Rusiya və Türkiyə arasında gərginlik yaranıb? - AÇIQLAMA

Türkiyə Böyük Millət Məclisinin sədri Numan Kurtulmuş ilə Gürcüstan Parlamentinin sədri Şalva Papuaşvili arasında görüş baş tutub. Daşkənd Konqres Mərkəzində keçirilən görüşdə Türkiyə-Gürcüstan münasibətləri və regional və qlobal inkişaflar müzakirə olunub.

Həmçinin, Kurtulmuş Türkiyənin Gürcüstanın ərazi vahidliyinə hörmət etdiyini və bu bütövlüyə yönəlmiş təhdidlərin aradan qaldırılmasının regionda sülhə töhfə verəcəyini bildirib.

Gürcüstanın ərazi bütövlüyünü təhdid edən əsas amil nədir?

Sfera.az-a bu barədə açıqlama verən siyasi şərhçi Kənan Novruzov Türkiyənin Gürcüstanın ərazi bütövlüyünə dəstək verməsinin əsas səbəbinin Rusiyanın bu ölkənin bəzi ərazilərini xüsusilə Abxaziya və Osetiyanı qeyri-qanuni şəkildə işğal etməsi olduğunu bildirib. 

Onun sözlərinə görə, əslində, Kurtulmuş hələ də mövcud olan Rusiya faktoruna işarə edir:

“Bu isə onu göstərir ki, Türkiyə Gürcüstanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləməklə kifayətlənmir həm də bu işğal faktoru ilə barışmır. Eyni vəziyyəti Ukrayna nümunəsində də görmək mümkündür. Türkiyə Ukraynanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir və Krımın qeyri-qanuni ilhaqını qəbul etmir. Bununla belə, Türkiyə Gürcüstanın və Ukraynanın ərazi vahidliyini dəstəkləməyinə baxmayaraq Rusiya ilə münasibətlərini də qoruyur. Ankara bu mövqeyində qətiyyətlidir. Bundan sonra Türkiyə həm Gürcüstanın, həm də Ukraynanın ərazi tamlığının bərpası istiqamətində fəaliyyətlərini davam etdirmək niyyətindədir”.

K.Novruzov qeyd edib ki, Türkiyə və Rusiya arasında iqtisadi və diplomatik maraqlar balanslı münasibətlər qurmağa imkan verir, bu da onlara müəyyən kompromislər edərək qarşılıqlı təsir imkanlarını məhdudlaşdırmağa şərait yaradır:

Müsahibimizin fikrincə, Gürcüstanın və Ukraynanın ərazi bütövlüyünün təmin olunması Rusiyanın Qara dəniz bölgəsində, Şərqi Avropadakı və Cənubi Qafqazda təsir imkanlarını məhdudlaşacaq:

“Bu da Türkiyənin maraqlarına tam uyğundur. Beləliklə, Türkiyə və Rusiya bu gün bir növ rəqib, bəzən isə açıq şəkildə qarşı-qarşıya duran tərəflərdir. Türkiyə, Rusiya ilə münasibətlərdə ehtiyatlı və balanslı bir diplomatiya yürüdür. Bir tərəfdən Rusiyanın maraqlarına toxunmadan onun təsir imkanlarını zəiflətməyə çalışır, digər tərəfdən isə müxtəlif bölgələrdə, məsələn, Suriyada Rusiyanın mövqelərini zəiflədərək onu oradan çıxarmağa nail olub.

Eyni zamanda, Yaxın Şərqdə də Rusiyanın təsir imkanları getdikcə azalır. Ancaq, Türkiyə Rusiya ilə münasibətlərini daha da yaxınlaşdırmağa çalışır. Bu, ikitərəfli diplomatik və iqtisadi münasibətlərin mövcudluğu ilə izah olunur.  Bəs  niyə iki ölkə arasında münasibətlər kəskinləşmir? Çünki Türkiyə və Rusiya liderləri hər zaman bir birlərini yaxşı başa düşür və aralarındakı münasibətlərdə balanslı diplomatiya və iqtisadi maraqlar üstünlük təşkil edir. Bu səbəbdən də tərəflər müəyyən qədər kompromisə getməyi bacarırlar”. 

Fidan Hacızadə