“Əsrin müqaviləsi” bizə nə verdi? – Ekspertdən açıqlama
"Ən əsası odur ki, "Əsrin müqaviləsi”nin bağlanmasından sonra Xəzər regionunun karbohidrogen ehtiyatlarının dünya bazarına çıxarılmasına bir əsas yarandı. Bu illər ərzində Azərbaycanda kifayət qədər müasir qazma və geoloji metodlarla işləməyi bacaran kadr potensialımız formalaşdı”.
Sfera.az-a açıqlamasında bu sözləri Azərbaycan neftinin dünya bazarına çıxarılmasını özündə ehtiva edən "Əsrin müqaviləsi”nin imzalanmasının 25 illiyinin tamam olması ilə bağlı ötən dövr ərzində nələr əldə etdiyimizə aydınlıq gətirərkən neft-qaz məsələləri üzrə mütəxəssis Zəfər Vəliyev deyib.
Onun sözlərinə görə, nəticədə Xəzər regionu Qara dəniz və Aralıq dənizi regionu ilə birləşdi:
"Əsrin müqaviləsi” Xəzər regionunu Aralıq dənizi regionu ilə birləşdirən yeni ixrac güclərinin formalaşmasına stimul yaratdı. 1994-cü ilin sentyabrında "Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlar blokunun işlənməsilə bağlı xarici transmilli şirkətlərlə müqavilənin imzalanmasına qədər Xəzər regionunu həm Qara dəniz, həm də Aralıq dənizinin enerji rayonları ilə birləşdirən ixrac gücləri mövcud deyildi. Məhz həmin blokun işləməyə başlaması ilə dünyanın enerji xəritəsində ciddi dəyişikliklər baş verdi. "Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlar blokunun tam miqyası ilə işləməsindən sonra isə 2006-cı ildə Bakı-Tiflis-Ceyhan əsas ixrac kəməri sənaye istismarına verildi. Bütün bunlar Xəzər regionunun karbohidrogen ehtiyatlarının həm Qara dənizin, həm də Aralıq dənizinin enerji bazarlarına çıxarılmasına stimul yaratdı”.
Həmsöhbətimiz qeyd etdi ki, sözügedən müqavilə ölkəmizdə infrastruktur layihələrinin inkişafına da təkan verdi: "Bu illər ərzində Azərbaycan dövləti həmin yatağın işləməsindən kifayət qədər maliyyə vəsaiti əldə edib. Azərbaycana mənfəət neftindən gələn gəlir 140 milyard dollar civarındadır. Bu vəziyyət qısa müddətdə Azərbaycanda digər sahələr, xüsusilə infrastruktur layihələrinin inkişafına da təkan verdi”.
Elçin