\"Tələbələr üçün yaşayış kompleksi tikilsin\" - Ekspertdən təklif

\
"Hazırda Azərbaycanda ali təhsil müəssisələrinin əyani şöbələrində təhsil alan tələbələrin sayı 141274 (ümumi tələbə 163779) nəfər, təqaüd alanlar 53408 nəfərdir. Tələbələrin ümumi sayına nisbət 37,8 faizdir”. 

Bu sözləri açıqlamasında  təhsil eksperti Kamran Əsədov təqaüdlərlə bağlı dəyişikliklərdən danışarkən deyib. O, tələbələrlə bağlı bəzi rəqəmləri diqqətə çatdırıb:

"Orta ixtisas təhsili müəssisələrinin əyani şöbələrində oxuyan tələbələrin sayı 41522 (ümumi tələbə 44208), dövlət orta ixtisas təhsili müəssisələrində təqaüd alanlar 19322 nəfərdir. Bu da tələbələrin ümumi sayına nisbət 46,5 faizdir.  Bundan başqa ilk peşə-ixtisas təhsili müəssisələrində oxuyan tələbələr 34658, burada təqaüd alanların sayı isə 16532 nəfərdir. Tələbələrin ümumi sayına nisbətdə isə bu, 54,5 faizdir. Dünya ölkələrində təqaüdlər: Rusiyada 40 dollar, Belarusiyada 53, Ukraynada  80 dollardır. Qazaxıstanda tələbələr orta hesabla 184 dollar, Fransada 350 avro, Liviya və Səudiyyə Ərəbistanında tələbələr 700 dollar alırlar. Küveytdə isə subay tələbələr 700, ailəlilər isə 1200 dollar təqaüd alır.  İtaliyada tələbələr 840 avro alır.  2010-cu ildən universitetlər özünü maliyyələşdirməyə keçib və dövlət təkcə, tələbə təqaüdlərini deyil, eyni zamanda 52 ali təhsil müəssisəsində təhsil alan 60 min tələbənin həm də təhsil haqlarını ödəyir. Yəni bura dövlət sifarişli ixtisaslar üzrə təhsil alan və sosial statusuna görə təhsil haqqından azad olunanlar daxildir”. 

K.Əsədov bildirib ki, bu gün təhsilimizdə standart, prezident təqaüdü, xüsusi təqaüd və adlı təqaüdlər sistemi mövcuddur:

"Bunlardan başqa bəzi universitetlərin daxili təqaüd proqramları da var. Yəni universitetə qəbul olma balına uyğun, bir də tələbənin universitet həyatındakı fəaliyyətinə görə təqaüd. H ər bir tələbənin, hətta 100 faiz təhsil alanların belə təqaüd almaq imkanı var. Amma çalışan, oxuyan tələbə ilə vaxt keçirən tələbəyə bərabər təqaüdün verilməsi ədalətli olmaz. Ona görə də, hər kəsə öz biliyinə, bacarığına uyğun təqaüd vermək ,qiymətləndirmək lazımdır. Təklif edirəm ki, tələbələrə yalnız dövlət büdcəsindən deyil, həmçinin Təhsil Nazirliyindən və universitetlərin ödənişli təhsildən aldığı vəsaitlər hesabına yaradılan Fonddan adlı (rektor, prorektor, dekan) təqaüdlər verilsin. Qeyd edim ki,  hazırda ölkədə SABAH təqaüdü – 50 manat, "Gələcəyin müəllimi” təqaüdü – 100 manat, Kənd təsərrüfatı tələbə təqaüdü – 100- 200 manat, AZERCELL tələbə təqaüdü – 200 manat,SOCAR tələbə təqaüdü – 100 manat və 20 universitetdə tanınmış şəxslərin adına adlı təqaüdlər var. Məsələn, Bakı Dövlət Universitetində 22 ziyalının adına təqaüd verilir, Azərbaycan Universitetində "Şəhid Fəxrəddin Qurbanlı adına təqaüd” - 500 manat verilir, Odlar Yurdu Universitetində isə 9 adlı təqaüd sistemi mövcuddur”. 

