17 İyul - Ümumdünya Ədalət Günüdür
17 iyul dünyada Ümumdünya Ədalət Günü kimi qeyd olunur.
Sfera.az xəbər verir ki, bu gün beynəlxalq hüququn aliliyinin, insan haqlarının qorunmasının və münaqişələrin ədalətli yolla həllinin vacibliyini xatırladan mühüm tarixdir.
Ədalət Günü dünyada müharibə cinayətləri, insanlığa qarşı cinayətlər, soyqırımı və təcavüz kimi ağır beynəlxalq hüquq pozuntularına qarşı mübarizəyə diqqət çəkmək məqsədi daşıyır. Bu tarixin seçilməsi təsadüfi deyil. 17 iyul 1998-ci ildə Roma Statutu qəbul olunub və bu sənəd əsasında Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (BCM) yaradılıb. Roma Statutu beynəlxalq ictimaiyyətin tarixində ilk dəfə olaraq fərdlərin törətdiyi beynəlxalq cinayətlərə görə cavabdeh tutulmasını mümkün edən hüquqi mexanizmi təsbit edib. Bu gün isə həmin sənədin imzalandığı və beynəlxalq ədalətin təməl prinsiplərinin formalaşdığı gündür.
2010-cu ildə bu tarix rəsmi olaraq Ümumdünya Ədalət Günü elan edilib və həmin vaxtdan bəri hər il müxtəlif ölkələrdə tədbirlər, maarifləndirmə kampaniyaları və hüquqla bağlı müzakirələr təşkil olunur. Məqsəd cəmiyyətlərdə hüquqi şüurun artırılması, beynəlxalq cinayətlərin cəzasız qalmaması üçün birgə səylərin gücləndirilməsidir.
Bu günün əsas mesajlarından biri də odur ki, ədalət olmadan davamlı sülh və insan hüquqları mümkün deyil. İnsanların hüquqlarını pozan, silahlı münaqişələrdə mülki şəxslərə qarşı zorakılıq edən və sülhə təhdid yaradan fərdlər və qruplar üçün beynəlxalq məsuliyyətin tətbiqi vacibdir. Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi bu məqsədlə fəaliyyət göstərir və qlobal miqyasda ədalətin təmini üçün vacib rol oynayır.
Azərbaycan da Roma Statutunu imzalayan ölkələr sırasındadır, lakin hələlik sənədi ratifikasiya etməyib. Buna baxmayaraq, ölkədə hüquqi islahatlar, insan hüquqlarının qorunması, məhkəmə sisteminin təkmilləşdirilməsi və beynəlxalq hüquqla əməkdaşlıq istiqamətində müxtəlif təşəbbüslər həyata keçirilir.
Ümumdünya Ədalət Günü münasibətilə beynəlxalq təşkilatlar, hüquq müdafiəçiləri, vətəndaş cəmiyyətləri və media nümayəndələri bir daha diqqəti ədalətin təməl dəyər kimi tanıdılmasına, hüququn aliliyinin təmininə və cəzasızlıqla mübarizəyə yönəldirlər. Çünki hüquq və ədalət yalnız dövlətlərarası münasibətlərdə deyil, eyni zamanda cəmiyyətlərin və fərdlərin gündəlik həyatında da sabitlik və inkişafa zəmin yaradır.
Firuzə Əliyeva
Sfera.az
