“Ödənişli yoldan əldə olunan vəsait yol infrastrukturunun inkişafına yönəldiriləcək” - Açıqlama
Bakı-Quba yolunun H.Z.Tağıyev qəsəbəsindən başlayan, 129 kilometrlik hissəsi ödənişli yol kimi müəyyən edilib. Bunun üçün artıq tarif də açıqlanıb.
Lakin sözügedən yol üçün təqdim olunan qiymətin yüksək olmasından narazı qalanlar var. Maraqlıdır, təqdim olunan qiymət mövcud vəziyyətə adekvatdırmı? Ümumiyyətlə, ödənişli yolların istifadəyə verilməsini müsbət hal kimi dəyərləndirmək olar?
Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Fərhad Eyyubov ödənişli yoldan əldə olunan gəlirin yol infrastrukturunun təkmilləşdirilməsinə ayrılmalı olduğunu deyib:
“Hər bir ölkənin avtomobil yolları müxtəlif kateqoriyalara bölünür. Bizdə yüksək səviyyəli yollar var ki, pulsuz istifadəyə verilir. Lakin birinci səviyyədə olan yollar xaricdə olduğu kimi, bizdə də ödənişli əsaslarla çəkilib. Bu, ölkənin nəqliyyat infrastrukturunun təkmilləşməsini nəzərdə tutur. Həmin yollardan keçən avtomobil vasitələri adətən tranzit modelli olur və bu üsul onlara sərf edir. Təbii ki, şəxsi avtomobil sahibləri alternativ yollara üstünlük verir və bu halda heç bir ödəniş etmirlər.
Tarif məsələsində ortaq məxrəcə gəlmək çətindir. Əvvəllər bu məsələ ilə bağlı narazılıq da olacaq, istifadədən sonra razılıq edənlər də tapılacaq. Mən tarif qiymətlərinin nəyə əsasən tətbiq edildiyini deyə bilmərəm. Lakin bu yoldan yığılan pullar sonrakı təyinatında şəffaflıq olmalıdır. Ödənişli yoldan əldə olunan vəsait yol infrastrukturunun inkişaf etdirilməsinə yönəlməlidir”.
Ekspert bir müddət sonra tarifdə dəyişikliyin ola biləcəyini vurğulayıb:
“Bu yolların tarif dərəcələri müxtəlif ölkələrlə müqayisə olunur. Müqayisə edəndə görürük ki, xarici ölkələrdə tranzit yolları bizdən qat-qat bahadır. Bir müddət sonra insanların həyat tərzinə, tələbatlarına, yoldakı xidmət səviyyəsinə görə tarif qiymətləri konkretləşəcək. Ola bilsin ki, zamanla daha optimal qiymət təqdim edilsin. İndi isə narazılıqların olması normal haldır”.
Qeyd edək ki, yeni avtomobil yolu üçün gediş tarifləri ƏDV ilə birgə minik avtomobilləri və kütləsi 3,5 tona qədər olan yük avtonəqliyyat vasitələri üzrə 1 km üçün 9,3 qəpik (bütün yol üçün 12 manat) müəyyən edilib. Kütləsi 3,5 tondan yuxarı olan yük avtonəqliyyat vasitələri və digər maşın-mexanizmlər üçün tarif isə 1 km üçün 11,6 qəpik (bütün yol üzrə təxminən 15 manat) təşkil edəcək. Avtobuslar üzrə isə bu yolun 1 km-i üçün tarif 7,8 qəpik səviyyəsində (bütün yol üçün 10 manat) müəyyənləşdirilib. Qoşqulu və yarımqoşqulu nəqliyyat vasitələri, o cümlədən 3-4 oxlu və ya TIR-ların ödənişli yoldan istifadəsi üçün qiymət 1 km-ə 19,4 qəpikdir (bütün yol üçün 25 manat).
Əzizə Zeynal