Dollarda bahalaşma güclənib - Manata necə təsir edəcək?
11:20 / 30.09.2021
558
Dolların məzənnəsi son bir ilin ən yüksək səviyyəsinə çatıb. Sentyabrın 30-da beynəlxalq birjalarda ABŞ dollarının 6 aparıcı valyutaya qarşı ortaq məzənnə dəyərini ifadə edən Dollar İndeksi 94,4 səviyyəsinə çatıb ki, bu da 2020-ci ilin iyulundan bəri ən yüksək həddir.
Sfera.az bildirir ki, dollarda bahalaşma bu ilin sentyabrın əvvəlindən müşahidə edilir. Ayın əvvəlində 92 olan indeks ayın sonuna kimi 2,6 faiz yüksəlib.
Dolların son bir ayda yüksələrək illik rekordu təzələməsinin bir neçə səbəbi var. Əsas səbəb ABŞ mərkəzi bankının (FED) monetar genişlənmə siyasətini tədricən dayandıracağına dair ehtimalların gücklənməsidir. Hazırda FED ay ərzində 120 milyard dollar dəyərində istiqraz alır. İstiqraz alışının həyata keçirilməsi dolayısı ilə dövriyyəyə əlavə pulun buraxılması ilə nəticələndiyindən dövriyyədə olan dolların həcmi artır və bunun hesabına dolların məzənnəsi aşağı düşür. Əgər proqnozlaşdırıldığı kimi FED istiqraz alışını azaltsa və ya dayandırsa, dollarla olan pul kütləsində artım sürəti zəifləyəcək və dolların məzənnə dəyəri yüksələcək. Hazırda bu ehtimal güclüdür və bunu nəzərə alan investorlar ucuz dollar almağa çalışırlar ki, bu da ABŞ valyutasını bahalaşdırır.
Dolları bahalaşdıran digər səbəb ABŞ-ın xəzinə istiqrazlarının gəlirliliyinin artmasıdır. Dövlət istiqrazlarının gəliri artdıqda investortlar istiqraz alışını artırır. ABŞ istiqrazlarına tələbin artması dolları bahalaşdırır.
ABŞ valyutasını bahalaşdıran daha bir səbəb isə qlobal iqtisadi böyümə sürətinin zəifləyəcəyi ehtimalıdır. Qlobal iqtisadi böyümə yüksək olduqda investorlar dollarla olan vəsaitlərini daha yüksək gəlirli aktivlərə dəyişirlər. Lakin proqnozlar göstərir ki, qlobal iqtisadiyyatda böyümə sürəti gözlənildiyi qədər yüksək olmayacaq. Buna görə də dollarda vəsaiti olanlar digər aktivlərə sərmayə qoyuluşunun məbləğini azaldırlar ki, bu da dolları bahalaşdıran digər amilə çevrilib.
Dolların bahalaşması avronun ucuzlaşması ilə nəticələnir. Bir müddət öncə 1,22 dollar olan bir avro hazırda 1,16 dollardır.
Dollar avroya nəzərən bahalaşdığından manat da avroya nisbətən bahalaşıb. Bu gün avronun manata qarşı rəsmi məzənnəsi 1,97 olub. Bu, ötən ilin iyulundan bəri qeydə alınan ən aşağı göstəricidir. Ümumilikdə, dolların bahalaşması manatın digər valyutalara nisbətən bahalaşması ilə nəticələnir.
Vasif
Sfera.az