Dəmir yolu ilə sərnişindaşımanın rentabelliyini necə artırmaq olar?

Dəmir yolu ilə sərnişindaşımanın rentabelliyini necə artırmaq olar?
 

Cəmiyyətin həyatında oynadığı sosial-iqtisadi rola görə sərnişindaşıma nəqliyyat sektorunda xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Dəmir yolu sərnişindaşımaları isə avtomobil nəqliyyatına nisbətən həm də daha təhlükəsiz və ekoloji cəhətdən təmizdir. Qeyd olunan səbəblərə görə bu sektorun inkişafına xüsusi əhəmiyyət verilir.

Ölkəmizdə də sərnişinlərin dəmir yolu nəqliyyatından istifadəsi ildən ilə artır. Rəsmi statistikaya görə, bu ilin ilk rübü ərzində "Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC (ADY) tərəfindən 1 milyon 082 min sərnişin daşınıb. Bunun 849 mini şəhərətrafı dəmir yolları ilə daşınıb ki, bu da bir il əvvəlki göstəricidən 85,1% çoxdur.

Ümumiyyətlə, dəmir yolu ilə sərnişindaşıma nə dərəcədə rentabellidir?

Nəqliyyat üzrə ekspert Rauf Ağamirzəyev bildirib ki, dəmir yolu ilə sərnişindaşımalar bütövlükdə zərərli sahədir.

"Bir çox ölkələrdə dəmir yolu ilə sərnişindaşımalar sosial xarakterli məsələdir və dövlət tərəfindən subsidiyalaşdırılır. Yaxud da daşıyıcı bu sektordan itkilərini yükdaşamılar hesabına kompensasiya edir. Azərbaycan da bu mənada istisna deyil. Dəmir yolunda sərnişindaşımadan əldə olunan gəlirlərin ADY-nin cəmi gəlirlərdəki payı 5 faizdən azdır. Lakin, bu, o anlama gəlməməlidir ki, bu sahədə artım üçün hər hansı perspektivlər yoxdur. Bu gün Azərbaycanda şəhərətrafı sərnişindaşıma əmək bazarının inkişafına təkan verərək əhalinin gündəlik əmək hərəkətliliyini təmin edir və milli iqtisadiyyata müsbət multiplikativ təsir göstərir. Çünki milli iqtisadiyyatın inkişafı üçün əmək qabiliyyətli əhalinin mobilliyi vacibdir və dəmir yolu bunu təmin edəcək potensiala malikdir. Lakin bu zaman həm də sərnişindaşımanın effektiv biznes modelinin yaradılması dəmir yolları üçün əsas prioritetlərdən olmalıdır", - o deyib.

Onun sözlərinə görə, dəmir yolunda sərnişindaşımanın rentabelliyini artırmağın istiqamətlərindən biri xidmət səviyyəsini yüksəltmək yolu ilə sərnişindaşımanın həcminin artırılmasıdır:

"Bunun üçün bir sıra faktorların mövcudluğu labüddür. Əgər söhbət şəhərətrafı sərnişin daşınmasından gedirsə, əvvəla dəmir yolu vağzallarına kimi olan infrastrukturun daha təkmil formaya çatdırılması təmin olunmalıdır. Bəli, bu bilavasitə ADY-dən asılı məsələ olmasa belə, daşıyıcının fəaliyyətinə mənfi təsirləri əhəmiyyətlidir. İkinci məsələ hərəkətin intensivliyinin təmin olunmasıdır. Bu, yalnız qrafiki sürüşdürməklə həll olunan iş deyil. Yeni qatarların və vaqonların alınmasına zərurət var. Məqsəd, bugünkü intensivlik çərçivəsində ələlxüsus pik saatlarda daşımadan kənarda qalan potensial sərnişinləri digər nəqliyyat vasitələrindən dəmir yoluna cəlb etməkdir. Belə ki, qatarların sayı hesabına intervalı minimuma salaraq hərəkətin maksimal dərəcədə intensivliyini təmin etmək mümkündür. Digər faktorlar sürətli və komfortlu hərəkətin təmin olunmasıdır".

R.Ağamirzəyevin vurğulayıb ki, bu gün Abşeron Dairəvi Yolunda optimal orta sürət 100 km/saat olmalıdır: "Lakin mövcud sürət bundan bir az aşağıdır və bu heç də qatarların texniki imkanları ilə əlaqədar deyil. Sürətin artırılması üçün dəmir yolu xətləri modernizasiya olunmalı, çəpərləmə işləri intensivləşməli və siqnallaşma sistemi təkmilləşməlidir".

"Komforta gəldikdə isə burada məsələ sadəcə yeni qatarların alınması ilə məhdudlaşmamalıdır. Rahatlıq həm hərəkəti, həm də təklif olunan xidmətlərin səviyyəsini əhatə etməlidir. Bura isitmə və soyutma sistemindən tutmuş, yüksək sürət zamanı Wi-Fi və mobil rabitə şəbəkəsinin sabit işinə kimi olan bütün məsələlər daxildir. Son addım kimi sərnişindaşımanın tariflərinin otimallaşdırılmasına baxıla bilər ki, bu da birbaşa olaraq rentabelliyin artırılmasını təmin edəcək. Düşünürəm ki, yuxarıda qeyd etdiklərimizin realaşdırılması nəticə etibarı ilə xərcləri optimallaşdırmağa, xidmətlərin keyfiyyətini artırmağa, bununla da sərnişindaşımanın rəqbətqabiliyyətliyini yüksəltməyə imkan verəcək”, - ekspert fikirlərini tamamlayıb.



OXŞAR XƏBƏRLƏR

Qəhvəni mikrodalğalı sobada qızdırmaq olmaz

Qəhvə ən məşhur və çoxlarımızın sevimli içkilərindən biridir. Bəzilərimiz günümüzü onsuz təsəvvür edə bilmirik. Əksər insanlar üçün bu içki xüsusilə səhərlər mü...

Şəffaf, proqramsız və düymələrlə: Dünyanın ən darıxdırıcı telefonu yaradıldı

Finlandiyanın Human Mobile Devices (HMD) şirkəti Heineken brendi “Bodega” firması ilə birlikdə “Boring Phone” adlı cihaz yaratmaq üzərin...

Peruda qəzaya uğrayan təyyarənin qalıqları tapıldı - FOTO

Aprelin 12-də Peru Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus “Dassault Mirage 2000P” qırıcısı Piçu Piçu vulkanının qərb yamacında qəzaya uğrayıb.   ...

Ermənistan növbədənkənar seçkiyə getmir - Paşinyan açıqladı

Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan Azərbaycanla sərhədin delimitasiyası ilə bağlı mümkün prosesdən əvvəl növbədənkənar parlament seçkiləri keçirmək niyyətin...

Yeni "iPhone" modellərinin yaddaşı artırılacaq

"Apple" şirkəti 128 giqabayt yaddaşa malik smartfonların Pro modellərinin istehsalını dayandıracaq. Sfera.az xəbər verir ki, bu barədə "Leak...

Fransada Mərakeş Kralının keçmiş qalası yarım milyard avroya satışa çıxarıldı

Parisin kənarında yerləşən “Arminvilliers” mülkü dünyanın ən bahalı mülkü ola bilər. Qala 425 milyon avroya satışa çıxarılıb.     Sf...