Futbol tarixində sadəcə bir oyun olmaqdan daha çox şeyə gedən bəzi matçlar var. Tribunada və ya ekran qarşısında oturarkən birdən özünüzü tarixin, mədəniyyətin, siyasətin və ehtirasın bir-birinə qarışdığı tamamilə fərqli bir dünyada tapırsınız. Bu gün El Klasiko kimi tanıdığımız “Real Madrid” və “Barselona” arasındakı böyük hekayə məhz belə yaranıb. 120 ildən çox davam edən bu rəqabət meydana iki klub, iki fərqli sosial kimlik, iki mentalitet və iki ayrı xəyal gətirib. Dünyanın harasında yaşamağınızdan asılı olmayaraq, El Klasiko deyiləndə hər kəsin ağlına müəyyən bir səhnə gəlir. Bəs bu böyük rəqabət necə yaranıb, indiki formasına necə çevrilib, “Real Madrid”-“Barselona” rəqabəti necə başlayıb və niyə hələ də bu qədər nəfəskəsici dərəcədə güclüdür?

Sfera.az bu dəfə sizə zamanın tozlu səhifələrindən təkcə futbolun deyil, həm də bir əsrin hekayəsi haqqında qısa məlumat verir.

“Real Madrid”- “Barselona” rəqabətinin ilk qığılcımı nə vaxt alovlandı?

Bu böyük rəqabətin başlanğıcı təsəvvür edə biləcəyinizdən daha sadə bir atmosferdə baş verib. 13 may 1902-ci ildə, cəmi bir neçə yaşı olan “Barselona”, cəmi iki ay əvvəl qurulan FC “Madrid” ilə qarşılaşmaq üçün Madridə səyahət edəndə heç kim bunun dünya futbolunda ən böyük qarşıdurma olacağını bilmirdi. Həmin gün oynanan matç gənc Kral Alfonsonun tacqoyma mərasimini qeyd etmək üçün keçirilən Tacqoyma Kubokunun yarımfinal oyunu idi. İspaniyanın hər yerindən komandaların iştirak etdiyi bu turnir bugünkü Kral Kubokunun ilk versiyası hesab olunur. “Barselona” o dövrdə Kataloniya liqalarında iki illik təcrübə qazanmışdı, Madrid komandası isə illərdir əsasən paytaxt komandalarına qarşı qeyri-rəsmi matçlar oynayan yeni bir formasiya idi.

Üstəlik, "Barselona"nın heyəti hətta ingilis, isveçrəli və alman oyunçuları da daxil olmaqla beynəlxalq müxtəlifliyə malik idi. Oyun bu gün "Santyaqo Bernabeu"nun yerləşdiyi La Kastellanadakı at yarışı meydançasında keçirildi. Meydança at peyni ilə örtülmüşdü və o qədər sağlam deyildi ki, tetanus riski yaradırdı. Buna baxmayaraq, Madridin yeganə əcnəbi oyunçusu Artur Conson ilk qolu vuraraq tarixi bir anı qeyd etsə də, "Barselona" matçı 3-1 hesabı ilə qazanaraq finala yüksəlub. Bu sadə qarşılaşma indi qlobal bir fenomen olan "El Klasiko"ya doğru ilk addım idi.

"Real Madrid"-"Barselona" rəqabəti

Rəqabətin əsl güclənməsi İspaniyanın gərgin siyasi dövrlərindən qaynaqlanır. Uzun müddət "Barselona" Katalan kimliyinin simvolu kimi qəbul edilirdi. Bu, katalan dilində danışan və öz mədəni kimliyini qorumaq istəyən bir bölgənin komandası idi. Bunun əksinə olaraq, Madrid mərkəzi hökumətin, İspaniya milli birliyinin və dövlətinin simvoluna çevrilməyə başladı. Franko dövrünün ölkəni mədəni cəhətdən homogenləşdirmək səyləri bu gərginliyi daha da dərinləşdirdi. 1930-cu illərdə katalan və bask dilləri qadağan edilərkən, Barselona gerbindən katalan simvollarını çıxarmaq məcburiyyətində qaldı. Klub prezidenti Josep Sunyol hətta Frankonun qüvvələri tərəfindən edam edildi. Frankonun “Real Madrid”lə yaxın əlaqələri hamıya məlum idi.

Madridin Avropa uğurundan ölkənin gücünü nümayiş etdirmək üçün təbliğat vasitəsi kimi istifadə etməsi iki klub arasındakı düşmənçiliyi daha da kəskinləşdirdi. Bu dövrün təsirləri ən çox 1943-cü ildəki məşhur 11-1 hesablı matçda özünü göstərdi. Matçdan əvvəl Barselona oyunçularının ordu və polis tərəfindən təhdid edildiyi iddiaları rəqabətin idmançılığın fövqündə olduğunu vurğuladı. O illərdə keçirilən hər matç təkcə iki komanda arasında rəqabət kimi deyil, həm də iki siyasi baxışın toqquşması kimi qəbul edilirdi.

Hər böyük rəqabətin bir dönüş nöqtəsi var və “Real Madrid” - “Barselona” üçün bu an 1916-cı ilin mübahisəli matçı idi.

