1962-ci ildə SSRİ-də tətil elan etmiş 26 işçinin gizli qətlinin dəhşətli təfərrüatları - Novocherkassk qətliamı
1962-ci ildə SSRİ-də bir qrup fəhlə ən əsas haqlarından biri olan tətil hüququndan istifadə etdiklərinə görə öldürülüb. Üstəlik, bu vəhşilik illərlə sirr kimi saxlanılıb.
Sfera.az Novocherkassk qətliamı zamanı baş verənlər haqqında yazı təqdim edir.
Tarixi məlumatlara görə, bu sarsıdıcı qətliam 1962-ci ilin yay günündə Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqının (SSRİ) Novoçerkassk şəhərində baş verib.
Gəlin əvvəldən baş verənlərə nəzər salaq.
1936-cı ildə əsası qoyulmuş Novocherkassk elektrovoz zavodunun sovet işçiləri 1962-ci ilin əvvəllərində maaşlarının kəsiləcəyini öyrəniblər.
Maaş kəsilməsi 30-35% civarında olacaqdı.
Hökumət 6 ay sonra bütün SSRİ-də ət və süd məhsullarını artıracağını elan edib.
Artım nisbəti 35% təşkil edirdi.
İşçilər bu hadisələrə səssiz qalmadılar. Əvvəlcə fabrikin dəmir-polad şöbələrində işləyənlər işdən çıxdılar.
Amma hökumət işçilərlə əlaqə saxlamayıb. Zavod əsgərlər tərəfindən mühasirəyə alınıb. Şəhərin müxtəlif yerlərində həbslər başlayıb. Məhz bundan sonra, minlərlə işçinin iştirakı ilə yürüş başlayıb.
Nikita Xruşşovun siyasətini tənqid edən fəhlələr Lenin plakatları, qırmızı bayraqlar və çiçəklərlə şəhərin hər yerinə yürüş edirdilər. Onlar “Xruşşov bizə ət verir”, “Bizə mənzil lazımdır” kimi şüarlar səsləndiriblər.
Xruşşov isə fəhlələrlə danışıqlara getməyib və işçilər atəşə tutulub. 26 işçi həyatını itirib, 86 fəal yaralanıb.
Sonrakı günlərdə işçilər etirazlarını davam etdirmək üçün yenidən toplaşıblar. Onlardan 160-ı həbs edilib, 24-ü təqsirli bilinib, 7-si edam edilib.
Hadisə illərlə ört-basdır edilib. Heç yerdə bir kəlmə də yazılmayıb. Lakin tətildə iştirak edən fəhlələrdən Pyotr Siuda uzun illər baş verənlərə işıq salmaq üçün sənədlər toplayıb. 1988-ci ildə onun məqalələrindən biri sovet mətbuatında dərc olunanda hadisələrin üstü açılmağa başlayıb.
1991-ci il dekabrın 26-da Sovet İttifaqının dağılmasından sonra ört-basdır edilən bir çox digər hadisələr kimi, bu qırğın da üzə çıxıb.
Qətlə yetirilən işçilər bu gün bir çox abidə və muzeylərlə xatırlanır.
Aysel
Sfera.az
