Bu sözləri Sfera.az saytına Türkmənistanla Azərbaycan arasında "Dostluq” yatağının karbohidrogen resurslarının birgə kəşfiyyatı, işlənməsi və mənimsənilməsi haqqında Anlaşma Memorandumunun iqtisadi əhəmiyyətini şərh edərkən ekspert Zəfər Vəliyev bildirdi.

"Dostluq” yatağı Azərbaycan tərəfindən "Kəpəz” adlandırılır. Bu yataq Xəzər dənizində Azərbaycanla Türkmənistanın sərhəddinin tən ortasında yerləşir. Buna görə də uzun müddət hər iki dövlət yatağa sahiblik iddiasını irəli sürüb və yatağın işlənməsi mümkün olmayıb.

Z.Vəliyev qeyd etdi ki, Xəzərin hüquqi statusu müəyyən edildikdən sonra mübahisəli yataqların birgə işlənməsi ilə bağlı heç bir problem qalmayıb. Bununla belə o xatırlatdı ki, Azərbaycan statusun müəyyən edilməsindən öncə də dəfələrlə Türkmənistana mübahisəli yataqlarda birgə kəşfiyyat, hasilat işləri aparmağı təklif edib.

Ekspert söylədi ki, Sovet dövründə Xəzər dənizində neft-qaz yataqlarının əksəriyyəti Azərbaycan geoloqları tərəfindən kəşf edilib: "O cümlədən "Kəpəz” yatağını da bizim geoloqlar tapıb. Bu yataqda 1989-cu ildə ilk qazma işləri aparılıb. Yataq geoloji strukturuna görə "Qarabağ” yatağına yaxındır. "Kəpəz” yatağında 50 milyon tondan artıq neft, 100 milyard kub metrə yaxın da təbii qaz ehtiyatının olduğu təxmin edilir.

Azərbaycan yatağın işlənməsində Türkmənistana özünün infrastrukturunu da təklif edirdi. Bir neçə ildir ki, Türkmənistanın nefti Azərbaycan ixrac gücləri vasitəsilə Avropa bazarlarına çatdırılır. Hazırda Türkmənistanın Kianlı, Kələçən yataqlarından hasil edilən neft Azərbaycanın ixrac vasitələri ilə Avropaya satılır. Yeri gəlmişkən, Kələçən yatağını da Azərbaycanın geoloqları kəşf edib".

Z.Vəliyev əmindir ki, yatağın birgə işlənməsi hər iki ölkəyə böyük dividentlər gətirəcək: "Türkmənistanla enerji sahəsində əməkdaşlığımız mövcuddur. Onların neft və kimya məhsullarının böyük hissəsi Azərbaycan üzərindən Avropaya və digər regionlara çıxarılır. Memorandumun imzalanması yaxın perspektivdə Türkmənistanla enerji sahəsində daha böyük layihələrdə birgə iştirak etməyə stimul yaradacaq. Bundan sonra ola bilər ki, Transxəzər layihəsi də gündəmə gələ bilər. Çünki Türkmənistanın qaz ixrac imkanları olduqca məhduddur. Qonşu ölkələrinin hər biri, o cümlədən İran, Rusiya, Qazaxıstan, Özbəkistan, Azərbaycan böyük qaz ehtiyatlarına malikdir. Türkmənistanın qaz ehtiyatlarının dünya bazarına çıxarılmasının ən optimal yolu Azərbaycandır. Rusiya vasitəsilə qaz ixrac etmək beynəlxalq sanksiyalara görə çətinləşib. Türkmənistanın zəngin qaz yataqlarından hasil ediləcək qaz gələcəkdə ola bilər ki, Cənub Qaz Layihəsi vasitəsilə Avropa bazarlarına çıxarılsın”.