Ekspert əlavə edib ki, yataqxana məsələsinin həlli də olduqca vacibdir:

"Hesab edirəm ki, tələbələrin yaşayış xərclərini azaltmaq üçün onların yataqxana təminatı üçün dövlət büdcəsinin investisiya xərclərindən vəsait ayrılsın və tələbələr üçün Dərnəgül qəsəbəsində və Yasamalda ümumi yaşayış kompleksi tikilsin. Həmin ərazidə məskunlaşan məcburi köçkünlər isə yeni yaşayış massivlərinə köçürülsün. Bu olduqca vacib bir addım olardı. Düşünürəm ki, yataqxana məsələsinin həlli olduqca vacibdir. Yeni qaydalar tələbələr arasında rəqabət mühiti yaradacaq, yuxarıdan aşağı akademik göstəricilərə görə, tələbələrin biliklərə yiyələnmə tablosunu əks etdirəcək. Yəni istər özəl, istərsə də dövlət ali və orta ixtisas təhsil müəssisələri olsun dövlət sifarişli ixtisaslar üzrə təqaüdü həm bu sifarişə əvvəlcədən sahib olan, həm də ödənişli ixtisaslarda oxuyan tələbələr ala bilərlər. Yəni indiyə qədər mövcud olan dövlət sifarişinə əvvəlcədən sahib olub sonadək bu imtiyazı saxlamaq (tələbənin oxuyub-oxumamağından asılı olmayaraq) məsələsi ortadan qalxır. Əsas şərt akademik göstəricini qorumaqdır. Prezidentin müəyyən etdiyi yeni qaydalardan sonra ikinci mühüm məsələ məcburi köçkün, şəhid ailəsi və digər bu kimi imtiyazlı ailələrin övladlarına təqaüdün verilməsi məsələsidir ki, bu da sərəncamın daha çox sosial mahiyyətini ortaya qoyur. Yəni indiyədək bu zümrədən olan tələbələrin dövlət tərəfindən ancaq təhsil haqqı ödənilirdisə, bu sərəncam ona imkan verəcək ki, həmin qrup tələbələr həm də təqaüd ala bilsinlər. Yəni bundan sonra kim yaxşı oxuyacaqsa, o da təqaüd alacaq. Təqaüd almaq hər bir tələbənin istəyidir”."Yeni Sabah”

OXŞAR XƏBƏRLƏR

Kim Kardaşyan süni intellektdən oğurluq etməkdə ittiham olunur - FOTO

Erməni əsilli Kim Kardaşyan özünün geyim markası “SKIMS”in reklamında rol alıb. Pərəstişkarları isə Kardaşyanın videonu yaratmaq üçün süni intellekt...

Bu yay üçün REKORD İSTİLİK gözlənilir

Berkli Kaliforniya Universitetinin iqlimşünasları qarşıdan gələn yayın temperatur və rütubət rekordlarını qıra biləcəyini proqnozlaşdırıblar. Araşdırmanın nətic...

Arzu etdiyi maşına görə avtosalonda barrikada qurdu

Argentinada bir kişi qeyri-adi piket keçirib.    Sfera.az bildirir ki, Abelardo Usandivaras adlı şəxs bir gün əvvəl beh verdiyi maşının ona veri...

Meymunun turistlərlə çəkdirdiyi selfi gündəm oldu - FOTO

İngilis turistlər Chloe və Craig Dennis İndoneziyanın Bali adasında tətildə olarkən rastlaşdıqları meymunun hərəkətindən şoka düşüblər.   Sfera.az bi...

Ağır xəstə olan Selin Dion çılpaq poza verdi - FOTO

Əzələ sərtliyi sindromu diaqnozu qoyulan Selin Dion səhnəyə qayıtmaq ümidini itirmir. 56 yaşlı kanadalı müğənni xəstəlik diaqnozu qoyulduqdan sonra ilk dəfə çək...

Qadının yaşına lağ etdi: Xəstəxanalıq oldu

Mançesterdə (Böyük Britaniya) 39 yaşlı Emmi Dodd gecə klublarının birində kişiyə hücum etdiyi üçün şərti cəza alıb. Hadisə ötən il sentyabrın 9-da baş versə də,...