Prezident Administrasiyasının sabiq rəhbəri, AMEA-nın keçmiş prezidenti Ramiz Mehdiyev barəsində başlanmış cinayət işi üzrə 4 aylıq ev dustaqlığı qətimkan tədbiri seçilib.

Məhkəmənin qərarı Cinayət Prosessual Məcəlləsinin 163-cü maddəsinə əsaslanır və bu maddə ev dustaqlığının mahiyyətini, qaydalarını və məhdudiyyətlərini aydın şəkildə müəyyən edir.

Ev dustaqlığı — təqsirləndirilən şəxsin azadlığının məhdudlaşdırılması, lakin tam təcrid olunmadan, öz yaşayış yerində nəzarət altında saxlanılması deməkdir.

Bu, həbsə alternativ qətimkan tədbiridir və şəxsin cəmiyyətdən tam ayrılmadan, amma ciddi nəzarət altında saxlanmasına xidmət edir.

Ev dustaqlığı yalnız məhkəmənin qərarı ilə tətbiq olunur və istintaqın tələblərinə əsaslanır.

Qərarın qüvvəyə minməsi üçün bəzən apellyasiya mərhələsində də təsdiqlənməsi tələb olunur.

Cinayət Prosessual Məcəlləsinin 163.3-cü maddəsinə əsasən, ev dustaqlığına məhkum edilmiş şəxs bir sıra məhdudiyyətlərə tabe olur:

Evindən çıxmaq qadağandır – şəxs yaşayış yerini tərk edə bilməz. Məhkəmə istisna hal kimi müəyyən vaxtlarda (məsələn, tibbi zərurət üçün) çıxmağa icazə verə bilər, amma bu, çox nadir hallarda tətbiq edilir.

Rabitə vasitələrindən istifadə məhduddur – telefon danışıqları, poçt göndərişləri və digər əlaqə vasitələri üzərində qadağa qoyulur. Ev telefonu və mobil rabitə mütəmadi şəkildə polis və ya DTX nəzarətində olur.

Ünsiyyət dairəsi məhdudlaşdırılır – təqsirləndirilən şəxs istintaq orqanının müəyyən etdiyi şəxslərlə, xüsusilə şahidlərlə və digər iş üzrə fiqurlarla əlaqə saxlaya bilməz.

Qonaq qəbuluna qadağa – ev dustaqlığında olan şəxs evində heç bir şəxsi qəbul edə bilməz.
Yalnız vəkil və istintaq orqanının icazə verdiyi şəxslər evə daxil ola bilər.

Polis nəzarəti və elektron izləmə – ev dustaqlığında olan şəxsin yaşayış yeri polis tərəfindən mühafizə olunur. Eyni zamanda, elektron nəzarət vasitəsi (biləkqand və ya izləmə cihazı) tətbiq edilir.

Nəzarət siqnallarına cavab öhdəliyi – şəxs təyin edilmiş vaxtlarda nəzarət orqanına telefonla zəng etməli və ya şəxsən gəlməlidir.

Müşahidə və nəzarət – istintaq orqanı şəxs və onun evi üzərində daimi müşahidə apara bilər.

Qanuna görə – Ramiz Mehdiyev nələri edə bilər, nələri yox?

Edə bilər:

• Yalnız məhkəmənin müəyyən etdiyi çərçivədə ailə üzvləri ilə əlaqə saxlayar;
• Öz evində qala bilər, lakin tam nəzarət altında;
• Zərurət yaranarsa, istintaq orqanına yazılı şəkildə müraciət edə bilər;
• Müdafiə hüququ çərçivəsində vəkili ilə ünsiyyətdə ola bilər.

Edə bilməz:

• Evinin hüdudlarından kənara çıxmaq;
• Telefon və internet vasitəsilə əlaqə yaratmaq;
• Qonaq qəbul etmək və ictimai tədbirlərdə iştirak etmək;
• Şahidlər və istintaqa cəlb edilmiş şəxslərlə danışmaq;
• Media nümayəndələri ilə təmasda olmaq və açıqlama vermək.

Ev dustaqlığı zamanı bu qaydaların pozulması, qətimkan tədbirinin dəyişdirilərək həbsə çevrilməsinə səbəb ola bilər.

Ramiz Mehdiyev konkret olaraq nəzarət altında olacaq

Musavat.com-un hüquq mənbələrinin məlumatına görə, Ramiz Mehdiyevin yaşayış yeri artıq polis nəzarətinə götürülüb.

Onun evinə giriş-çıxış, rabitə əlaqələri və hərəkətləri tam şəkildə monitorinq altındadır.

Bu, həm elektron nəzarət vasitəsi ilə, həm də fiziki patrul nəzarəti ilə həyata keçirilir.

Ev dustaqlığının 4 aylıq müddəti istintaqın gedişindən asılı olaraq uzadıla bilər.

Əgər yeni sübutlar və ya əlavə şahid ifadələri ortaya çıxarsa, bu müddət məhkəmənin qərarı ilə artırıla bilər.

Ramiz Mehdiyev hazırda məhkəmə qərarı ilə təcrid olunmuş vəziyyətdədir, lakin həbsxanada deyil — öz evində, ciddi nəzarət altında saxlanılır.

Bu, istintaqın sübut toplama mərhələsində onun cəmiyyətdən qismən təcrid edilməsini və istintaqa təsir imkanlarının məhdudlaşdırılmasını təmin etmək məqsədi daşıyır.

Qanunvericilik baxımından ev dustaqlığı həm humanist, həm də nəzarətli bir tədbirdir.

Lakin Ramiz Mehdiyev üçün bu, sərt və məhdud azadlıq rejimi deməkdir – yəni o, faktiki olaraq azadlıqdan məhrum edilib, sadəcə ev şəraitində saxlanılır.

Ramiz Mehdiyev ev dustaqlığında – Qanun nələrə icazə verir, nələri qadağan edir?