Olur ki, heç fərqinə varmadan, zarafatla söylədiyimiz bir alxış və ya qarğış dua yerinə keçər. "Dünya dağılsa da etmərəm, olmaram" dediklərimiz başımıza gəlir və dediyimizin tərsini eləmiş oluruq. İçimizdə qətiyyətimiz nə qədər möhkəm, sarsılmaz olur-olsun, dilimizdəki sözümüz sərt olmasın, mülayim olsun. Unutmayaq ki, insan ağzından çıxardığı hər sözə məsuldur və ən çox günahı da əli ilə deyil, dili ilə qazanır.

Sfera.az yeniavaz.az-a istinadən bildirir ki, uşaq vaxtı babamdan eşitdiyim bir söhbət heç yadımdan çıxmır. Sizə söyləmək istədiyim həmin o söhbət yaşanmış bir hadisədir və boş-boş danışmağın nə kimi nəticələr verəcəyinə dair ən aydın örnəklərdən biridir. Babam danışırdı:

Bizim Mərcanlı camaatı dədə-babadan tərəkəmə olub, yayı heyvanlarımızla yaylaqda, qışı qışlaqda keçirərdik. 1920-ci illərin əvvəllərində Zəngəzurda, Qarabağda, müxtəlif yerlərdə ermənilərlə müharibə gedirdi. O zaman bizim camaatımızın bu gün Ermənistan xəritəsi içində qalan Pəni, Qısır, Hacı Fərhad yurdu, Əyriqar kimi yaylaqları vardı.

O il erməni-müsəlman davası daha da şiddətlənmişdi. Biz bir yoxuşa yaxınlaşanda qəfildən ermənilər bizi atəşə tutdular, təbii ki, biz də əliboş deyildik və daşların arxasında yerimizi tutub atışmağa başladıq. Qısa müddətdə erməniləri yolumuzun üstündən kürüyüb ata bildik. Bir neçəsini öldürmüş, bir neçəsini də ağır yaralamışdıq. Ermənilər yaralılarını, meyitlərini götürüb qaçdılar, bizdən də Mustafa (soy şərəfi prinsipini nəzərə alaraq söhbətdəki iştirakçılara şərti verməli olduq) adlı bir nəfər ölmüşdü. Mustafanın ölümünə üzülmüşdük, amma ermənilərə üstün gəldiyimiz üçün çox məmnun idik. Qarşıdakı təpənin başına növbətçi qoyduq və oturub dincimizi alandan sonra meyiti yuyub kəfənlədik, qəbrini qazıb, namazını qıldıq. Qəbri yamacda axar-baxarlı bir yerdə qazmışdıq. Oradan baxanda göz işlədikcə işləyir, adamın könlü rahat olurdu.

Mustafa rəhmətliyin yaşı yetmişi keçmişdi, ömrü boyu xoş yaşamışdı, uşaqlarını evləndirib ayırmış, işlərini zamanında yerbəyer eləmişdi. Ona görə də kədərlənmirdik. Adətən bizim elatda onda kədərlənirlər ki, ölənin körpə yetimləri qalır, cavan arvadı dul qalır. Bu dünyadan alacağını alıb, verəcəyini vermiş kişilərin ölümünə o qədər də üzülmürdük, dua edirdik arxasınca. İsaxan da bəlkə elə bu düşüncə ilə Mustafanın arxasınca zarafat eləmək istədi:

- Ay kişilər, eey, bu dünyada hər şeyin yaxşısı bu Mustafanın olub, atın yaxşısı onun, arvadın göyçəyi onun, çadırın, çubuğun qəşəngi onun, indi də bəxtəvərin qəbrinə adamın tamahı düşür, yerə-yurda bax e, elə bil seyrəngahdır, hər tərəf nə qəşəng görünür!..

Elə İsaxının sözü ağzından çıxarmışdı ki, atışma səsi dünyanı başına götürdü. Mustafanı dəfn edə bilmədik, meyiti də götürüb geri çəkildik. Heyvanları sürüb ordan uzaqlaşdırdıq, yerimizi tutub ermənilərin hücumunu gözləməyə başladıq. Səhəri gün Mustafanın meyitini köhnə bir qəbiristanlığının kənarında basdırdıq və yığışıb hücuma keçdik. Ən güclü atışma Mustafanın boş qalmış məzarının yanında oldu. Ermənilərdən öldürdüyümüzü öldürdük, bir neçəsini də yaraladıq, qalanlarını da qovub dağdan aşırdıq, amma burda da İsaxan vuruldu. Mustafanın boş qalmış məzarına İsaxanı basdırdıq. Basdıranda da hər kəs bir-birinin üzünə baxır, amma kimsə ağzını açıb bir söz demirdi. Çünki hər kəsin nə deyəcəyi hər kəsə bəlli idi, gözümüzün qarşısında bir ibrət hadisəsi yaşanmışdı. İsaxan zarafatla da olsa Mustafanın məzarına tamah salmışdı, Allah-Taala da o məzarı Mustafaya yox, elə İsaxanın özünə qismət eləmişdi.

Tarixdən bir yarpaq