BBC Azərbaycan haqda tanıtım materialı dərc etdi – Gəzməli yerlərdən tutmuş yeməklərə qədər...
11:43 / 18.10.2021
501
BBC-də
Azərbaycan mədəniyyəti və mətbəxinə həsr olunmuş məqalə dərc olunub.
Sfera.az
xəbər verir ki, sözügedən materialda Azərbaycanın qədim tarixi, milli yeməkləri,
rəqslərindən bəhs edilib.
Materialı
təqdim edirik:
Azərbaycan
zəngin və çoxşaxəli mədəni tarixə malik bir ölkədir. Mətbəxindən əl sənətinə qədər
ölkənin mədəni zövqlərinin genişliyi, musiqi və sənəti, təbii gözəlliyi və
memarlıq möcüzələri ilk dəfə buraya gələnlərin səyahətə haradan başlayacağını
bilməyini çətinləşdirir.
Bu
unikal və cazibədar ölkəni ziyarət edərkən orijinal mədəni təcrübə əldə etmək
istəyənlər üçün bələdçimizi təqdim edirik.
Gözlərə bayram...
Azərbaycan
həqiqətən də unudulmaz mənzərələr yaratmaq üçün ölkənin keçmişi ilə bu gününün
qarışdığı görməli yerdir. Məsələn, paytaxt Bakı Xəzər dənizinin sahilində yerləşir
və UNESCO-nun Dünya Maddi İrs Siyahısında olan Şirvanahlar Sarayına və Qız
Qalasına ev sahibliyi edir. Şəhərdə bundan başqa Alov Qülləsi kompleksi (gecə
yanan alova bənzəyir), Heydər Əliyev Mərkəzinin axan döngələri və yuvarlanan
xalça şəklində tikilmiş inanılmaz milli Xalça Muzeyi kimi müasir memarlıq möcüzələri
var.
Bakının
45 kilometr cənub-qərbində yerləşən Qobustan Milli Parkı ziyarətçilərə
inanılmaz panoramik mənzərələr, palçıq vulkanları, tarixin əvvəlki dövrünə aid
mağara rəsmləri və 1-ci əsrdən qalmış Roma legionerlərinin qorunmuş yazıları kimi
zəngin nümunələr qədim edir.
Azərbaycanın mətbəxi
Azərbaycan
mətbəxi milli yeməklərdən ibarət mütxəlif seçimlər təqdim edir.
Azərbaycan
reseptlərində adətən təzə, yerli məhsullardan istifadə edilir, yəni ərzaqlar bölgədən-bölgəyə
və mövsümdən-mövsümə görə dəyişə bilər. Ənənəvi yeməklərə Plov (ətirli otlar,
qızardılmış ət və tərəvəzlərlə bişirilmiş zəfəran ətirli düyü), Dolma (ədviyyatlı
qoyun əti və kələm və ya üzüm yarpaqlarına bükülmüş düyü) və Düşbərə (quzu
bulyonunda bişmiş kiftə) daxildir.
Ölkənin
digər bölgə yeməkləri sırasına Pitini (az tempraturda bişmiş quzu əti), Küftə
Bozbaşı (kartof və noxudlu kiftə şorbası) və Bakının ən çox sevdiyi yemək olan
balığı, marinadlı balığın çox vaxt limon və ya turş gavalı sousu ilə verilən
izqara kababını aid etmək olar. Təklif olunan digər kulinariya ləzzətləri
arasında həm isti, həm də soyuq halda yeyilə bilə Dovğa, ət, pendir və ya
ispanaqla doldurulmuş ləzzətli çörəyə bənzəyən Qutab adlandırılan yemək də var.
Nəhayət,
yemək həvəskarları oktyabr-noyabr aylarında Azərbaycanın Göyçay bölgəsinə səfər
etsələr, hər il narın və onun istifadəsinin simvolik əhəmiyyəti (sevgi və
bolluğu təmsil edən) münasibətilə qeyd edilən Nar Bayramı ilə tanış ola bilərlər.
Hekayələr və mahnılar
Azərbaycanda
musiqi, rəqs, şeir və rəngarəng hekayələr yerli mədəniyyətə hopdurulub. Bəzi ənənəvi
performans nümunələrinin keçmişə doğru min illərlə uzanan kökləri var. Ən çox
tanınan musiqi aləti tar (uzun boyunlu lute), kamança (dörd simli çəngəlli
skripka) və dəfdir. Muğamda nəsildən-nəslə ötürülən ənənəvi melodiya və ritmlərindən
istifadə edilsə də, musiqiçilər hər dəfə ifa etdikləri zaman özünəməxsus bir
ifa üçün improvizə də edirlər. "UNESCO” muğamı Azərbaycanın "Qeyri-Maddi Mədəni
İrs Siyahısına" daxil etmişdir. Azərbaycanda rəqs ümumiyyətlə musiqi ilə əl-ələ
gedir. Xoreoqrafiyanın çox hissəsi ölkənin tarixindən, gözəl və zərif toy rəqslərindən
yüksək sürətli döyüş sənətlərinə əsaslanan rəqs formalarına qədər hekayələri
nümayiş etdirir. Teatr həvəskarları üçün qeyd edək ki, 10 Mart Azərbaycanda
Dövlət Kukla Teatrı, Dövlət Pantomima Teatrı və Marionet Teatrı da daxil
olmaqla 20-dən çox dövlət teatrı Azərbaycanda teatr Gününü qeyd edir.
Mədəni istehsal
Azərbaycan
baş örtüsü və xalça istehsalının xüsusi üstünlüklərə malik gözəl tekstil nümunələrinin
uzun bir tarixi var.
Böyük İpək
Yolu ənənələrinə söykənən, baş örtüsü hazırlamaq və taxmaq təcrübəsi (Kəlağayı
olaraq da bilinir və UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs Siyahısına daxil edilir)
hər bir ailənin öz üslub və bəzək nümunələrini istehsal edərək mədəni kimliyininin
göstəricisinin ifadəsidir. Kəlağayı hazırlamağın müxtəlif mərhələlərinə rəngli
və naxışlı simvolik mənalar verən parça toxuculuq, boyama və taxta bəzək daxil
edilir. Eyni şəkildə, xalça və xalça istehsalı da Azərbaycanda ailə ənənəsidir,
ağızdan və təcrübədən keçən bacarıq və texnikalara malikdir. Qoyunların
qırxılmasından tutmuş xalçanın dəzgahdan kəsildiyi günə qədər gözəl əl
istehsalı ola xalçanın hazır olması üçün
aylar çəkə bilər. 2021-ci ildə azərbaycanlı modelyerlər dünyanın bütün ölkələrinə
ixrac olunan müasir geyim çeşidlərini istehsal etmək üçün ölkənin ənənəvi
tekstil bacarıqlarından istifadə edirlər.
Əzizə
Zeynal