"Kişilər daha gec evlənməlidir" - Psixoloq
Son illərdə Azərbaycanda evlilik yaşının yüksəlməsi müşahidə edilir. Artıq kişilərdə bu hədd 30-a, qadınlarda 26-ya yüksəlib.
Bəs psixoloji baxımdan tövsiyə edilən evlilik yaşı neçədir? Hansı yaşda evlənmək daha doğrudur?
Sfera.az-a açıqlama verən şüuraltı üzrə mütəxəsis, şəxsi inkişaf üzrə koç, beynəlxalq dərəcəli təlimçi, psixoloq İlahə Adilin ideal evlilik yaşının yalnız bioloji yetkinliklə deyil, həm də emosional və sosial yetkinliklə bağlı olduğunu qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, müasir dövrdə evliliyə yanaşmalar dəyişsə də, onun əhəmiyyəti və təsiri azalmamışdır:
"Ailə institutunun əsas önəmi yalnız iki insanın bir araya gələrək ömür yolunu paylaşmasında deyil, eyni zamanda sosial sabitliyin, psixoloji dayaq, iqtisadi və sosial dəstəyin təmin olunması kimi mühüm ünsürlər üzərində qurulmuşdur. Evlilik yalnız romantik hisslərə əsaslanan bir münasibət deyil. Cütlüyün bir-birinə qarşı emosional sabitlik, həyat yoldaşlığı, valideynlik, uşaqlar üçün sağlam mühit yaratmaq və cəmiyyətin rifahına töhfə vermək kimi mühüm faktorlara əsaslanması vacibdir”.
Psixoloq bildirib ki, bir insanın evlənməsi üçün aşağıdakı əsas şərtlərin mövcudluğu çox vacibdir:
“Özünü tanımaq, qəbul etmək, məsuliyyət hissinin inkişafı, qarşı tərəfi qəbul etməyə və tanımağa açıq olmaq. Bu baxımdan ən optimal evlilik yaşı qadınlar üçün 23–27, kişilər üçün isə təxminən 25–30 yaş aralığında göstərilir. Bu da bioloji və psixoloji yetkinliyin inkişaf tempi ilə bağlıdır. Kişilərin emosional və praktiki yetkinliyi qadınlara nisbətən daha gec formalaşır. Bu səbəbdən də kişilərin daha gec yaşda evlənməsi tövsiyə olunur. Emosional yetkinlik baxımından qadınlar daha erkən yaşda emosional yetkinliyə çatsalar da, kişilər bu prosesi daha gec başlaya bilirlər. Ailə planlaması və valideynlik məsələlərində qadınlar daha erkən yaşda övlad sahibi olmağı düşünürlər. Qadınlarda ana olmaq ehtiyacı demək olar ki, təbii instinkt səviyyəsində formalaşdığı halda, kişilərdə atalıq hissi zamanla və təcrübə ilə mənimsəyirlər. Bu da kişilərin ailə qurmağa daha gec hazır olmalarının səbəblərindən biridir”.
Müsahibimiz evlilik üçün yalnız yaş faktorunun qabardırlmasının düzgün olmadığını da dedi:
“Bəzən insanlar 20 yaşında da ailə qurmağa tam hazır ola bilər, bəzən isə 40 yaşında da bu qərarı verməyə çətinlik çəkirlər. Bu isə bir daha göstərir ki, əsas olan fərdin daxili hazırlığı, yetkinlik səviyyəsi və həyat təcrübəsidir. Psixoloji baxımdan evlilik yaşı müəyyən göstəricilər əsasında təyin olunsa da, əsas məsələ daxili yetkinlik və münasibətə hazır olmaqdır. Evlilik təkcə yaş faktoru ilə ölçülməməlidir. Eyni zamanda şəxsi inkişaf səviyyəsinə, tərəfdaşla münasibətdə bir-birinə qarşı yanaşma tərzinə görə qiymətləndirilməsi daha düzgün yanaşmadır”.
Fidan Hacızadə
Sfera.az
