Şeytanın pulu: Hollandiyada qeyri-adi xəzinə tapıldı
Hollandiyada arxeoloqlar qızıl və gümüş əşyalar, həmçinin yüzlərlə sikkə olan üç erkən orta əsr dəfinələri aşkar ediblər.
Sfera.az xəbər verir ki, tədqiqatçıların müqəddəs olduğuna və dini qurbanlar üçün istifadə edildiyinə inandıqları yerdə 1300 il əvvələ aid xəzinələr aşkar edilib.
Almaniya ilə sərhədə yaxın ərazidə holland arxeoloqları eramızın 7-ci əsrinə aid böyük bir xəzinə tapıblar. Tədqiqatçılar bu xəzinəni “şeytanın pulu” adlandırır, çünki ilk xristianlar bütpərəst tanrılara təqdim etdiklərini belə adlandırırdılar.
Bəzi ekspertlər xəzinələrin erkən xristian missionerlərinin qarşı çıxdığı bütpərəst tanrılara həsr edilmiş olduğunu düşünürlər. Qazıntılara rəhbərlik edən Hollandiya İrs Agentliyinin arxeoloqu Yan-Villem de Kort ərazidə german xalqlarının yaşadığını təsdiqləyib.
Torpaq ənənəvi olaraq Sakson ərazisi hesab edilsə də, yerli sakinlərin özlərini sakson hesab edib-etmədiyi hələ də aydın deyil.
"Termin xaricilər tərəfindən bütpərəstləri kollektiv şəkildə təsvir etmək üçün istifadə edilmiş ola bilər" - deyə de Kort bildirib.
Sikkələr arasında 7-ci əsrin əvvəllərində Frank imperiyasında zərb edilmiş bir neçə nadir nümunə var.
Qazıntılar Amsterdamdan təxminən 130 kilometr şərqdə, Almaniya ilə sərhədə yaxın olan Hezingen kəndi yaxınlığında aparılıb. Tarixən bölgə, 5-ci əsrdə german tayfaları romalıları qovmazdan əvvəl Roma İmperiyasının kənarını qeyd edən sərhəd olan Aşağı Alman Əhənglərinin şimalında yerləşib. Roma getdikdən sonra, 6-7-ci əsrlərdə bu yer ritual qurbanlar üçün bir yerə çevrilib.
Qızıl və gümüş sikkələrin ilk kəşfləri 2020 və 2021-ci illərdə metal detektorlar vasitəsilə qazıntılar zamanı baş verib. Axtarışçılar tapıntılar barədə dərhal yerli hakimiyyət orqanlarına məlumat veriblər, planlaşdırılan tikintidən əvvəl rəsmi qazıntılar başlayıb.
Dəfinənin dəqiq dəyəri qeyri-müəyyən olaraq qalsa da, tədqiqatçılar bunun əhəmiyyətli olduğuna inanırlar. Kolleksiyaya 100-dən çox qızıl və gümüş sikkələr, kulon və sırğalar kimi müxtəlif qızıl-zinət əşyaları və pul vahidi kimi istifadə oluna bilən qiymətli metal parçaları daxildir. Torpaq analizi həmçinin çürümüş sümüklərin izlərini aşkar etdi ki, bu da ərazidə mümkün heyvan qurbanlarının olduğunu göstərir.
Sikkələr arasında 7-ci əsrin əvvəllərində Frank imperiyasında zərb edilmiş bir neçə nadir nümunə var. Bundan əlavə, bir zinət əşyası xarakterik alman heyvani üslubunda işlənib, digərində isə Roma zinət əşyalarını xatırladan portret var.
De Kort, əşyaların bir neçə yerdə basdırıldığını, yerin ritual qurbanlar üçün yer kimi fəaliyyət göstərdiyi nəzəriyyəsini dəstəklədiyini bildirib. İbadət edilən tanrıların dəqiqliyi məlum olmasa da, bir nəzəriyyə onların Norse tanrısı Odinin sələfi olan Vodanın bir forması olmasını göstərir.
Qurban kəsmə praktikası o dövrün german bölgələrində qeyri-adi deyildi. Bununla belə, erkən xristian missionerləri bu cür ayinləri pisləyir, xəzinələri “şeytanın pulu” adlandırırdılar. Doqquzuncu əsr Saksonların vəftiz əhdi, ibadət edənlərdən Vodan və buna bənzər tanrılardan imtina etmələrini, eyni zamanda "diobolgeldæ" - "şeytanın qızılı" kimi tərcümə olunan termini rədd etməyi tələb edirdi.
Hezingendə aparılan qazıntılar həmçinin şərqdən qərbə doğru uzanan 14 sütunlu çuxur silsiləsi də aşkar edib. Taxta tikililər çoxdan yoxa çıxsa da, bəzi əşyalar bu çuxurlarda tapılıb.
Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, mərkəzi sütunlar ilk xristian mətnlərində bütpərəst tanrıların təsviri kimi təsvir edilən müqəddəs sütunu və ya “stapolu” dəstəkləmiş ola bilər. Bu sütunların yerləşdirilməsi əsas kənd təsərrüfatı mövsümlərinin başlanğıcını qeyd edən yaz və payız bərabərlikləri ilə əlaqəni göstərir.
Alimlər ehtimal edirlər ki, xristianlığın bölgədə yayılması ilə bu yer dini transformasiyaya cavab olaraq bütpərəstlik ənənələrinin qorunub saxlanılması mərkəzinə çevrilib.
Xanım
