsait manata dəyişdirildikdən sonra fevraldan azalma baş verib və sonrakı aylarda tələb sabitləşərək 450 milyon dollar ətrafında dəyişib. Səkkiz aylıq dövrdə orta hesabla hər ay satılan valyutanın həcmi 467,1 milyon dollar olub.
 
Tələbin azalması ilə əlaqədar valyuta satışı 8 ayda 3,740 milyard dollar təşkil edib. Halbuki, plana əsasən orta hesabla hər ay 598 milyon dollar satılmalıdır ki, bu da 8 aylıq dövrdə 4,784 milyard dollar edir.
 
Müqayisə göstərir ki, 8 aylıq müddətdə Neft Fondu nəzərdə tutulandan 1,044 milyard dollar az vəsait satıb.
 
Əgər valyuta bazarında mövcud tələb dəyişməsə, ilin yekununda dollar satışı planlaşdırılandan 1,5 milyard dollar az olacaq.
 
2021-ci ildə Dövlət Neft Fondundan dövlət büdcəsinə 12,2 milyard manata qədər vəsaitin transfert edilməsi nəzərdə tutulub. Bu məqsədlə 7,176 milyard dollar dəyərində xarici valyuta manata dəyişdirilməlidir.
 
İlin yekununda dövlət büdcəsinin kəsiri proqnozlaşdırılandan xeyli az olarsa və valyuta bazarında tələb artmasa, 1,5 milyard dollarlıq vəsait Neft Fondunda qala bilər. Əks hallarda isə həmin vəsait bir-iki ayın ərzində manata dəyişdirilməlidir.
 
Böyük vəsaiti bankların alacağı inandırıcı görünmədiyindən ehtimal ki, konvertasiyanı Mərkəzi Bank həyata keçirəcək. Bu halda Mərkəzi Bankın valyuta ehtiyatlarının ilin sonunda kəskin artması mümkündür.
 
Vasif
 
 
 

OXŞAR XƏBƏRLƏR