ABŞ dollarını güclü edən səbəb

ABŞ dollarını güclü edən səbəb

ABŞ 1971-ci ildə neft qarşılığında qızıl ödəyə bilmədiyi üçün Səudiyyə Ərəbistanına satışın yalnızca dollarla aparılmasını təklif edir. Səudiyyə rəhbərliyi bununla razılaşır və qarşılığında kral ailəsinin hökmranlığının qorunmasını tələb edir.

Sfera.az axar.az-a istinadən bildirir ki, 1973-cü ildə müzakirələr nəticəsində petrodollar sistemi qurulur.
 
Səudiyyə neft satışlarında yalnız dollar qəbul etməyə başlayır. Sistem olduqca sadə idi. Rəsmi Ər-Riyad neftdən gələn dollarları ABŞ banklarına və istiqrazlarına qoyurdu. Nəticədə ABŞ zənginləşir, Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) isə puldan neft idxal edən ölkələrə borc verərək qazanırdı. 1974-cü ildə rəsmiləşən bu anlaşmanı hazırlayan isə dövrün ABŞ Dövlət katibi Henri Kissincer idi. Dünyanın neftə ehtiyacı olduğu müddətcə "qara qızıl" ABŞ dolları qarşılığında satılacaqdı.
 
Sistem 1975-ci ildə bütün OPEK üzvləri tərəfindən qəbul olundu.
 
Bu şəkildə dünya iqtisadiyyatı nəzarət altında saxlanılır, kimin inkişaf edib-etməyəcəyi bəlli olurdu. Enerji ehtiyacını qarşılamaq məcburiyyətində qalan ölkələr dollar axtarır, nəticədə dünya həm dollar, həm də ABŞ-a möhtac qalırdı.
 
Səddam Hüseyn 2000-ci ildə İraqın neft gəlirlərini dollar yox, avro ilə alacağını açıqlayır. Tezliklə ABŞ İraqa hücum (2003-cü il - red.) edir.
 
İran və Venesuela 2005-ci ildə ABŞ dollarına qarşı qüvvələrini birləşdirir. Venesuelanın mərhum lideri Uqo Çaves neft satışını avro ilə edəcəklərini bildirir. İran isə satışların avro ilə aparılacağı birja yaradacağını açıqlayır. Bu, əməliyyatların dollarla aparıldığı London birjasının əhəmiyyətini öldürəcəkdi. Lakin ABŞ Prezidenti Corc Buş tezliklə Tehranı təhdid edir. Bundan əlavə, Venesuelada çevrilişə cəhd olur.
 
Liviyanın mərhum lideri Müəmmər Qəzzafi 2009-cu ildə Afrika İttifaqının rəhbəri olduğu zaman vahid valyuta sisteminə keçməyi təklif edir. Bu, petrodollar sisteminə meydan oxumaq mənasına gəlirdi. Lakin tezliklə Ərəb baharı alovlanır və Qəzzafi devrilir.
 
2009-2012-ci illərdə dünyanın bir çox dövlətləri petrodollar sistemindən imtina etməyə cəhd göstərsələr də, sonradan onlar da sakitləşirlər.  


OXŞAR XƏBƏRLƏR

Alimlər ilk görüşdə qadın və kişilərin əsas səhvlərini açıqlayıblar

Polşa və ABŞ-dən olan beynəlxalq alimlər qrupu kişi və qadınların ilk görüşlərdə özləri haqqında danışarkən (özünü təqdimat) buraxdıqları əsas səhvləri müəyyən ...

Borc içində batan işçi 100 min dollar dəyərində almaz tapıb - FOTO

40 yaşlı Raju Qond istənilən işlə məşğul olsa da, illərlə yoxsulluqdan qurtula bilməyib. Lakin o, təxminən 100 min dollar dəyərində 19,22 karatlıq almaz tapdıqd...

Tarixdəki ən böyük kütləvi qəza: 146 delfin

Okean Yer səthinin böyük hissəsini əhatə edir və bir çox nadir heyvan növlərinə ev sahibliyi edir. Təəssüf ki, alimlər hər il məməlilərin özlərini kütləvi sahil...

Həkimlər sağlam yuxunun sirrini açıblar

Bir insanın maksimum məşğulluğu sağlamlıq və sağlam yuxuya kömək edir.   Sfera.az xəbər verir ki, bunu pediatr Piroqova Alexander bildirib.   ...

Sabah bu ərazilərdə işıq olmayacaq

Cənub regional enerji təchizatı və satışı idarəsinə (RETSİ) daxil olan rayonların elektrik şəbəkələrində şənbə günü iməclik işlərinin keçirilməsi ilə əlaqədar s...

Aygün Kazımovanın adından dələduzluq -Saxta bilet satırlar

Xalq artisti Aygün Kazımovanın adından dələduzluq edilib.    Sfera.az xəbər verir ki, TikTok-da "Fərişş_Ticket" adlı səhifə Pop kraliç...