Həmin illərdə iki oyunluq pley-off sistemi mövcud idi. “Barselona” ilk oyunu evdə qazanmışdı, lakin “Madrid” cavab matçında 4-1 hesabı ilə qalib gəlmişdi. O vaxt qol fərqi amil olmadığı üçün üçüncü oyun lazım idi. “Barselona”nın matçın Madriddə keçirilməsinə və keçmiş “Real Madrid” oyunçusu José Ángel Berraondonun hakimliyinə etirazları əvvəldən çox idi. Berraondonun Madridin xeyrinə üç penalti təyin etməsi və “Barselona”nın qolunu hesaba almaması gərginliyi daha da artırdı.

“Barselona” qapıçısı iki penaltini dəf etsə də, Bernabeunun əlavə vaxtda vurduğu qolla hesab 6-6-ya çatdı və bərabərlik bərpa edildi. Bundan əlavə, dördüncü oyunu da eyni hakim idarə etdi. Yenə də “Madrid”in xeyrinə qərarlar “Barselona” oyunçularının səbrini tükətdi və komanda etiraz olaraq meydanı tərk etdi. Madrid bu qərar sayəsində finala yüksəldi. Bu hadisə iki komanda arasındakı münasibətlərdə onilliklər boyu davam edən gərginliyin təməlini qoydu.

Rəqabət transferlərlə daha da şiddətləndi. Ən böyük nümunə Di Stefano və Fiqodur.

“Real Madrid”- “Barselona” rəqabəti

El Klasiko tarixində dönüş nöqtələrindən biri Alfredo Di Stefanonun transferi idi. Argentinalı hücumçu o dövrdə həm “Barselona”, həm də “Madrid” tərəfindən axtarılırdı və Kolumbiyada oynadığı üçün mürəkkəb bürokratik proses var idi. Nəhayət, iki klubun oyunçunu bölüşməsi üçün inanılmaz bir qərar verildi. Lakin, sonradan “Barselona” öz payını Madridə verdi və Di Stefano tamamilə “Real Madrid” oyunçusu oldu. Bu qərar Barselonanın tarixindəki ən böyük peşmançılıqlardan biri hesab olunur, çünki Di Stefano 308 qol vuraraq “Real Madrid”i Avropanın zirvəsinə çıxardı.

İllər sonra başqa bir transfer bu rəqabəti tamamilə yeni bir səviyyəyə qaldırdı: Luiş Fiqo. “Barselona”da kapitanlığa yüksələn Fiqonun “Real Madrid”ə keçməsi idman tarixindəki ən böyük xəyanətlərdən biri kimi xatırlanır. Perezin müqavilə təklifi, “Barselona”nın yaratmadığı maneələr və Fiqonun Kamp Nouya qayıtması ilə meydana atılan donuz başı... Futbolun emosional yaddaşına həkk olunmuş bu görüntülər bir daha sübut etdi ki, El Klasiko digər rəqabətlərdən daha dərindir.

Messi, Ronaldo və digərləri necə məşhurlaşdılar?

21-ci əsrdə El Klasikonun qlobal populyarlığı Messi və Kriştiano Ronaldonun eyni vaxtda rəqib tərəflərdə olması ilə tamamilə yeni bir səviyyəyə çatdı. Hətta onların adlarını eşitmək belə o unudulmaz anları geri qaytarır. Messi Bernabeuda son dəqiqədə vurduğu qoldan sonra köynəyini çıxarıb rəqib tribunalara qaldırması və ya iki nəhəngin hər birinin iki qol ilə cavab verdiyi inanılmaz 2012-ci il matçı müasir futbol tarixinin ikonlarına çevrilib.

Həm “Mançester Yunayted”dəki yüksəlişi, həm də Madriddəki məhsuldarlığı ilə Ronaldo rəqabətə tamamilə fərqli bir ölçü qatdı. Bu dövrdən sonra bu gün səhnəni Mbappe, Vinisius, Lamin Yamal və Rafinya kimi yeni nəsil oyunçular tutur. Onların hər biri sürəti, bacarığı və orijinallığı ilə El Klasiko alovunu diri saxlayır.

Bu gün El Klasiko sadəcə bir liqa matçı deyil; mədəniyyətin, tarixin, kimliyin, qürurun və futbola olan ehtirasın birləşdiyi nəhəng bir səhnədir. İlk matçın palçıq və peyin arasında yarış meydançasında keçirildiyini nəzərə alsaq, bugünkü həyəcan daha da mənalı olur. “Real Madrid” və “Barselona” arasındakı rəqabət tarix boyu müxtəlif hadisələrlə böyüyüb: siyasi təzyiqlər, mübahisəli hakim qərarları, sensasion transferlər, qlobal superulduzlar... hamısı bu möhtəşəm hekayənin bir hissəsi olub. İndi, bu gün “Real Madrid” - “Barselona” rəqabətini izləsəniz, bilirsiniz ki, sadəcə 90 dəqiqəlik matçı izləməklə kifayətlənmirsiniz, həm də meydanda keçirdiyiniz 120 illik bütün ağırlığı, emosiyaları və tarixini müşahidə edirsiniz.

Aynil

Əfsanəvi “Real Madrid” - “Barselona” rəqabəti necə başlayıb?