Sfera.az bildirir ki, dünyada yenidən COVİD-19-un təzə ştamı həyəcan təbilinin çalınmasına səbəb olub. Belə ki, mütəxəssislər sözügedən variantı "qorxunc” adlandırıblar və onun bu vaxta kimi görünən ən təhlükəli variant olma potensialına diqqət çəkiblər. Müəyyən edilən yoluxlamaların əksəriyyətinə Afrikanın bir çox bölgəsində rast gəlinsə də, ştamın əslində daha geniş formada yayılmış ola biləcəyi istiqamətində ipucları var. 

 

Birinci məlum olan əsas məsələ, bu ştamın çox sayda mutasiyaya uğramış olmasıdır. Cənubi Afrika Xəstəliklərə Nəzarət və Tədqiqat Mərkəzinin rəhbəri, professor Tulio de Oliveyra, variantda qeyri-adi mutasiyaların birləşdiyini söyləyib. O, eyni zamanda ştamın əvvəlkilərdən çox fərqli olduğunu vurğulayıb: 

"Yeni növ bizi təəccübləndirdi. Təkamüldə irəliyə doğru böyük bir sıçrayışı və gözlədiyimizdən daha çox mutasiyaya uğradığını gördük”. 

Professor ştamda 50 mutasiyanın birləşdiyini və bunlar içində 30-dan çoxunun virusun xarici səthində aşkar edildiyini bildirib: 

"Bu isə, virusun bədəndəki sağlam hüceyrələrə daxil olmasına imkan verməkdə mühüm rol oynayır və buna görə də hazırkı koronavirus vaksinləri onları zərərsizləşdirməyi hədəfləyir. Virusun sağlam hüceyrələrimizlə ilk təmas quran hissələrinə yaxından baxanda, bu hissədə orijinal virusla müqayisədə 10 fərqli mutasiya olduğu görülür. Halbuki, dünyada sürətlə yayılan "Delta” variantının sözügedən hissəsində cəmi iki mutasiya var idi. Bu mutasiya səviyyəsinin virusa qalib gələ bilməyən xəstədən yayıldığı güman edilir”.

Əslində, hər mutasiya mütləq mənfi deyil. Burada mutasiyaların mövcud olma səbəbini başa düşmək vacibdir. Lakin yeni növlə bağlı əsas narahatlıq doğuran məqam, onun Çinin Vuhan şəhərində ortaya çıxan orijinaldan çox fərqli olmasıdır. Bu isə, vaksinlərin yeni varianta qarşı nə dərəcədə effektiv olacağına dair ciddi şübhələr yaradır. Yeni variantda bəzi mutasiyalar köhnə variantlarda da müşahidə olunub. Məsələn, N501Y adlı mutasiya virusun daha sürətli yayılmasına səbəb olur. Bədənimizdəki antikorların virusu tanımasını çətinləşdirən və peyvəndlərin təsirini zəiflədən bəzi mutasiyalar var. Təkcə sonuncu varianta xas olan mutasiyalar da var. 

Cənubi Afrikanın "KwaZulu-Natal” Universitetinin professoru Riçard Lessells "Yeni mutasiyalar bizi virusun yoluxması, insandan insana ötürülmə qabiliyyətinin artması, eləcə də immunitet sistemini daha asan zəiflətmək ehtimalının olması baxımından narahat edir”, - deyə bildirib.

Hazırda Cənubi Afrikanın Qautenq bölgəsində yeni variantın təsdiqlənmiş 77 yoluxma faktı mövcuddur. Botsvanada 4, Honq-Konqda 1 (Cənubi Afrikadan bir nəfər) yoluxma müəyyən edilib. Yeni virus haqqında məlumatlar hələ tam müəyyən edilməsə də, onun daha geniş yayıldığına dair bəzi əlamətlər var. Cənubi Afrikada yoluxmaların 90 faizinin yeni növdən ola biləcəyi təxmin edilir. Cənubi Afrikada əhalinin 24 faizi tam dozada peyvənd olunub. Buna baxmayaraq, peyvənd nisbəti daha yüksək olan ölkələrdə yeni variantın hansı dərəcədə təsirli ola biləcəyi naməlumdur.