Qara dənizdəki qaz yataqlarını işlətmək bizə hansı dividentlər qazandıracaq? - ŞƏRH

 

Maraqlıdır, Qara dənizdəki qaz yataqlarının Azərbaycan tərəfindən işlədilməsi bizə nə verəcək? 

Məsələ ətrafında Sfera.az-a danışan iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli sözügedən sazişin üstünlüklərindən danışıb:

"Son iki ildə Qara dənizdə bir neçə istiqamətdə qaz yataqlarının kəşfi ilə bağlı ilkin bəyanatlarla çıxış olub. Düzdür, hələlik qaz yataqlarının həcmi böyük deyil, 600 milyard kub metrdir. Lakin bunun artması perspektivlərinin olduğu deyilir, kəşfiyyat işləri davam edir. Azərbaycanın isə neft-qaz çıxarmada, opertorluqda, nəql məsələlərində böyük təcrübəsi var. Çox güman ki, bu anlaşma baş tutduqdan sonra SOCAR-ın həmin yataqda investisiya qoyması halı artacaq və gələcəkdə yataqlardan pay sahibi olmaq istəyi reallaşacaq. Necə ki, bu gün bizdə Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri ilə nəql edilən Azəri-Günəşli-Çıraq yatağının opretoru BP şirkətidir, həmin yataqların da operatoru SOCAR ola bilər. Bu məsələnin mənfi cəhəti risklər, yəni əlavə investisiyaların tapılması olacaq. Üstünlük isə ondan ibarətdir ki, yataqlar hazır olduqdan sonra SOCAR Türkiyə ərazisində qaz nəql edən və istehlakçılara çatdıracağı bir infrastrukturun əsas operatoru kimi dividentlər qazanmaq imkanı olacaq. Bu dividentlər asan qazanılmayacaq, bunun üçün zamana ehtiyac var". 

"Ən optimal proqnozlara görə qaz yataqlarından ilk qaz hasil olunacaqsa, 2024-2025-ci illərdə pik nöqtələrə çatmaq mümkün olacaq. Bundan sonra qoyulan vəsaitin qaytarılması ilə bağlı ilkin addımlar atılacaq və dividentlər qazanılacaq. Düşünürəm ki, yeni saziş imzalansa, SOCAR-ın dövlət büdcəsinə əlavə dividentlər gətirəcəyinin şahidi olacağıq".