Azərbaycanın mənzil bazarındakı qiymət artımları ilə bağlı narahatlıqlar getdikcə artır. Açıqlanan məlumatlardan aydın olur ki, mənzillərin maya dəyəri ilə satış qiyməti arasında fərqlər getdikcə böyüyür. Mənzillərin tikinti xərcləri artmadığı halda satış qiymətlərində ciddi artımlar baş verir. Bu hal mənzil sahibi olmaq arzusunda olanların ümidini azaldır.

Bəs qiymətlərdəki kəskin fərq nə ilə bağlıdır? Belə yüksək qiymətə satışlar uzun müddət davam edə bilərmi?

Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Bakıda mənzil qiymətlərinin həddindən artıq yüksək olduğunu qeyd etdi.

O dedi ki, mənzillərin tikinti xərci ilə satış qiyməti arasında böyük uçurum var. N.Cəfərli mənzillərin bir kvadrat metrinin maya dəyərinin 300-400 manat olduğu halda, satış qiymətinin 3000 manata qədər yüksəldiyini bildirdi.

"Düzdür, son bir-iki ildə tikinti materiallarının da qiyməti artıb və bu da tikinti xərclərinin artmasına, eləcədə satış qiymətinin yüksəlməsinə təsir edib", - deyən ekspert söylədi ki, Bakıda mənzil qiymətləri həddindən artıq yüksək olması sadəcə bu amillə bağlı deyil.

Ekspert belə yüksək qiymətə mənzil alışının mümkün olmasında ipoteka kreditləşməsinin də böyük paya sahib olduğunu vurğuladı. N.Cəfərli dedi ki, son illərdə ipoteka kreditlərinin artması insanları daha çox mənzil almağa sövq edir və bu da qiymətləri artırır.

Ağ Partiyanın sədri Tural Abbaslı isə qiymət artımlarının əsas səbəblərini qeyri-şəffaflıq və bazarın düzgün tənzimlənməməsi ilə əlaqələndirdi.
Tikinti sahəsində qeyri-rəsmi ödənişlərin və monopoliya faktlarının da olduğunu deyən T.Abbaslı mövcud vəziyyətdən istifadə edilərək qiymətlərin süni şəkildə artırıldığını qeyd etdi:

“Bu sahədə ciddi rüşvət, monopoliya faktları və özbaşınalıq mövcuddur. Dövlətin nəzarət mexanizmlərinin zəif olması nəticəsində bu xaotik durum davam edir”.

O, bildirdi ki, mövcud olan yüksək qiymətlərlə gənc, həmçinin ortagəlirli ailələr mənzil sahibi ola bilmir:

"Dövlət sosial evlərin tikintisi üçün vəsait ayırır. Bu vəsait hesabına çoxlu sayda gənc ailə ev sahibi olub. Amma bundan müəyyən kateqoriyaya aid olan insanlar faydalana bilir. Evsizlik gənclərin ailə qurmasına mane olur. Dövlət bu sahədə dəstəyini genişləndirməlidir”.

T.Abbaslı vəziyyətdən istifadə edən tikinti şirkətlərinin daha çox pul qazanmaq həvəsinin də qiymətləri artırdığını söylədi:

"Tikinti şirkətlərinin acgözlüyü qiymət artımını bir qədər də gücləndirir. Oliqarxlar, MTK-lar və başqa tikinti şirkətləri bazarda istədikləri qiymətləri müəyyən edir ki, bu da qeyri-qanuni monopoliyaya yol açır”.

T. Abbaslı qiymət artımının sosial təsirlərinə diqqət çəkərək, xüsusilə gənc ailələrin ev sahibi olmasının çətinləşdiyini bildirdi. Abbaslı bu vəziyyətin davam etməsinin qəbuledilməz olduğunu vurğuladı: “Ailədə həm kişi, həm də qadın yüksək maaşlı işdə işləsə belə onların ev alması mümkün deyil”.

Bəsti Rəfizadə

"Gənc ailələrin ev almaq şansı sıfıra bərabərdir" - Tural Abbaslı