Onlayn çalışanların NƏZƏRİNƏ – Qanun DƏYİŞİR

Xəbər verdiyimiz kimi Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi Əmək Məcəlləsinə 200-ə yaxın dəyişikliklər üzərində iş aparır.
 

Bu dəyişikliklərə, əsasən, məsafədən işin tənzimlənməsi, saatlıq əməkhaqqı sisteminin tətbiqi, bərabər dəyərli əməyə görə bərabər əməkhaqqının ödənilməsi, ailə vəzifələri olan işçilərə və qadınlara qarşı ayrıseçkiliyin aradan qaldırılması ilə bağlı müddəaların təsbiti və s. məsələlər nəzərdə tutulur.

Məsafədən işin tənzimlənməsi ilə bağlı dəyişikliklər isə xüsusilə diqqət çəkib. Ələxüsus da ona görə ki, pandemiya təcrübəsi və texnologiyanın inkişafı nəticəsində onlayn çalışanların sayı günbəgün artır.

 

Dəyişikliklər nə vəd edir?
 

Sfera.az xəbər verir ki, mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan hüquqşünas Aytac Qurbanova deyib ki, bu dəyişiklik ölkəmizdə əmək münasibətlərinin müasir tələblərə uyğunlaşdırılması və işçilərin hüquqlarının daha effektiv qorunması məqsədi daşıyır:

“Bu dəyişikliklər beynəlxalq təcrübəyə əsaslanaraq əmək bazarının rəqabət qabiliyyətinin artırılmasına yönəlib. Məsafədən iş işçinin əmək funksiyasını işəgötürənin ofisindən kənarda, adətən internet vasitəsilə yerinə yetirməsi deməkdir. Bu iş forması pandemiya dövründə dünya miqyasında kütləvi şəkildə aktuallaşdı və artıq müvəqqəti tədbir yox, daimi əmək modeli kimi qəbul olunur.

Əmək Məcəlləsinə təklif edilən dəyişiklik bu rejimin hüquqi əsaslarının dəqiq şəkildə müəyyən olunmasını, məsafədən işləyən işçilərin statusunun tanınmasını və onların hüquqlarının qorunmasını nəzərdə tutur".

Müsahibimiz əlavə edib ki, bu təklif parlamentdə qəbul olunarsa, əmək müqaviləsində məsafədən işləmə bəndi ayrıca göstəriləcək:

"Bu halda yaxın zamanda işəgötürən məsafədən işləyən işçiyə texniki dəstək və təhlükəsiz iş mühiti təmin etməlidir. Məsafədən işləməyə keçid könüllülük əsasında və qarşılıqlı razılaşma ilə həyata keçiriləcək. Nəzərə alaq ki, pandemiya dövründə bir çox yerli şirkətlər əməkdaşlarını evdən işləməyə yönəltdi.

Ancaq əmək müqavilələrində məsafədən iş rejimi nəzərdə tutulmadığı üçün bu, hüquqi qeyri-müəyyənliklərə səbəb olurdu. Məsələn, iş vaxtının uçotu, iş qəzası anlayışı, əmək intizamı tədbirləri və s. Yeni dəyişikliklər bu kimi suallara aydınlıq gətirəcək və həm işəgötürənin, həm də işçinin hüquqlarını balanslaşdıracaq".

Hüquqşünas onlayn işlə bağlı beynəlxalq təcrübədən də danışıb:
 

"Məsələn, Estoniya və Hollandiya kimi ölkələr məsafədən işlə bağlı ayrı-ayrı qanunvericilik aktları qəbul ediblər. Hollandiyada işçilər məsafədən işləmə hüququnu tələb edə bilər və işəgötürən bunu əsaslı səbəb olmadan rədd edə bilməz. ABŞ-da isə bəzi ştatlar məsafədən işləyən işçilər üçün "cyber-safety" (kiber təhlükəsizlik) tələbləri müəyyən edib".