Gündə neçə saat yuxu vacibdir? – Tanınmış həkimin tövsiyələri
13:00 / 19.11.2021
1726
18-60 yaş arası insanların hər gecə ən az 7
saat yatması lazımdır. Yeddi saatdan az yatan insanlarda uzun müddətdə piylənmə,
ürək xəstəlikləri, insult, depressiya və diabet kimi sağlamlıq problemləri
yarana bilər.
Sfera.az xəbər verir ki, Türkiyənin təcrübəli
həkimlərindən olan Halit Yerebakan "Sabah"dakı köşə yazısında
qeyri-kafi yuxunun orqanizmə təsirlərindən bəhs edib.
Həkim qeyd edib ki, düzgün yuxu miqdarı yaşa
görə dəyişir: "0-3 aylıq körpələrin gündə 14-17 saat yuxuya ehtiyacı var. 4-12
aylıq körpələr üçün kafi sayılan yuxu müddəti gündüz yuxusu ilə 12-16 saat
arasındadır. 1-2 yaş qrupu üçün 11-14 saat, 3-5 yaş qrupu üçün 10-13 saat, 6-12
yaş qrupu üçün 9-12 saat yuxu kifayətdir.
Yeniyetməlik dövründə, yəni 13-18 yaş arasında,
8-10 saat yuxuya ehtiyacı var. Yetkinlik dövründə, yəni 18-60 yaş aralığında isə
ən az 7 saat yatmaq lazımdır. Əgər 7 saat yuxunun sizi dincəlmədiyini
düşünürsünüzsə, yuxu vaxtınıza 1-2 saatdan çox əlavə edə bilərsiniz. 60 yaşdan
yuxarı böyüklər üçün ideal yuxu müddəti 7 ilə 9 saat arasındadır”.
Həkim hesab edir ki, hər gecə ən azı 7 saat
yatırsınızsa, doğru yoldasınız: "Hər zaman eyni miqdarda yuxu almaq həmişə
mümkün olmasa da, həftənin əksər gecələrində hədəfə çatsanız, bu, ümumi
sağlamlığınıza müsbət təsir göstərəcəkdir”.
Halit Yerebakan 7 saatdan az yuxunun insan
orqanizmində ciddi sağlıq problemləri yarada biləcəyini də vurğulayıb: "Əgər
müntəzəm olaraq 7 saatdan az yatırsınızsa, piylənmə, ürək xəstəliyi, insult,
depressiya, çəki artımı və diabet kimi müəyyən sağlamlıq problemləri riskiniz
arta bilər. Bundan əlavə, yuxusuzluğun daha çox qəza riski, ağrıların artması,
immunitet funksiyasının və performansının zəifləməsi və diqqətin yayınması
qaçınılmazdır”.
Həkim rahat yuxuya getməyin yollarını da açıqlayıb:
"Yuxuya getməyinizi çətinləşdirən faktoru müəyyən etməlisiniz. Yatağa çox yaxın
kofein, spirt və ya müəyyən qidaların qəbulu yuxuya getmə qabiliyyətinizə təsir
edə bilər. Yatmazdan əvvəl ekrana baxmaq və ya müəyyən dərman qəbul etmək də
sizi oyaq saxlaya bilər. Əgər belə vərdişləriniz varsa, onları etmədən bir müddət
yatın, fərqi görəcəksiniz.
Yuxuya getməyi asanlaşdırmaq üçün yaxşı yuxu vərdişləri
edin. Yatmazdan əvvəl sakitləşdirici musiqi dinləyin və ya kitab oxuyun. Yataq
otağınızın sakit, rahat və qaranlıq olduğundan əmin olun. Həmçinin hər gün eyni
vaxtda yatıb oyanmağı vərdiş halına salın. Gün ərzində idman etmək, stressdən
qaçmaq, elektron cihazları yataq otağından çıxarmaq da yuxuya getməyi
asanlaşdırır. Əgər ayda 1-2 dəfə yuxudan oyanırsınızsa, bu, çox güman ki, böyük
bir şey deyil. Ancaq demək olar ki, hər gecə yuxudan oyanırsınızsa, bu, yuxu
keyfiyyətinizə təsir edən bir vəziyyətlə qarşılaşdığınızın göstəricisidir.
Rahat yuxuya getmək üçün yatmazdan 1-2 saat əvvəl
elektron cihazlardan, o cümlədən telefondan uzaq olmaq lazımdır. Telefonlar və
kompüterlər kimi cihazların yaydığı mavi işıq gün ərzində diqqətinizi və
reaksiya müddətinizi artıra bilər, lakin yatmağa çox yaxın ekrana baxmaq yuxu
rejiminizə zərər verə bilər”.